1) Απλή ύφεση Γα
Ανεβάζω το βασικό τετράχορδο του πρώτου ήχου. Για να καταλάβουμε πως συνδέεται και ταυτίζεται η αρχαία μουσική θεωρία με την τρέχουσα ψαλτική και παραδοσιακή τραγουδιστική πράξη πρέπει να γνωρίσουμε αυτή την σημαντική λεπτομέρεια, τα φυσικά διαστήματα όπως τα περιέγραψαν οι αρχαίοι ήταν στην καθοδική πορεία του μέλους . Ο Γα λοιπόν έχει φυσική τάση να βαραίνει όπως και ο βου προς τον πα, αυτό είναι βασικότατο χαρακτηριστικό του διατονικού γένους, το οποίο σε ακαδημαϊκό επίπεδο έχει ξεχαστεί και διδάσκεται λάθος, μόνο οι παραδοσιακοί τραγουδιστές-ψάλτες ξέρουν και το κάνουν, όσοι έχουν μείνει. Αυτή λοιπόν η "έλξη" του γα προς τα κάτω επειδή γίνεται σχεδόν πάντα συνήθως δεν σημειώνεται, εκτός κι αν κάπου γίνεται πιο έντονη. Όσο πιο έντονη γίνεται τόσο φεύγουμε από την χρόα του συντόνου διατονικού (ψηλά ο γα) και πάμε προς το μαλακό διάτονο ( χαμηλώνει ο γα:
"μαλάττουσι γὰρ αἰεὶ τάς τε λιχανοὺς καὶ τὰς παρανήτας[Νη,Γα κλπ] " λέει ο Πλούταρχος), με περισσότερο χαμήλωμα πάμε στο χρωματικό γένος έως και το εναρμόνιο, αυτή είναι η λογική κατά την δική μου ερμηνεία και κατανόηση τόσο της πράξης όσο και την μελέτης που έχω κάνει.
2) Φθορά συνεχούς ύφεση Γα (ατζέμ)
Τώρα η φθορά της συνεχούς ύφεσης- ατζέμ είναι εντελώς άλλο πράγμα, δείχνει αλλαγή κατά το
πεντάχορδο σύστημα, κάνει τον γα δηλαδή ζω και τον πα τον κάνει δι, τέταρτο ήχο από πρώτο (άρα ο πα βου από πρώτο διάστημα δωρίου τετραχόρδου(α ήχου) που είναι ημιτόνιο , γίνεται διαζευκτικός τόνος), αυτό το είπαν και πλάγιο πρώτο (πρώτος+τέταρτος=λάγιος πρώτος βλέπε
παραλλαγή Ι. Πλουσιαδηνού)
Η λογική της αρμονικής της μουσικής είναι πολύ διαφορετική από τον τρόπο που διδάσκεται σήμερα στα ωδεία και στα Πανεπιστήμια. Έχουμε φτάσει να θεωρούμε κι εμείς όπως και οι μουσικολόγοι του εξωτερικού την αρχαία μουσική μας παράδοση νεκρή και προσπαθούμε να την ανακατασκευάσουμε(reconstruct)
όπως κάνουν στην Οξφόρδη αυτή η ομάδα. Αυτή η διαστρέβλωση της πραγματικότητας οφείλεται στην μη ικανότητα διάκρισης των διαστημάτων τα οποία διαφέρουν κατά μία εναρμόνια δίεση, όπως λέει ο Πλούταρχος στο
περί μουσικής:
ἀπόδειξιν δ´ ἰσχυροτάτην τοῦ τἀληθῆ λέγειν φέρειν οἴονται μάλιστα μὲν τὴν αὑτῶν ἀναισθησίαν, ὡς πᾶν, ὅ τι περ ἂν αὐτοὺς ἐκφύγῃ, τοῦτο καὶ δὴ πάντως ἀνύπαρκτον ὂν παντελῶς καὶ ἄχρηστον·
Το ίδιο πρόβλημα δηλαδή (κουφαμάρας) υπήρξε και στο παρελθόν, την εποχή του Πλουτάρχου του Αθηναίου.
Η παράδοση μας είναι ζωντανή(ακόμα), η αρμονική μας είναι η ίδια εδώ και τουλάχιστον 2500 χρόνια.
Μόνο εμπειρικά επαναλαμβάνω έχει σωθεί η μουσική και δεν ξέρω πόσο ακόμα θα αντέξει, πάντα κατά την δική μου θεώρηση τα γράφω αυτά και ερμηνεία, χωρίς να θέλω να υποτιμήσω κανένα φορέα.
Ελπίζω να γίνω κατανοητός.
Καλό Σαββατοκύριακο
Υγ εδώ έχει ένα πιάνο διηρημένο σε τέταρτα του τόνου(τέταρτο τόνου =3 μόρια), μπορείτε να πειραματιστείτε.
sites.uniarts.fi