Γιώργος Μ.
Γιώργος Μπάτζιος
Χριστός Ανέστη!
ΜΕ αφορμή ένα σκίτσο για την «Ψαλτική Πρωτομαγιά» που κυκλοφόρησε σε επίσημες ιεροψαλτικές σελίδες στο facebook κρούω τον κώδωνα του κινδύνου, με την πραγματικά ελάχιστη αξία που μπορεί να έχει η γνώμη μου.
Στις καλές και επαινετές διεκδικήσεις τους τα διοικητικά όργανα των ιεροψαλτών θα πρέπει να προσέξουν ιδιαίτερα την εκκλησιολογική ορθότητα της στάσης τους, αν θέλουν όντως να εκπροσωπούν όλους τους ιεροψάλτες και, κυρίως, να συντονίζονται με την καρδιά τους. Να μην παρακάμπτουν δηλαδή το εκκλησιαστικό πλαίσιο της αποστολής των ιεροψαλτών, όταν τους εκπροσωπούν προς την κοινωνία. Ειδικά τώρα που τα αιτήματα και η φωνή των ιεροψαλτών, χάρη στις πρωτοβουλίες αυτών των οργάνων, βγαίνουν εντονότερα προς τα έξω.
Η λατρεία, στην οποία οι ιεροψάλτες είναι βασικότατοι συντελεστές, τελείται α) από ιερείς ως εκπροσώπους του επισκόπου, β) πάντα εξ ονόματός του επισκόπου ως τύπου του δεσπότη Χριστού, και γ) με αναπόσπαστο, εκ των ών ουκ άνευ, πλήρωμά της τον εκκλησιαζόμενο λαό του Θεού.
Η στρατηγική αυτονόμησης του ψάλτη από όλον αυτό τον εκκλησιαστικό σύνδεσμο, ως δήθεν εργαζόμενου που έχει από πάνω του αφεντικά που του καταστρατηγούν μεθοδευμένα τα δικαιώματα και για τα οποία πρέπει να αντισταθεί (αυτό ακριβώς είναι το πνεύμα του σκίτσου που σχολιάζω), στην πραγματικότητα κινδυνεύει να καταστρατηγεί τελικά η ίδια ό,τι πιο σημαντικό διαχωρίζει τους ψάλτες από τους άλλους εργαζόμενους και αποτελεί συνάμα την περιωπή τους. Πολλώ μάλλον, αν το κάνει υιοθετώντας αντανακλαστικά περί εκκλησίας που ταυτίζονται με αυτά του μη εκκλησιαζόμενου ή και εχθρικά διακείμενου προς την εκκλησία ανθρώπου («οι παπάδες και οι δεσποτάδες»).
Προσωπικά, έχοντας βεβαιότητα στη σοφία με την οποία διοικεί το Άγιο Πνεύμα την εκκλησία, δεν ανησυχώ ότι μπορεί με παρόμοιες αστοχίες να αλλοιωθεί η ιερότητα του διακονήματος του ιεροψάλτη. Είναι όμως πολύ κρίμα για τους ίδιους τους κατά τ' άλλα εξαιρετικούς αγώνες των εκπροσώπων των ιεροψαλτών (ενδεικτικό παράδειγμα η ένταξη, μετά από τόση προσπάθεια, της Βυζαντινής μουσικής στον Κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς), το να κινδυνεύουν να απογοητεύουν και, κατά συνέπεια, να αποξενώνουν από τους αγώνες τους τους ίδιους τους ψάλτες τους οποίους υποτίθεται ότι εκπροσωπούν.
Και, τέλος, υπάρχει ορατός κίνδυνος διχασμού του ψαλτικού κόσμου σε ψάλτες-επαγγελματίες, που αγωνίζονται για εργασιακά δικαιώματα, και ψάλτες-εκκλησιαστικούς διακόνους, που αντιλαμβάνονται την αποστολή τους πρωτίστως ως λειτουργία του κατώτερου κλήρου και δευτερευόντως ως εργασιακή σχέση που διέπεται από συλλογικές συμβάσεις.
Με σεβασμό.
ΜΕ αφορμή ένα σκίτσο για την «Ψαλτική Πρωτομαγιά» που κυκλοφόρησε σε επίσημες ιεροψαλτικές σελίδες στο facebook κρούω τον κώδωνα του κινδύνου, με την πραγματικά ελάχιστη αξία που μπορεί να έχει η γνώμη μου.
Στις καλές και επαινετές διεκδικήσεις τους τα διοικητικά όργανα των ιεροψαλτών θα πρέπει να προσέξουν ιδιαίτερα την εκκλησιολογική ορθότητα της στάσης τους, αν θέλουν όντως να εκπροσωπούν όλους τους ιεροψάλτες και, κυρίως, να συντονίζονται με την καρδιά τους. Να μην παρακάμπτουν δηλαδή το εκκλησιαστικό πλαίσιο της αποστολής των ιεροψαλτών, όταν τους εκπροσωπούν προς την κοινωνία. Ειδικά τώρα που τα αιτήματα και η φωνή των ιεροψαλτών, χάρη στις πρωτοβουλίες αυτών των οργάνων, βγαίνουν εντονότερα προς τα έξω.
Η λατρεία, στην οποία οι ιεροψάλτες είναι βασικότατοι συντελεστές, τελείται α) από ιερείς ως εκπροσώπους του επισκόπου, β) πάντα εξ ονόματός του επισκόπου ως τύπου του δεσπότη Χριστού, και γ) με αναπόσπαστο, εκ των ών ουκ άνευ, πλήρωμά της τον εκκλησιαζόμενο λαό του Θεού.
Η στρατηγική αυτονόμησης του ψάλτη από όλον αυτό τον εκκλησιαστικό σύνδεσμο, ως δήθεν εργαζόμενου που έχει από πάνω του αφεντικά που του καταστρατηγούν μεθοδευμένα τα δικαιώματα και για τα οποία πρέπει να αντισταθεί (αυτό ακριβώς είναι το πνεύμα του σκίτσου που σχολιάζω), στην πραγματικότητα κινδυνεύει να καταστρατηγεί τελικά η ίδια ό,τι πιο σημαντικό διαχωρίζει τους ψάλτες από τους άλλους εργαζόμενους και αποτελεί συνάμα την περιωπή τους. Πολλώ μάλλον, αν το κάνει υιοθετώντας αντανακλαστικά περί εκκλησίας που ταυτίζονται με αυτά του μη εκκλησιαζόμενου ή και εχθρικά διακείμενου προς την εκκλησία ανθρώπου («οι παπάδες και οι δεσποτάδες»).
Προσωπικά, έχοντας βεβαιότητα στη σοφία με την οποία διοικεί το Άγιο Πνεύμα την εκκλησία, δεν ανησυχώ ότι μπορεί με παρόμοιες αστοχίες να αλλοιωθεί η ιερότητα του διακονήματος του ιεροψάλτη. Είναι όμως πολύ κρίμα για τους ίδιους τους κατά τ' άλλα εξαιρετικούς αγώνες των εκπροσώπων των ιεροψαλτών (ενδεικτικό παράδειγμα η ένταξη, μετά από τόση προσπάθεια, της Βυζαντινής μουσικής στον Κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς), το να κινδυνεύουν να απογοητεύουν και, κατά συνέπεια, να αποξενώνουν από τους αγώνες τους τους ίδιους τους ψάλτες τους οποίους υποτίθεται ότι εκπροσωπούν.
Και, τέλος, υπάρχει ορατός κίνδυνος διχασμού του ψαλτικού κόσμου σε ψάλτες-επαγγελματίες, που αγωνίζονται για εργασιακά δικαιώματα, και ψάλτες-εκκλησιαστικούς διακόνους, που αντιλαμβάνονται την αποστολή τους πρωτίστως ως λειτουργία του κατώτερου κλήρου και δευτερευόντως ως εργασιακή σχέση που διέπεται από συλλογικές συμβάσεις.
Με σεβασμό.
Last edited: