Ο χορός στην αρχαιότητα

[Zambelis Spyros]

Αἴγισθος : son of Thyestes, and cousin of Agamemnon. As paramour of Clytaemnestra, he murders Agamemnon, and after ruling seven years over Mycenae, is himself killed by Orestes, Od. 3.196, Od. 4.512 ff., Od. 11.409.

[ ''Στους δύο επώνυμους αοιδούς της Οδύσσειας (τον Φήμιο στην Ιθάκη και τον Δημόδοκο στη Σχερία) προστίθενται δύο ακόμη ανώνυμοι αοιδοί: ο ένας εμφανίζεται στο γαμήλιο συμπόσιο της Σπάρτης (δ 17-18)· ο άλλος εντοπίζεται στο Άργος (γ 267-271), επιφορτισμένος και με καθήκοντα φύλακα και συμβούλου* της Κλυταιμνήστρας. Προφανώς, η παρουσία αοιδού στο βασιλικό μέεγαρο θεωρείται την εποχή αυτή, λίγο πολύ αυτονόητη ― εξαίρεση αποτελεί το παλάτι του Νέστορα στην Πύλο.'']

*Σκότωσε ο Αίγισθος, ύβρις! -> Φήμιος

[Δ. Ν. Μαρωνίτης, "Αοιδός, αφηγητής, ποιητής. Εσωτερική ποιητική της Οδύσσειας", στον τόμο Ομηρικά μεγαθέματα. Πόλεμος -ομιλία -νόστος, Κέδρος: Αθήνα 1999, σ.159-160]


http://users.sch.gr/ipap/Ellinikos Politismos/Yliko/OMHROS ODYSSEIA/Odysseia/Eisagogi_sto_epos.htm


~~~~~~~

Ath. 1.24

24. ἐχρῶντο δὲ ἐν τοῖς συμποσίοις καὶ κιθαρῳδοῖς καὶ ὀρχησταῖς, ὡς οἱ μνηστῆρες. καὶ παρὰ Μενελάῳ ‘ ἐμέλπετο θεῖος ἀοιδός,’ δύο δὲ κυβιστητῆρες μολπῆς ἐξάρχοντες ἐδίνευον. μολπῆς δὲ ἀντὶ τοῦ παιδιᾶς. σῶφρον δέ τι ἦν τὸ τῶν συμποσίοις καὶ φιλοσόφων διάθεσιν ἐπέχον. Ἀγαμέμνων γοῦν τὸν ἀοιδὸν καταλείπει τῇ Κλυταιμνήστρᾳ φύλακα καὶ παραινετῆρά τινα: ὃς πρῶτον μὲν ἀρετὴν γυναικῶν διερχόμενος ἐνέβαλλὲ τινα φιλοτιμίαν εἰς καλοκἀγαθίαν, εἶτα διατριβὴν παρέχων ἡδεῖαν ἀπεπλάνα τὴν διάνοιαν φαύλων ἐπινοιῶν. διὸ Αἴγισθος οὐ πρότερον διέφθειρε τὴν γυναῖκα πρὶν τὸν ἀοιδὸν ἀποκτεῖναι ἐν νήσῳ ἐρήμῃ. [p. 62] τοιοῦτός ἐστι καὶ ὁ παρὰ τοῖς μνηστῆρσιν ἀείδων ἀνάγκῃ, ὃς τοὺς ἐφεδρεύοντας τῇ Πηνελόπῃ ἐβδελύττετο. κοινῶς δέ που πάντας τοὺς ἀοιδοὺς αἰδοίους τοῖς ἀνθρώποις εἶναί φησι:

τοὔνεκ᾽ ἄρα σφέας
οἴμας Μοῦσ᾽ ἐδίδαξε φίλησέ τε φῦλον ἀοιδῶν.

 

[Zambelis Spyros]

Ἀλέξανδρος : Alexander, Greek name of Paris, and perhaps a translation of that word. See Πάρις.

~~~~~~~~~~

Πάρις

Paris, son of Priam, who by the help of Aphrodīte carried off Helen from Sparta and thus brought on the war with Troy, Il. 24.28 ff. The name Paris is supposed to mean ‘Fighter’ (rendered in the Greek Ἀλέξανδρος), and he is represented by Homer as not without warlike prowess, though naturally uxorious and averse to fighting, Il. 3.39 ff, Il. 6.350.

~

Museum Collection: Antikenmuseen, Berlin, Germany
Catalogue Number: Berlin F2536
Date: ca 440 BC

The Trojan prince sits in a pillared doorway, holding a royal staff and lyre.

 

[Zambelis Spyros]

Ἀμφιων : (1) son of Iasius, and king of Orchomenus in Boeotia, Od. 11.283.—(2) son of Zeus and Antiope, husband of Niobe, and brother of Zethus, with whom he built the walls of Thebes, Od. 11.262.—(3) a leader of the Epeians, Il. 13.692.

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/eb/Farnese_Bull_MAN_Napoli_Inv6002_n01.jpg

[kithara, syrinx]


Naples National Archaeological Museum

early 3th century AD (copy)

 

[Zambelis Spyros]

ἀνακυμβαλιάζω (κύμβαλον, ‘cymbal’): fell rattling over, ipf., Il. 16.379†.

~~~~~~~~

Ancient Greek bronze cymbal, 5th century BCE, National Archaeological Museum, Athens

 

[Zambelis Spyros]

ἀοιδή , ῆς (ἀείδω): song, minstrelsy; τῷ θεὸς περὶ δῶκεν ἀοιδήν, the ‘gift of song’, Od. 8.44 ; ἀοιδῆς ὕμνον, ‘strains of minstrelsy,’ Od. 8.429; concrete, ‘that song,’ Od. 1.351, etc. The various shades of application are not always distinct, nor is anything gained by attempting to distinguish them.

 

[Zambelis Spyros]

ἀοιδιάω , -άει, part. -άουσα: sing, Od. 10.227 and Od. 5.61.

 

[Zambelis Spyros]

ἀοίδιμος : subject of song, pl. (with bad sense from the context), Il. 6.358†.

 

[Zambelis Spyros]

ἀοιδός , οῦ (ἀείδω): singer, bard; enumerated among the δημιοεργοί, Od. 17.383 ff; αὐτοδίδακτος (implying inspiration), Od. 22.347; in Il. only Il. 24.720. For the high estimation in which the ἀοιδός was held, see Od. 8.479 ff.

 

[Zambelis Spyros]

[No message]

 

[Zambelis Spyros]

αὐλός : flute, a wind-instrument more like the clarinet than the modern transverse flute, Il. 18.495, Il. 10.13; then any tube, channel, as the ‘socket’ in which the point of a lance was fitted, Il. 17.297; ‘holes’ or ‘eyes,’ receiving the tongue of a buckle, Od. 19.227; of a ‘jet’ of blood, Od. 22.18.

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/63/Loutrophoros_Analatos_Louvre_CA2985_n2.jpg

Musée du Louvre, Atlas database: entry 5831
circa 690 BC

 

[Zambelis Spyros]

αὐλῶπις , ιδος (αὐλός): with upright tube, to receive the plume of a helmet, Il. 5.182. (Il.) (See cuts 16, 17.)

 

[Zambelis Spyros]

αὐτοδίδακτος (διδάσκω): selftaught, epith. of the inspired bard, Od. 22.347†.

~~~~~~~~~~

''Στην Οδύσσεια το ποιητολογικό αυτό σχήμα εν μέρει παραμένει ισχυρό και εν μέρει μεταλλάσσεται. Εδώ εμφανίζονται δύο επώνυμοι αοιδοί: ο Φήμιος στην Ιθάκη και ο Δημόδοκος στη Σχερία: παραδοσιακός ο δεύτερος, πιο μοντέρνος ο πρώτος. Για τον Δημόδοκο ρητώς αναφέρεται ότι οι Μούσες τον όρισαν αοιδό, με αρνητικό τίμημα όμως την τύφλωσή του. Που πάει να πει: το ποιητικό χάρισμα ισοφαρίζεται εξαρχής με καίριο σωματικό αντιχάρισμα, αντικαθιστώντας την εξωτερική όραση με εσωτερική ενόραση· μοντέλο στο οποίο παραπέμπει και η παράδοση του τυφλού Ομήρου. Ο Φήμιος εξάλλου, αρτιμελής αοιδός, εξαναγκάζεται, όπως ισχυρίζεται, να ψυχαγωγεί τους μνηστήρες με τη μουσική του επίδοση. Μόνον όταν απειλείται η ζωή του στην εξέλιξη της Μνηστηροφονίας ομολογεί απερίφραστα την εμπνοή του θεού στην προέλευση και στην άσκηση της τέχνης του, με την πρόσθετη όμως δήλωση πως υπήρξε συνάμα αυτοδίδακτος, ικανός αοιδός να ευφραίνει με το τραγούδι θεούς και ανθρώπους κατά βούληση.''

Μαρωνίτης Δημήτρης Ν.
Ο ποιητής και η μούσα του
Παρασκευή 11 Ιανουαρίου 2013


http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=381407


~~~~~~~

''Η ικεσία όμως του Φήμιου περιέχει και άλλα, συμπληρωματικά και απροσδόκητα, στοιχεία τα οποία αποκαλύπτουν το βαθύτερο νόημα της δραματοποιημένης αυτής σκηνής: ο φόνος ενός αοιδού προσβάλλει την αιδώ και συνεπάγεται μελλοντικό άχος για όποιον την επιχειρήσει· ο ίδιος ο Φήμιος αυτοσυστήνεται ως εξαιρετικό παράδειγμα αοιδού, στον βαθμό που είναι συνάμα θεόπνευστος και αυτοδίδακτος *υπαινιγμός που τείνει να εξισώσει τον ιθακήσιο αοιδό με έμπειρο επικό ραψωδό, αν όχι και με τον ίδιον τον ποιητή της Οδύσσειας.''

Ο ποιητής και η εξουσία
Δ.Ν. ΜΑΡΩΝΙΤΗΣ

Παρασκευή 11 Ιανουαρίου 2013

http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=130214

 

[Zambelis Spyros]

beta

 

[Zambelis Spyros]

βητάρμων , ονος (βαίνω, root ἀρ): dancer, pl., Od. 8.250 and 383.

 

[Zambelis Spyros]

Δαίδαλος (root δαλ): a typical name, Daedalus, a famous artist of Crete, Il. 18.592†.

[dance ground]

 

[Zambelis Spyros]

Δημόδοκος : Demodocus, the blind bard of the Phaeacians, Od. 8.44. (Od.)

 

[Zambelis Spyros]

δολίχαυλος (αὐλός): with long socket; αἰγανέη, Od. 9.156†.

 

[Zambelis Spyros]

ἐνοπή (ὄψ): voice, Od. 10.147, outcry; attributed to musical instruments, αὐλῶν συρίγγων τ᾽ ἐνοπήν, Il. 10.13; esp. of the cry of battle, Il. 3.2, and figuratively for battle itself, Il. 12.35; of grief, ἐνοπήν τε γόον τε, Il. 24.160.

 

[Zambelis Spyros]

ἐξάρχω , ipf. ἐξῆρχε, mid. -ήρχετο: begin, lead off; μολπῆς, γόοιο, Il. 18.606, 316; w. acc., βουλα?ς, ‘be the first to propose,’ ‘author of,’ Il. 2.273; mid., Od. 12.339 (see ἄρχω).

 

[Zambelis Spyros]

ἐπαοιδή (ἐπαείδω): incantation, spell, Od. 19.457†.