Συνάδελφε ΝΗΠΑΒΟΥ, θα συμφωνήσω με το διά ταύτα, όχι όμως και με τον τρόπο που καταλήγεις σ' αυτό: δεν έχω συνηθίσει να κάνω το δικηγόρο του Διαβόλου στο θέμα του Καρά, αλλά βλέπω ότι πολλοί, παρασυρόμενοι από το γεγονός της εμφανούς ακουστικής διαφοροποίησης του Καρά και της χορωδίας του από το παραδοσιακό ψάλσιμο, έχουν τη συνήθεια να κρίνουν τη σχολή Καρά εκ του προχείρου και με επιχειρήματα μάλλον αίωλα, με αποκορύφωμα το περιοδικό των "Υπερμάχων" (όχι πάντα βέβαια). Σ' αυτά επομένως που γράφεις:
- Οι μεν γνώμες τρίτων προσώπων κατά του Καρά δε λένε τίποτα: οι υποστηρικτές του θα σου βρουν πάρα πολλές γνώμες υπέρ του.
- Τα δέ 1-6 "επιχειρήματα" που αναφέρεις, συγχώρεσέ με, αλλά μάλλον παιδαριώδη μου μοιάζουν:
1. Η
επαναφορά των χαρακτήρων της παλαιάς γραφής έγινε, κατά τον Καρά, για λόγους συμβατότητας με την ακουστική παράδοση. Θα σου πει λοιπόν ότι "το τρομικό που λέω εγώ το λέει και ο Στανίτσας". Δεν είναι λοιπόν επιχείρημα το "πού τα βρήκε αυτά": αυτά υπήρχαν, δεν είχαν όμως στην παλαιά γραφή τη χρήση που περιγράφει ο Καράς. Το σωστό επιχείρημα είναι π.χ. ότι αυτό που λέει ο Στανίτσας δεν έχει καμία σχέση με αυτό που γράφει ο Καράς, παρά μόνο στους φθόγγους! Για να το δείξεις όμως αυτό, κάνε ανάλυση του τρομικού από παραδοσιακούς ψάλτες, δες ότι η "ατάκα" τους (ο τρόπος εισόδου στην ανάλυση) είναι διαφορετικός από τους ξερούς καραϊκούς, επισήμανε τις περιπτώσεις παρεστιγμένης εκτέλεσης καθώς και του απλού τρομικού που εκτελούν στο ψηφιστό όλοι οι παραδοσιακοί ψάλτες και που αγνοούν παντελώς οι καραϊκοί, μ' άλλα λόγια
κάνε σοβαρή δουλειά και όχι πρόχειρες κρίσεις.
2. Ο
"καταθρυματισμός" των 8 ήχων δεν είναι σωστό επιχείρημα: όλοι ψέλνουμε πολλές διαφορετικές εκφράνσεις του ίδου ήχου: άλλο ο Β' ήχος που καταλήγει στο ΒΟΥ, άλλο στο ΔΙ, άλλο ο ειρμολογικός Β΄κλπ. Εδώ ήταν μεγάλη η συμβολή του Καρά που τα ξεχώρισε, ανεξάρτητα από κάποια επιμέρους σφάλματα, μην τα θάβουμε όλα. Τώρα, το γεγονός ότι οι μαθητές του χρησιμοποιούν ορολογίες της "πολυηχίας" για λόγους επίδειξης γνώσεων (
, τη στιγμή που η περιγραφή με του γνωστούς 8 ήχους είναι υπεραρκετή, αυτό άλλο θέμα.
3. Τα
σημεία αλλοιώσεως θα σου πει ότι τα βρήκε από τον Ψάχο και την Πατριαρχική Επιτροπή και μάλιστα θα σε πει και "άσχετο που δεν ξέρεις ότι αυτοί γράψανε για έλξεις". Αυτά έχουν οι πρόχειρες κρίσεις. Αν όμως κάνεις έρευνα και δεις ότι οι έλξεις της Επιτροπής δεν έχουν σχέση με αυτές του Καρά, τότε κανείς δεν θα σου πει τίποτα.
4. Ο όρος "δρόμος" είναι όρος που εχρησιμοποιείτο παλιά, δεν είναι κακό να το αναφέρει και να πει τι σήμαινε. Σήμερα βέβαια είναι περιττός. Ε, και δεν είναι και κάτι τρομερό αυτό...
5. Πού είδες εσύ στα ψαλτικά να χρησιμοποιεί ο Καράς
όρους ευρωπαϊκής μουσικής ορολογίας; Μήπως τα είδες σε παραδοσιακά κομμάτια, που γράφονται για λόγους συνεννόησης με οργανοπαίκτες που ξέρουν μόνο ευρωπαϊκή σημειογραφία;
6. Ούτε βρίσκω συστηματική
χρήση ονομάτων μακαμιών στο θεωρητικό του, χώρια που δεν το θεωρώ και τόσο τρομερό ούτε αυτό: πολλές φορές η σύγκριση ήχου και μακάμ οδηγεί σε χρήσιμα συμπεράσματα. Όταν π.χ. ο Μαυροειδής δέχεται στο Β' ήχο το ΒΟΥ-ΓΑ χρωματικό ημίτονο, όμως λέει ότι στα μακάμια οι καταλήξεις στο ΒΟΥ πάντα δίνουν χρώμα σεγκιάχ, δηλ. λεγέτου, το παραλληλίζει με τα ψαλτικά και βλέπει ότι στην πράξη το ΒΟΥ του μέσου δευτέρου είναι τελικά αυτό του λεγέτου (δηλ. ελάχιστος τόνος = 8 μόρια), άρα το ΒΟΥ-ΓΑ=6 στο Β' ήχο του Καρά πάει περίπατο...
Θα παρακαλέσω λοιπόν: όχι κριτικές με πυροτεχνήματα και φαρφαρονισμούς - "αποφθέγματα" τρίτων για τον Καρά, αλλά
σοβαρή κριτική με συγκεκριμένα στοιχεία. Για να γράψει ο άνθρωπος τόσο τεράστιο έργο, σημαίνει ότι δεν ήταν και τόσο χαζός αλλά, αν μη τι άλλο, διαβασμένος... (για να μην πω τέρας μορφώσεως) Αλλά η πολλή μόρφωση πολλές φορές οδηγεί στην παραμόρφωση... Ένα επιστημονικό σφάλμα όμως αντιμετωπίζεται με επιστημονικά στοιχεία, όχι με λόγια του αέρα.
Συμπέρασμα:
όχι πρόχειρη κριτική, δεν προσφέρει τίποτα! Στοιχεία, στοιχεία, στοιχεία!!