Η αυθεντία του ψαλτικού ύφους

[asimos psaltis]

Εγώ νομίζω ότι οι εν ζωή Πολίτες είναι ελάχιστοι για να έχουν τέτοια ισχύ. ...

Οταν λέω "Κωνσταντινουπολίτες" δεν εννοώ μόνο τους αυτόχθονες, αλλά και αυτούς που επιδίωξαν και επιδιώκουν ασθμαίνοντες να πάρουν το χρίσμα του "πατριαρχικού" ψάλτη μην τυχόν και χάσουν τα "οφίκια".

 

[dimskrekas]

Μου αρέσουν όλοι Αρχοντες Πρωτοψάλτες του Πατριαρχείου, μου αρέσουν οι τρεις μεγάλοι της Θεσσαλονίκης, μου αρέσει ο Τσαμκιράνης, μου αρέσει όμως και ο Χατζημάρκος και Σφήκας και ο Δωσίθεος και ο Φυρφιρής και ο Γέμελος και ο Χατζηχρόνογλου και ο Πέττας και ο Περιστέρης και πολλοί άλλοι, αλλά πιστεύω καταλάβατε
Όλοι έχουν τη χάρη τους, δεν μπορω να πω ποιος είναι καλύτερος, ποιος μου αρέσει περισσότερο. Όλοι έχουν κάτι το ιδιαίτερο να σου δώσουν.



Πρότυπο έχω κάθε ψάλτη που με συγκινεί χωρίς να είμαι κολλημένος σε κάποια σχολή. Βέβαια υπάρχουν και κάποιοι τρόποι ψαλσίματος που μου δημιουργούν αποστροφή. Δεν μου αρέσει το τραγουδιστικό ύφος όπως του κ. Βασιλικού σε ορισμένες εκτελέσεις και ορισμένων που προβάλλονται στο φόρουμ όπως ο κ. Χαρδαβέλας, ο κ. Φανάρας, ο κ. Κοντοφρύδης κλπ.

Εδω θεωρώ άκρως απαρραιτητο να διευκρινήσω ότι δεν σχολίασα δυσμενως το πατριαρχικό ύφος όπως κακώς ερμηνεύτηκαν τα λεγόμενα μου.
Αυτό που σχολιάζω δυσμενώς είναι η προσπάθεια ορισμένων να υποτιμούν οποιοδήποτε άλλο ύφος δεν συνδέεται άμεσα ή έμεσσα με το πατριαρχικό. Και όταν λέω ύφος εννοώ ακόμα και αυτά που αποτελούν το λεγόμενο εθιμικό "δίκαιο" του πατριαρχείου.

΄΄Οσο για μένα ειλικρινά σας λέω και το έχω τσεκάρει. Δεν είμαι περισσότερο ψώνιο από την πλειονότητα των ψαλτών:wink:

Η αυθεντία της ασημότητας που πολλά σημαίνει....

Δ.

 

[asimos psaltis]

Η αυθεντία της ασημότητας που πολλά σημαίνει....

Δ.

Από ότι βλέπω ο εκ Θεσσαλονίκης πόλεμος καλά κρατεί.

 

[dimskrekas]

Από ότι βλέπω ο εκ Θεσσαλονίκης πόλεμος καλά κρατεί.

Μια επίσκεψη σε οφθαλμίατρο ίσως είναι πλέον επιβεβλημένη...:wink:


Δ.

 

[π. Μάξιμος]

... αλλά και αυτούς που επιδίωξαν και επιδιώκουν ασθμαίνοντες να πάρουν το χρίσμα του "πατριαρχικού" ψάλτη μην τυχόν και χάσουν τα "οφίκια".

Ἄν αὐτή εἶναι ἡ «οὐσία» τοῦ «θέματος», ἄς ἀσχοληθοῦμε μέ ἄλλα ὠφελιμότερα.

 

[asimos psaltis]

Μια επίσκεψη σε οφθαλμίατρο ίσως είναι πλέον επιβεβλημένη...:wink:


Δ.

Μην ανησυχείτε για την όρασή μου. Καλά βλέπω και ξέρω τι λέω.

 

[dimskrekas]

Μην ανησυχείτε για την όρασή μου. Καλά βλέπω και ξέρω τι λέω.

Αν δεν είναι η όραση προβληματική, από αλλού θα εκπορεύεται το όλο πρόβλημα...

Δ.

 

[asimos psaltis]

Αν δεν είναι η όραση προβληματική, από αλλού θα εκπορεύεται το όλο πρόβλημα...

Δ.

Αυτή η ευγένειά σας σκοτώνει. Όπως ακριβώς και αυτή των εκ Θεσσαλονίκης φίλων σας.

 

[dimskrekas]

Αυτή η ευγένειά σας σκοτώνει. Όπως ακριβώς και αυτή των εκ Θεσσαλονίκης φίλων σας.

Τόση ''αγάπη'' και ''καημό'' (νταλκά τον λενε εκεί πάνω..) για τη νύμφη του Θερμαϊκού έχω να δω από τότε που έναν τον παράτησε η κοπελιά του (ιταλιστί νοούμενον το προσηγορικόν) και μετά του φταιγε ακόμα και η μπουγάτσα...


Δ.

 

[asimos psaltis]

Ἄν αὐτή εἶναι ἡ «οὐσία» τοῦ «θέματος», ἄς ἀσχοληθοῦμε μέ ἄλλα ὠφελιμότερα.

Εσείς πάτερ κρίνεται το ζήτημα με πνευματικά κριτήρια και καλά κάνετε.
Όταν όμως έχεις ανθρώπους στο χώρο της Εκκλησίας που κινούνται με ιδιοτελή και συμφεροντολογικά κριτήρια, δεν πρέπει να μιλάς;
Είναι καλύτερο να σιωπάς;
Αν όντως υπάρχει ένα ζήτημα κακώς κείμενο, δεν πρέπει να το στηλιτεύσουμε;
Εκτός αν θεωρείτε ότι δεν υπάρχει ζήτημα.
Πείτε μας την άποψή σας.
Η γνώμη σας πάντα έχει ιδιαίτερη βαρύτητα.

 

[Nikolaos Giannoukakis]

Αγαπητέ μου κ. Άσιμε Ψάλτη,

Μάλλον καταλαβαίνω το πλαίσιο της σκέψης σας με τον τρόπο που απαντήσατε.

Κοιτάξτε, δεν ξέρω ποιές εμπειρίες είχατε και εάν κάποιος "πατριαρχικός" σας φέρθηκε κάποτε (ή στον δάσκαλό σας) υπεροπτικά.

Νομίζω πως γίνεται μια σύγχησις αναμεταξύ της ιστορίας και το ποιόν και ήθος εκπροσώπων μιας τάσης (και ιστορίας).

Άλλη η ιστορία και άλλη η συμπεριφορά των ανθρώπων.

Ιστορικώς, ο τρόπος του ψάλλειν και το ύφος που καλλιεργήθηκε και παραδόθηκε απο δάσκαλους σε μαθητές ΕΝΤΟΣ του Πατριαρχικού Ναού ΑΝΑΜΦΙΣΒΗΤΗΤΩΣ είναι συνέχεια, ζώσα παράδοση, των ακουσμάτων και των τρόπων ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΩΝ απο την εποχή του Χαλάτζογλου. Ταυτόχρονα, οι Πατριαρχικοί Ψάλτες σεβόταν τους συναδέλφους τους ισάξιους Κωνσταντινουπολίτες που διακονούσαν τις άλλες ενορίες. Όπως και οι εκτώς Πατριαρχικού Ναού σεβόταν και αναγνώριζαν την ιστορική σημασία του Πατριαρχικού (δηλ. ΕΝΤΩΣ ΤΟΥ ΑΓ. ΓΕΩΡΓΙΟΥ) ύφους. Μικροεγωϊσμοί πάντοτε υπήρχαν, αλλά γενικώς, υπήρχε ο αλληλοσεβασμός και ο αξιοθαυμασμός. Γιαυτὀ και οι παλαιοί έλεγαν "καλός ψάλτης και ΠΙΣΤΟΣ ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ". Δηλαδή το μέσον όρου των ακουσμάτων που γενικώς επικρατούσαν στις Πολίτικες εκκλησίες που λίγο πολύ ήταν δεμένες αναμετξύ τους (επιλογή μαθημάτων, θέσεων, χρόνος, κτλ).

Στην Αθήνα και στην Θεσσαλονική, το γενικώς Πολίτικο ύφος επικράτησε και διαδόθηκε μέχρι την εποχή του 1980. Ακόμα και οι ωδειακές εφαρμογές (τύπου Μπελούση π.χ.) ήχαν γερές βάσεις στα παραδεδωμένα της Πόλης.

Μικροεγωϊσμοί υπήρχαν και θα υπάρχουν. Οι συντριπτική πλειοψηφία των παλαιών ψαλτών των Αθηνών και της Θεσσαλονίκης ήταν θετική για το ύφος των συναδέλφων των. Το κρητήριο ήταν η ΤΗΡΗΣΗ ΤΗΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ που οι ίδιοι ήχαν ακούσει και όχι το εαν μιμήσαι τον Στανίτσα (π.χ.).

Οι ψάλτες που αναφέρατε είναι σεβαστοί απο την ψαλτική ομογένεια. ΚΑΝΕΝΑΣ (στα βάθη της καρδιάς του πιστεύω) δεν πιστεύει αυτά που καμμιά φορά ο προσωπικός εγωϊσμός και οι αδυναμίες (και ζήλιες) του τον σπρώχνουν να λέει σε πηγαδάκια.

Οι Μεγάλοι Ψάλτες ξεχώρισαν διότι έμειναν πιστοί στην παράδοση ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΠΙΘΗΚΙΖΟΥΝ φωνητικώς τους προκατόχους τους. Σκεφτείτε το λίγο.

Η αυθεντία του ψάλλειν βρίσκεται στην τήρηση των παραδεδωμένων που είναι γενικώς εφικτά (θέσεις, μαθήματα, χρόνος, ερμηνεία με τον τρόπο που ερμήνευαν οι παλαιοί). Η αυθεντία δεν βρίσκεται στον πιθηκισμό να προσπαθήσει (π.χ.) τις να μιμηθεί 100% ακόμη και την ΧΡΟΙΑ και τους φωνητικούς μορφασμούς του Ναυπλιώτη όταν ο λάρυγξ του ΔΕΝ ΕΠΛΑΘΗ με τα ηχεία να μπορεί να γίνει....μίμος του Ναυπλιώτη.

Μάλλον γίνονται γελοίοι αυτοί και καταστρέφουν την φωνή τους (παθολογικώς).

ΝΓ

 

[tsak77]

Όσον αφορά στο θέμα της αίγλης του Πατριαρχείου, αυτό συνέβαινε πάντα και γίνεται φανερό ακόμη και στα γραπτά όπου δεν χωρεί αμφιβολία. Διδασκόμαστε στις σχολές ένα αναστασιματάριο που ονομάζεται Πέτρου Λαμπαδαρίου - Ιωάννου Πρωτοψάλτου, το οποίο απέχει αρκετά από τη λογική του πρώτου, αλλά εάν δεν αναφερόταν το όνομά του ίσως να μην ξέραμε καν σήμερα το βιβλίο αυτό, σε αντίθεση με το γνήσιο μεταφρασμένο κείμενο του Πέτρου από τον Γρηγόριο, το οποίο σε ελάχιστες Εκκλησίες ψάλλεται.
Εκεί λοιπόν που δίνω προσωπικά ένα δίκιο στον τρόπο σκέψης σας, είναι όχι μόνο στο ότι κάποιοι άθελά τους δανείζουν το δικό τους φως σε μη αυτόφωτους αστέρες (για να μην το αναφέρω αντίστροφα), αλλά κυρίως το ότι πολλές φορές δικαιώνονται από την ιστορία.
Τους λόγους για τους οποίους κάποιους από τους ψάλτες που αναφέρετε δεν τους προτιμω προσωπικά, τους αναγράφω σε προηγούμενο μήνυμα του παρόντος θέματος. Μακάρι η ψαλμωδία τους να μην είχε εξωγενεί στοιχεία, διότι το φωνητικό τάλαντο θα εξύψωνε την τέχνη μας, αλλά προσωπικά θεωρώ ότι το να ντύνεις μία καλόγρια είτε με φουστανέλα, είτε με περούκα της κλασικής εποχής είναι ασέβεια και προς το πρόσωπό της, αλλά κυρίως προς το δόγμα που υπηρετεί.

 

[ybulbu]

Μου αρέσουν όλοι Αρχοντες Πρωτοψάλτες του Πατριαρχείου

...που είναι Πατριαρχικοί!

μου αρέσουν οι τρεις μεγάλοι της Θεσσαλονίκης

...που είναι θιασώτες του Πρίγγου, που είναι Πατριαρχικός!

μου αρέσει ο Τσαμκιράνης

...που μαθήτευσε στον Καραμάνη, μαθητή μαθητών του Νηλέως και επηρεασμένο από τον Ανεστιάδη, Πατριαρχικό δομέστιχο του Ναυπλιώτη, και τον Πρίγγο, Πατριαρχικό Πρωτοψάλτη.

μου αρέσει όμως και ο Χατζημάρκος

...που επικαλείται τον Πρίγγο, άσχετα αν δεν τον ακολουθεί!

Σφήκας και ο Γέμελος

που επικαλούνται τη μαθητεία τους στο Βινάκη, καλύτερο μαθητή (κατά τα λεγόμενά τους) του Ραιδεστηνού, που ήταν Πατριαρχικός!

και ο Δωσίθεος

...που πάντα έλεγε πόσο του αρέσει ο Ναυπλιώτης και προσπαθούσε να ακολουθεί το ύφος του!

και ο Χατζηχρόνογλου

...που επικαλείται τη μαθητεία του στον Χατζημάρκο, ο οποίος επικαλείται τον Πρίγγο.

και ο Πέττας

...που μαθήτευσε στον Καραμάνη και έκανε και κοντά στον Πρίγγο, τον οποίο επικαλείται πως του δίδαξε τη διδασκαλία χορού κλπ.

και ο Περιστέρης

...που επικαλείται τη μαθητεία του στον Ψάχο, που μεμφόταν τον Ναυπλιώτη γιατί δήθεν δεν ακολουθούσε το αυστηρό πατριαρχικό ύφος, και άρα προσπαθούσε να αυτοπροβληθεί σαν Πατριαρχικός ψάλτης. Άλλωστε, πήγε στην Αθήνα κατόπιν παρακλήσεως προς το Πατριαρχείο να σταλεί δάσκαλος για τη μουσική.

και ο Φυρφιρής

Ε, αυτός ξεφεύγει από τον κανόνα! Ακολουθεί άλλη παράδοση, μοναστηριακή.

Άλλη παράδοση είναι του Ανθίμου αρχιδιακόνου, του οποίου τις επιρροές δε γνωρίζω.

ΥΓ: Δεν ισχυρίζομαι ότι οι παραπάνω ψάλλουν πατριαρχικά, απλά καταθέτω τις αναφορές τους, που ως επί το πλείστον είναι πατριαρχικές.

 

[emakris]

Στην Αθήνα και στην Θεσσαλονίκη, το γενικώς Πολίτικο ύφος επικράτησε και διαδόθηκε μέχρι την εποχή του 1980. Ακόμα και οι ωδειακές εφαρμογές (τύπου Μπελούση π.χ.) ήχαν γερές βάσεις στα παραδεδομένα της Πόλης.

Γιατί, μετά τί άλλαξε;

 

[domesticus]

Κανονικά δεν θα έπρεπε να σου απαντήσω, γιατί αυτά που έγραψες είναι ανάξια απάντησης, αφού είναι προφανής η εμπάθειά σου και η προσπάθεια υποτίμησής μου για να υποβαθμίσεις τις απόψεις μου. Πρέπει όμως να πώ κι εγώ κάποια πράγματα για χάρη της αλήθειας την οποία είμαι υποχρεωμένος να υπηρετώ.

Απομόνωσες λοιπόν μια φράση μου, η οποία στη θέση που τέθηκε είχε εντελώς διαφορετικό νόημα από αυτό που εσύ εσκεμμένα παρουσίασες με εξαιρετικά παραπλανητικό και ύπουλο τρόπο.

Από αυτά που έγραψες έδωσες την εντύπωση ότι εγώ έχω αντιπαρατεθεί σε κάποια ή κάποιο συγκεκριμένο και αγαπητό μέλος του Ψαλτολογίου και αυτό είναι εντελώς αναληθές. Από αυτά που λές κάπου πάει το μυαλό μου.......
Κάνεις όμως λάθος και μεγάλο μάλιστα.


Από την άλλη εξαπολύεις επίθεση σε μένα χαρακτηρίζοντάς με προστατευόμενο από μητροπολίτη.!!!!
Με ξέρεις;
Επειδή κάποια στιγμή είπα ότι ψέλνω σε μητροπολιτικό ναό;
Ωραία λοιπόν, σε πληροφορώ ότι τώρα είμαι χωρίς εκκλησία.
Άρα που είναι η μητροπολιτική προστασία;
Εκτός αν έχεις τρόπους ......να μάθεις ποιος είμαι. Ή μήπως έχεις;


Αλλά όλα αυτά τι σχέση έχουν με την ουσία του θέματος που άνοιξα;
Είσαι εντελώς εκτός θέματος (δικού μου τουλάχιστον).
Δημιουργείς προσωπική αντιπαράθεση και καταστρέφεις το θέμα.
Άνοιξε κι εσυ ένα θέμα να πεις αυτά που θες για να στηρίξεις τους "φίλους" σου.
Άφησε όμως το θέμα αυτό ήσυχο και μην επηρεάζεις τον κόσμο που θέλει να πει την άποψή του.

Με αναγκάζεις να πέσω στο επίπεδό σου .....με αναγκάζεις να πω πράγματα που δεν θέλω. Σταματάω εδώ....

ΥΓ. Τελικά το πνεύμα των λεγομένων μου που αφορούν το θέμα που άνοιξα ΔΕΝ το "ακούμπησες". Προσπάθησε λίγο ακόμα, ίσως τα καταφέρεις.

Ἄν θέλεις νὰ μὴν ἀπομονώνονται φράσεις σου τότε νὰ προσέχεις τὶ γράφεις γιὰ νὰ μὴν παρεξηγεῖσαι ...

Λυποῦμαι γιὰ τὴν ἀπώλεια τοῦ ἀναλογίου σου καὶ εὔχομαι γρήγορα νὰ ἀποκατασταθεῖς σὲ καλύτερο.

Τὸ πνεύμα τῶν λεγομένων σου ἁπλὰ δὲν ἔχει βάθος. Αὐτα ποὺ ὑποστηρίζεις ἁπλὰ δείχνουν πὼς εἶχες κάποιο πρόβλημα μὲ ὅσους παριστάνουν τοὺς κατέχοντες τὸ «πατριαρχικό» ὕφος. Τὸ ἔχω κι ἐγώ, γιατι ἁπλὰ ξέρω νὰ ξεχωρίζω τὰ παριστάματα ἀπὸ τὸ κατὰ τὸ δυνατον γνήσιο καὶ πολλὲς φορὲς ἐ[δω μέσα ἔχει στηλιτευθεῖ αὐτὸ τὸ φαινόμενο μὲ ἐξαιρετικα ἔντονες λογομαχίες.

Γιὰ τὰ ὑπόλοιπα ἡ ἀπάντηση τοῦ Γιάννη Μπουλμπουτζῆ ἐκ Θεσσαλονίκης, μὲ κάλυψε.

 

[Sotres]

Αγαπητοί φίλοι, θα ήθελα να θέσω ένα ερώτημα, το οποίο μου δημιουργήθηκε κατά τη διάρκεια συγγραφής άρθρου μου που σχετίζεται με τις αισθητικές προσεγγίσεις στο βυζαντινό εκκλησιαστικό μέλος. Η πατριαρχική ψαλτική παράδοση εξελίσσεται και ανανεώνεται με στοιχεία τα οποία λογικά θα εισέρχονται και θα αφομοιώνονται σε αυτόν τον τρόπο ερμηνείας. (Η παράδοση, ως γνωστόν, εξελίσσεται και δεν αποτελεί μουσειακό είδος ήχου). Ποια από αυτά τα στοιχεία νομίζετε ότι καταστρατηγούν την αρχική της ταυτότητα και ποια αποτελούν λογική εξέλιξη μελωδικο-ρυθμικών τεχνικών γνωρισμάτων του μέλους; Π.χ. η εισαγωγή λειτουργικών στη λατρεία, η αναλυτικότερη σημειογραφία για την καταγραφή των μελών, κ.λπ
Ευχαριστώ

 

[nikosthe]

Ποια από αυτά τα στοιχεία νομίζετε ότι καταστρατηγούν την αρχική της ταυτότητα και ποια αποτελούν λογική εξέλιξη μελωδικο-ρυθμικών τεχνικών γνωρισμάτων του μέλους; Π.χ. η εισαγωγή λειτουργικών στη λατρεία, η αναλυτικότερη σημειογραφία για την καταγραφή των μελών, κ.λπ

Εάν η εισαγωγή πολύηχων λειτουργικών και η αναλυτική σημειογραφία σημαίνουν "καταστρατήγηση της αρχικής ταυτότητας της πατριαρχικής παράδοσης" και η μπάλα παίρνει όλα τα ονόματα που έχουν εφαρμόσει αυτές τις πρακτικές (δεν ξέρω πόσοι μένουν έξω...), αναρωτιέμαι τι θα πρέπει να ονομάσουμε φυσική και αβίαστη εξέλιξη.

 

[Nikolaos Giannoukakis]

@κ. Μακρή

Γιατί, μετά τί άλλαξε;

Η ευκολία της έκδοσης κασσετών άνοιξε έναν πόλεμο αναμεταξύ ταλαντούχων ψαλτών ο οποίος είχαι ως κύριο κρητήριο την φωνητική μαγκιά σε σημείο να ακούγωνται οι χειρότεροι αμανέδες και τα πιο απίθανα ποικίλματα που ξέφυγαν απο το σοβαρό. Αυτό άλλαξε.

Μπήκαν και οι καλλιτέχνες του κοσμικού άσματος την δεκαετία του 90, με τις ευλογίες κληρικών και αρχιερέων και απο κεί πέρα.......

Το άσχημο είναι πως οι νέοι, ακούγωντας αυτές τις κασσέτες, μπήκαν στο πνεύμα πως πρέπει και αυτοί να γίνουν ψαλτόμαγκες να αγαπηθούν απο τους συναδέλφους (και ακόμα και απο τους δασκάλους!).

ΕΥΤΥΧΩΣ που στις μέρες μας, παρατηρήται η επιστροφή στα παραδεδωμένα, τα στρωτά, τα κλασσικά. Και ας θεωρούνται ανιαρά απο τους θιασώτες του σκυλλάδικου.

@κ. Δεσπότη,

Ποια από αυτά τα στοιχεία νομίζετε ότι καταστρατηγούν την αρχική της ταυτότητα και ποια αποτελούν λογική εξέλιξη μελωδικο-ρυθμικών τεχνικών γνωρισμάτων του μέλους; Π.χ. η εισαγωγή λειτουργικών στη λατρεία, η αναλυτικότερη σημειογραφία για την καταγραφή των μελών, κ.λπ

Γνώμη μου είναι πως λίγα μένουν να συντεθούν. ΜΠΑΟΥΛΑ έχουν γραφτέι και λίγα έχουν μείνει στο αναλόγιο. Γνώμη μου είναι πως η λογική εξέλιξη μελωδικο-ρυθμικών τεχνικών γνωρισμάτων του μέλους ΤΕΛΕΙΩΣΕ. Στις μέρες μας δεν χρειαζόμαστε ΣΥΝΘΕΤΕΣ. Χρειαζόμαστε ΚΑΛΟΥΣ ΨΑΛΤΕΣ και ερμηνευτές των ΗΔΗ υπαρχόντων βιβλίων σε παραδοσιακές ερμηνείες. Ούτε και η περαιτέρω ανάλυση θα βοηθήσει.

Θα σας θέσω ένα ερώτημα. Η πράξις του ιερέως κατα την ώρα της τελετής των χειρονομιών επι του θυσιαστηρίου θέλουν εξέλιξη; Δηλαδή, κεντάει ο ένας παπάς καλύτερα απο τον άλλο τον άρτο; Το ότι το κεντάει με παραδοσιακό τρόπο φτάνει.

Το ίδιο και με την ψαλτική. Ψάλλεται για να ερμηνεύσει τον λόγο. Εφ όσον διαθέτει καλή φωνή ο ψάλτης και εκτελεί τις ερμηνείες παραδοσιακά αυτό φτάνει για την ενορία.

Η φύσις δεν γεννά όλους με την ίδια φωνητική ευφυία τύπου Στανίτσα π.χ. Ας σεβαστούμε και ας αγαπήσουμε ΟΛΟΥΣ που εκφράζουν τα ΠΑΡΑΔΕΔΟΜΕΝΑ με ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟ τρόπο, είτε έχουν χροιά που Στανίζει, είτε έχουν χροιά που Τρανταλίζει (για τους παλιούς που θυμούνται τον μακαριστό Τραντάλη).

ΝΓ

 

[asimos psaltis]

Πώς μπορεί να ερμηνευτεί το γεγονός ότι μεγάλοι ψάλτες ζώντες και κεκοιμημένοι, μολονότι κατά κοινή ομολογία απέχουν ή απείχαν από το παραδοσιακό πατριαρχικό "ύφος" προσπαθούσαν και προσπαθούν να υπερτονίζουν την όποια σχέση άμεση ή έμμεση είχαν ή έχουν με πατριαρχικούς ψάλτες.

Αλήθεια είναι μυστήριο το γεγονός τεράστιοι ψάλτες και θα τολμούσα να πώ εμπνευστές και δημιουργοί ψαλτικών "σχολών"(ενδεικτικά και όχι περιοριστικά) σαν τον Ταλιαδώρο, τον Καραμάνη, τον Χατζημάρκο (αναφέρομαι σε ζώντες) να επικαλούνται πατριαρχικές καταβολές και από την άλλη να έχουν διαφοροποιηθεί από πολύ έως εντελώς από το παραδοσιακό πατριαρχικό "ύφος".

Είναι προφανώς η αίγλη του Πατριαρχείου τόσο μεγάλη, που όλοι προσπαθούν να αντλήσουν ό,τι μπορούν από αυτή ακόμα κι αν την έχουν παραγκωνίσει με τα έργα τους.

 

[Nikolaos Giannoukakis]

Φίλε Άσιμε Ψάλτη,

Νομίζω συγχέετε τα πράγματα.

Κανένας απο τους προαναφερθέντες ψάλτες είπε ποτέ (τουλάχιστον απο αυτούς που γνωρίζω) πως "κατέχω το Πατριαρχικό ύφος" με την ακριβή έννοια πως "ψάλλω ομοίος και απαραλλάκτως φωνητικά με την ίδια χροιά και τα ίδια ποιίλματα, πάντοτε, όπως ο Πρίγγος ή ο Στανίτσας". Όταν μερικοί μιλούν για το Πατριαρχικό ύφος, εννοούν κάτι διαχρονικό. Θα σημφωνήσω πως ίσως ο όρος αυτός να μήν είναι επιστημονικώς ακριβής.

Όμως, εαν αφαιρέσουμε την φωνητική χροιά τους, και τις μικρολεπτομέρειες, και επικεντρωθούμε στον τρόπο που εκτελούν, ερμηνεύουν τα κλασσικά μαθήματα, εγγύζει (γενικώς) η εκτέλεσή τους ή είναι αλλότρια προς αυτά που έχουν ψάλλει (εντώς του Αγ. Γεωργίου) Πρίγγος, Στανίτσας, Νικολαΐδης και τώρα ο ισόλαμπρος και ισάξιος κ. Αστέρης; Πιστεύ πως εγγίζουν. Και πολύ. Μπορεί ο ένας να είναι βαρύφωνος, και ο άλλος να έχει λεπτή φωνή, αλλά η εκτέλεση και η ερμηνεία είναι αρκετά πλησίον της εκτέλεσης όπως γίνεται εντώς του Αγ. Γεωργίου, σήμερα και ιστορικώς.

Το ίδιο με τους Κωνσταντινουπολίτες, εν γένει, ψάλτες. Οι ερμηνείες τους προσεγγίζουν, διαχρονικά, κατα θαυμάσιο τρόπο και ποσοστό την τεχνοτροπία και την ερμηνεία όπως εκτελείται εντώς του Αγ. Γεωργίου. Φυσικά υπήρχαν και υπάρχουν και εξελίξεις. Δεν ήχαν τους ίδιους αυστηρούς περιορισμούς και το βάρος της ιστορίας οι εκτώς Πατριαρχικού ναού ψάλτες. Αλλα οι εκτελέσεις και ερμηνείες, έστω με εναλλακτικές μελωδικές στιγμές, πάντοτε γινόταν εντώς στενών και αυστηρών ορίων που οριοθετούσε η ανοχή και η παρακαταθήκη των δασκάλων τους (οι οποίοι μην ξεχνάμε συνδίδαξαν και συνέμαθαν μαζί με τους εντώς Αγ. Γεωργίου ψάλτες).

Καλή και ευλογημένη Νέα Χρονιά!

ΝΓ