Καταρχήν το θέμα που ανέβασε ο Γιώργος είναι λίαν ενδιαφέρον.
Νομίζω ότι οι περισσότεροι συνάδελφοι έχουμε περάσει και από τις 8 ''δοκιμασίες'' εκκοσμίκευσης της ψαλτικής τέχνης που αναφέρει ο Γιώργος. (Αλλοι για λίγο διάστημα, αλλοι για περισσότερο διάστημα, άλλοι είναι ακόμα βυθισμένοι και δεν επανέρχονται με τίποτα.)
Και έτσι σαν ''δοκιμαζόμενος'',
θεωρώ, ότι βρίσκομαι σε θέση τέτοια, ώστε να μιλήσω εκ πείρας και όχι να καθίσω απέναντι απ' το κάθε τι καινούριο και να το πυροβολώ χωρίς να μπω στην προσπάθεια, πρώτα να το ''ακούσω'' και μετά να κρίνω αν θα το υιοθετήσω ή θα το αποβάλλω. Και εξηγούμαι:
1. ο τεχνητός ισοκράτης
Είχα ισοκράτη(Ναούμ) για πολλά χρόνια. Χάρη όμως σ' έναν πολύ σπουδαίο πρωτοψάλτη ο οποίος με ενέπνευσε για καλύτερη και περισσότερη μελέτη στα μουσικά μας, τον κατήργησα. Γιατί;... Γιατί απλά συγκεντρώθηκα στην ερμηνεία του μέλους με μεγαλύτερη αφοσίωση και επιμέλεια οπότε ο ισοκράτης μου ήταν περιττός... Με επανέφερε στην τάξη....
Σίγουρα καταδικαστέος...
2. η στουντιακή ακουστική του ναού
Υπάρχει συνάδελφος που να μην θέλει καλά ηχητικά στον Ναό που ψάλλει; Και όταν είναι και μεγάλος;... Δεν νομίζω... Να'ί'σκος, ναι. Εχουμε στην ενορία μας κάμποσους και δεν έχω κανένα, μα κανένα πρόβλημα. Εν τω μεταξύ οι νεότεροι οι ψάλτες, είναι η αλήθεια, δεν έχουμε μάθει χωρίς καλά ηχητικά όπως οι παλαιότεροι οι ψάλτες...
3.
η αυτοβιντεοσκόπηση του ψάλτη
Χωρίς σχόλια...
4. η χρήση τάμπλετ
Για ένα διάστημα το χρησιμοποίησα για ανάγκες ισοκράτη. Μόνο και μόνο από 'κει, κατάλαβα τι αποσυντονισμό σου προκαλεί στη σκέψη και στην προσευχή... Βιβλίο και πάλι βιβλίο. Είναι μεγάλο προνόμιο να είσαι ψαχτίρι στο αναλόγιο και να γνωρίζεις που είναι το καθετί, σε αντίθεση με άλλους που δεν γνωρίζουν(νεότερους περισσότερο) .... ποια είναι η παρακλητική!!
5. η χρήση μη κλασικών μελών στην ψαλμωδία
Πιο παλιά χρησιμοποιούσα νεότερα μαθήματα στο ρεπερτόριό μου (Καραμάνης, Στανίτσας, Πετρίδης, Θεοδοσόπουλος, κλπ). Τα τελευταία χρόνια όμως έχω κάνει μεγάλη στροφή στα μαθήματα, χρησιμοποιώ σε μεγάλο ποσοστό πλέον κλασσικά μαθήματα.
Δεν το θεωρώ πάντως σύμπτωμα εκκοσμίκευσης...
6.
ο μεικτός χορός (άνδρες-γυναίκες)
Τη συνεργασία ανδρών-γυναικών την έχω νιώσει στο πετσί εδώ και πολλά χρόνια...
Ο μεικτός χορός δεν μπορεί να συνυπάρξει για πολλούς και διαφόρους λόγους που δε θα αναλύσω εδώ....
7. η εξεζητημένη ψαλτική έκφραση (τραγουδιστικό ύφος, αμανές κ.λ.π.)
Σύμπτωμα εκκοσμίκευσης; Και να είναι για μένα δευτερεύουσας σημασίας....
8. η χαλάρωση του τυπικού
Τις κατ'οικονομίαν περιπτώσεις μέχρι ενός ορίου τις καταλαβαίνω...
Αν ξεπεραστεί το όριο όμως.... χάνεται η μπάλα... Και αν χαθεί η μπάλα, πάνε και οι φίλαθλοι....