Έχω την αίσθηση, χωρίς να είμαι απόλυτα σίγουρος, ότι ο Επίσκοπος βρίσκεται υπεράνω του Τυπικού, ως "εις τόπον και τύπον Χριστού" ευρισκόμενος. Μπορεί βέβαια να σφάλλω κιόλας.
Γενικά, οι "δεσπότες" το 'χουν αυτό. Για τους ιεράρχες πάλι... δεν είμαι σίγουρος. Προκύπτει αυτό από κάποια απόφαση της εκκλησίας (που φαντάζομαι είναι ακόμα υπεράνω... γενικώς) ;
Για να μη μας βγάλει ο π. Μάξιμος φάουλ ως εκτός θέματος (με το δίκιο του), θα σχολιάσω μόνο τα του καλλιτεχνικού μέρους, που κατά την γνώμη μου είναι πάρα πολύ σημαντικά, γιατί η εκκλησία στις λατρευτικές της συνάξεις, και κυρίως στην θεία λειτουργία εικονίζει τον όμορφο κόσμο του Θεού. Αποκαλύπτει την ομορφιά της δημιουργίας με όμορφα κτήρια, όμορφες μυρωδιές, όμορφες ζωγραφιές, όμορφα έργα μικροτεχνίας, αργυροχρυσοχοΐας, όμορφη μουσική και, κατ' εξοχήν, με όμορφο λόγο.
Και οι δύο λειτουργίες αποτελούν κείμενα καταπληκτικού θεολογικού λόγου, από άποψης περιεχομένου. Το περιεχόμενο δεν επηρεάζεται απαραίτητα από τον τρόπο της έκφρασής του. Άλλωστε κατά Μπαμπινώτη "...η σχέση περιεχομένου και μορφής ανάμεσα σ' αυτό που θέλω να πω και σ' αυτό που τελικά λέω δεν είναι μια σχέση μονοσήμαντη (ένα προς ένα), είναι μια σχέση "ένα προς περισσότερα"" . Ως προς το περιεχόμενο λοιπόν δεν δημιουργείται κανένα πρόβλημα, αν αλλαχτεί, με την δέουσα προσοχή, η γλώσσα.
Υπάρχει όμως πρόβλημα στην μορφή. Στην τέχνη η μορφή είναι σχεδόν το παν. Οι λειτουργίες είναι και κείμενα υψηλής λογοτεχνικής αξίας. Η λογοτεχνική τους αξία και ομορφιά, που κατά την γνώμη μου έχει τεράστια σημασία, έχει να κάνει εν πολλοίς με το ύφος της γραφής. Την μορφή. Πάλι ο Μπαμπινιώτης "...το ύφος μου δημιουργείται από την ελευθερία επιλογής. Οι συχνές επιλογές μου αποτελούν έναν τρόπο που με χαρακτηρίζει (ενώ δεν παύουν να είναι επιλογές δυνατοτήτων), είναι το ύφος μου. Αυτός είναι ο προσδιορισμός του ύφους στη γλωσσολογία. Είναι οι συγκεκριμένες επιλογές που κάνει ένας ομιλητής στις συγκεκριμένες περιπτώσεις".
Σε πάρα πολλά σημεία η λέξεις δείχνουν να είναι επιλεγμένες έτσι ώστε η ροή του λόγου να έχει ένα συγκεκριμένο ρυθμό. Μια σαφή μορφή. Δεν είναι μόνο το περιεχόμενο που οδηγεί στην επιλογή των λέξεων. Είναι και η μορφή. Θεωρώντας λοιπόν, ως μουσικός, την μορφή πολύ σημαντικό στοιχείο, και εντοπίζοντας κυρίως εκεί τις επιφυλάξεις μου, διερωτώμαι : Πόσο υπεράνω μπορούμε να είμαστε...