π. Μάξιμος
Γενικός Συντονιστής
«Ὁ διὰ βρώσεως τοῦ ξύλου, τῷ γένει προσγενόμενoς θάνατος, διὰ Σταυροῦ κατήργηται σήμερον· τῆς γὰρ Προμήτορος ἡ παγγενὴς κατάρα διαλέλυται, τῷ βλαστῷ τῆς ἁγνῆς Θεομήτορος, ἣν πᾶσαι αἱ Δυνάμεις, τῶν οὐρανῶν μεγαλύνουσι».
Ὁ εἱρμός αὐτός εἶναι β΄ εἱρμός τῆς θ΄ ᾠδῆς τοῦ κανόνος τοῦ Σταυροῦ, τοῦ ὁποίου ἀκολουθοῦν γ΄ τροπάρια.
1. Τό φαινόμενο αὐτό (δεύτερος εἱρμός σέ μία ᾠδή) εἶναι μοναδικό γιά τόν Κοσμᾶ τόν Μελῳδό. Τί ἐξηγήσεις ἔχουν δοθεῖ γι᾿ αὐτό τό φαινόμενο;
2. Ἡ ἐπωδός ἤ ἐφύμνιον τοῦ εἱρμοῦ καί τῶν τροπαρίων (α΄ καί γ΄) εἶναι «ἣν πᾶσαι αἱ Δυνάμεις, τῶν οὐρανῶν μεγαλύνουσι». Στόν εἱρμό αὐτό τό «ἥν» ἀναφέρεται στήν Θεοτόκο· στά τροπάρια ὅμως, ἑρμηνευτικῶς, δέν μπορεῖ νά ἀναφέρεται. Μήπως ὅμως ἡ ἐπωδός ἤ ἐφύμνιον ἐπαναλαμβάνεται γιά ποιητικούς λόγους καί δέν ἔχει σχέση καί μέ τό προηγούμενο κείμενο τῶν τροπαρίων; Εἶναι κι αὐτό μιά ἄποψη. Ἄν ὄντως (τό καί φυσικώτερον) αὐτό τό «ἥν» ἀναφέρεται στό κείμενο τῶν τροπαρίων, καί πάλι ὑπάρχει ἐξήγηση.
Αὐτά σέ σχέση μέ ὅσα συζητήσαμε ἐδῶ.