Φυσικές τονικότητες για γυναικείες φωνές

[Σιμωνοπετρίτης]

Χαίρετε

η απορία μου είναι απλή: ποιες θεωρούνται "φυσικές" βάσεις για μια μέση γυναικεία φωνή;;

 

[π. Μάξιμος]

- ποιες θεωρούνται "φυσικές" βάσεις για μια μέση ανδρική φωνή;
Ἄν θεωρεῖται ἡ φυσική κλίμακα, τότε νομίζω ὄτι δύο μέ τρεῖς νότες κάτω για μια μέση γυναικεία φωνή (Πα για Δι).
Ὁ ψάλτης μας πού χρησιμοποιεῖ καί κορίτσια, ψέλνοντας μιά νότα κάτω, αὐτές συμψάλλουν ἤ καί μόνες τους ἄνετα.
Ἐξαρτᾶται, λοιπόν, ὅπως καί γιά τούς ἄνδρες.

 

[zoslen]

Οι γυναικειες φωνες χωριζονται χονδρικα σε 3 κατηγοριες, όπως και οι ανδρικες. Οι σοπρανος εχουν αντιστοιχη εκταση με τους τενορους (νη-νη''), οι μετζοσοπρανος με τους βαρυτονους (κε-κε'') και οι κοντραλτος με τους βαθυφωνους (γα-γα''). Αρα για μια γυναικα οι φυσικες βασεις ειναι ακριβως οι ιδιες με εναν ανδρα της αντιστοιχης κατηγοριας.

 

[Σιμωνοπετρίτης]

- ποιες θεωρούνται "φυσικές" βάσεις για μια μέση ανδρική φωνή;
Ἄν θεωρεῖται ἡ φυσική κλίμακα, τότε νομίζω ὄτι δύο μέ τρεῖς νότες κάτω για μια μέση γυναικεία φωνή (Πα για Δι).
Ὁ ψάλτης μας πού χρησιμοποιεῖ καί κορίτσια, ψέλνοντας μιά νότα κάτω, αὐτές συμψάλλουν ἤ καί μόνες τους ἄνετα.
Ἐξαρτᾶται, λοιπόν, ὅπως καί γιά τούς ἄνδρες.

Φυσικες βασεις θεωρουνται (νομιζω δλδ) αυτες που εχει η διαπασων πανω. Και καθε ψηφιακη εφαρμογη που υπαρχει. Αποτι καταλαβαινω μαλλον δεν υπαρχει κατι στανταρ.

Η ερωτηση μου και ο προβληματισμος μου προκυπτει απο την αδερφη μου η οποια ειναι μοναχη και προβληματιζεται σχετικα με την σωστη χρηση της φωνης. Νιωθω οτι δεν μπορω να τη βοηθησω χωρις καποιο "μπουσουλα".

 

[zoslen]

Δεν υπαρχει "φυσικη βαση", στη φωνητικη μουσικη παιρνουμε το κομματι απο οπου εξυπηρετει καλυτερα τη φωνη μας, αυτο συμβαινει τοσο στην λαικη και παραδοσιακη μουσικη όσο και στην ψαλτικη. Μονο στην ευρωπαικη ειναι γραμμενα τα κομματια σε συγκεκριμενες κλιμακες και τονικοτητες και τα εκτελουμε εκει για συγκεκριμενους λογους που δεν ειναι επι του παροντος.
Σχεδον ολα τα μελη της βυζαντινης μουσικης περικλειονται σε μια εκταση 2 οκταβων, απο το δι της υπατης μεχρι το δι της νητης, αρα οι βασεις που θα παρουμε θα πρεπει καλυπτουν ολοκληρη την εκταση ενος κομματιου.
Ενας τενορος/σοπρανο λοιπον θα πρεπει να παρει το ΝΗ της μεσης στην τονικη του ΦΑ της ευρωπᾶικης (176 hz), ενας βαρυτονος/μετζοσοπρανο στο ΝΤΟ (132 hz), ενω ενας βαθυφωνος/κοντραλτο στο ΣΙ υφεση (118 hz). (Εξυπακουεται πως για τις γυναικες οι συχνοτητες θα ειναι διπλασιασμενες).
Βεβαια τα παραπανω προϋποθετουν πως ο ερμηνευτης εχει γυμνασει τη φωνη του ωστε να εχει φθασει στην πληρη εκταση της (2+ οκταβες). Ειναι συνηθεστατο φαινομενο να βλεπει κανεις ανθρωπους να διαμαρτυρονται οτι "η βαση ειναι ψηλα/χαμηλα" τη στιγμη που οι ιδιοι εχουν εκταση φωνης μια οκταβα με το ζορι...

 

[petrosgrc]

Πέρα πάντως από την αντικειμενική έκταση ενός κομματιού, θα μπορούσαμε ίσως να πούμε και ότι παίζει ρόλο και η πορεία εξέλιξης του μέλους για το σε ποιον τύπο φωνής ταιριάζει. Τα περισσότερα μέλη της Βυζαντινής Μουσικής βλέπω ότι ταιριάζουν κατά κύριο λόγο σε φωνές δραματικών τενόρων που έχουν ευχέρεια στα χαμηλά και κάτω. Ένας καθαρός τενόρος όταν η μελωδία ιδίως στην αρχή κινείται συνεχώς στη χαμηλή περιοχή, θα πρέπει να έχει πιάσει αρκετά υψηλή βάση και πάλι είναι κουραστικό για αυτόν και θέλει αρκετή προσοχή γιατί πρέπει να έχει φυλάξει και δυνάμεις για τις υψηλές νότες. Αναφέρω ως χαρακτηριστικά παραδείγματα το Κοινωνικό του Πέτρου "Εξηγερθη ως ο υπνών Κύριος" το οποίο ένας καθαρός τενόρος θεωρητικά πρέπει να το πιάσει από φα (καλή τύχη!) ώστε να μην ζοριστεί πολύ στις χαμηλές νότες στην αρχή και η ψηλή νότα πρέπει να είναι το ντο της υπερνήτης! Πολύ δύσκολα πράγματα σε πραγματικές συνθήκες... Κάτι παρόμοιο ισχύει για το Κοινωνικό του ιδίου "Εις πάσαν την γην..." σε δευτερο το οποίο στην αρχή έχει κατάβαση τέσσερις φωνές κάτω από τη βάση του ήχου και μετά έχει επίμονες θέσεις ψηλά. Πού πρέπει να το πιάσει ένας τενόρος ώστε να μην ζοριστεί χαμηλά και μετά να αντέξει άνετα στα ψηλά; Είναι πολύ πιο δύσκολο και για έναν εκπαιδευμένο ακόμα τενόρο από ό,τι για έναν σχετικά εκπαιδευμένο βαρύτονο. Διορθώστε με αν κάνω λάθος, αυτή είναι η δική μου εντύπωση...

 

[π. Μάξιμος]

Ἁπλά πράγματα πού ζητοῦνται τά κάνετε περίπλοκα...
Ὅλοι, καί σήμερα μοῦ ἔτυχε σέ μιά κηδεία σ᾿ ἕνα νεκροταφεῖο, ὁ ψάλτης μέ τό σφηριχτράκι... σέ κάθε τροπάριο...
Εἶχα μαζί μου κι ἐγώ ἔνα ψάλτη, καί γιά νά τοῦ δώσει τροπάριο νά πεῖ, τοῦ ἔκανε νόημα νά περιμένει... νά τοῦ σφυρίξει πρῶτα...

Ἀναφέρθηκα, λοιπόν, στή φυσική εὐρωπαϊκή κλίμακα, πού καί γιά κάθε τροπάριο τῆς βυζαντινῆς, ὑπάρχει βάση, καί αὐτή πιάνει ἡ πλειονότης τῶν ψαλτῶν... σχετικῶν καί ἀσχέτων...
Ὅσοι γνωρίζουν τή φωνή τους καί τίς δυνατότητές τους, βέβαια, κινοῦνται ἀναλόγως...
Πάνω σέ αὐτό ἀπάντησα και γιά τίς γυναῖκες (πού εἶναι τό θέμα) ...

 

[sophiaj]

Από την περιορισμένη εμπειρία μου, όταν οι ψάλτες λένε φυσικές βάσεις, πολλές φορές (όχι πάντα) πρακτικά εννοούν με ευρωπαϊκούς όρους νη=ντο, δηλαδή πλ. δ' από ντο, άρα πα=ρε, δηλαδή α' ήχος από ρε, κ.ο.κ. Αν η αδερφή σας είναι υψίφωνος και έχει άνεση στις ψηλές νότες, δε θα έχει πρόβλημα με αυτές τις βάσεις. Αν δυσκολεύεται, μπορεί να κατεβάσει 1, 1 1/2 τόνο (ή ακόμα και δύο τόνους) αυτές τις βάσεις ανάλογα με το μέλος που ψάλλει (την έκτασή του κτλ.) και με το ποιους ψάλλει μαζί. Ελπίζω να σας βοήθησα.

 

[giorgosgoudi]

Φυσική βάση είναι μία για όλους, άνδρες, γυναίκες, παιδιά: ΛΑ 440Hz που ταυτίζεται με τον ΚΕ της βυζαντινής.

Δεν υπάρχει λόγος χρήσης φυσικών βάσεων ως σημείων αναφοράς γιατί δεν λαμβάνουν υπόψη την κατάσταση της φωνής και τις γενικότερες συνθήκες.

Πριν ξεκινήσει ένα μέλος εκτελούμε μια κλίμακα προς τα κάτω, βλέπουμε ποιος είναι ο χαμηλότερος φθόγγος που τη στιγμή εκείνη πιάνουμε, τον ταυτίζουμε με το βαρύτερο φθόγγο του μέλους που θα ψαλουμε και ανεβαίνουμε από εκεί στη βάση.

Αν είμαστε περισσότεροι τότε η δουλειά αυτή πρέπει να τους λαμβάνει υπόψη όλους.

Με την εμπειρία βεβαίως βλέπει κανείς τα περιθώρια για τη βέλτιστη χρήση των περιοχών της φωνής του. Το σημαντικό είναι να μην κουραστεί ή και αρρωστήσει κανείς στην προσπάθεια τήρησης "φυσικών" ή άλλων βάσεων επειδή αυτές του υποδειχθησαν ως φυσιολογικές ή ευηχεστερες, πράγμα που δυστυχώς έχει συμβεί και στους πιο διακεκριμένους καλλίφωνους ψάλτες.