[Ερώτηση] Πώς και γιατί έχει επικρατήσει να ψέλνονται ορισμένα μέλη πάντα σε Β’ ήχο

[ΑΛΚΗΣ ΑΛΚΗΣ]

Παιδιά από βιασύνη το έστειλα το παρακάτω στουσ συντονιστάς.
Το βάζω τώρα στην σωστή ενότητα. Sorry
QT
Θα ήθελα να μάθω πως και γιατί έχει επικρατήσει να ψέλνονται ορισμένα μέλη πάντα σε Β’ ήχο (Τάξις του εωθινού Ευαγγελίου, Ν’ ψαλμός, Υπερευλογημένη , νομίζω και το τρισάγιο?).
Πρέπει να το τηρούμε σύμφωνα με την παράδοση? Τι λέτε?
Αν το θέμα έχει απασχόληση το forum παλαιότερα δεν το γνωρίζω και ζητώ συγγνώμη.
Ευχαριστώ εκ των προτέρων.
UNQT
Πάλι ευχαριστώ

 

[gbekris]

Στο Τυπικόν της του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας του Γεωργίου Βιολάκη για το ΄΄Πάσα Πνοή Εωθινού Ευαγγελίου΄΄ πάντοτε εις Β΄ ήχο Τυπική Διάταξις σελ. 54΄΄ για το Υπερευλογημένη πάντοτε εις Β΄ ήχο ΄΄ Προθεωρία σελ. 28΄΄ για τα άλλα δύο δεν είδα κάτι παρά μόνον για το Αλληλούϊα εις Β΄ ήχο σελ. 59

 

[Dimitri]

Για το θέμα αυτό της χρήσης του Β' ήχου ιδιαίτερα στη Θεία Λειτουργία αν θυμάμαι καλά έχει γράψει αρκετά ενδιαφέροντα ο καθηγητής Γρ. Στάθης σε άρθρο του στο περιοδικό Εκκλησία ( εάν θυμάμαι, το οποίο υπάρχει και σε ηλεκτρονική μορφή (εάν έχει κάποιος το σύνδεσμο εύκαιρο ας τον προσθέσει).

 

[π. Μάξιμος]

Για το θέμα αυτό της χρήσης του Β' ήχου ιδιαίτερα στη Θεία Λειτουργία αν θυμάμαι καλά έχει γράψει αρκετά ενδιαφέροντα ο καθηγητής Γρ. Στάθης σε άρθρο του στο περιοδικό Εκκλησία ( εάν θυμάμαι, το οποίο υπάρχει και σε ηλεκτρονική μορφή (εάν έχει κάποιος το σύνδεσμο εύκαιρο ας τον προσθέσει).

Ἐδῶ (ἀπό σελ. 260 τοῦ pdf καί ἑξῆς).
Ἐπίσης:
Τυπικόν καί παγιωμένοι ήχοι
«Yπερευλογημένη υπάρχεις θεοτόκε» σε διάφορους ήχους εκτός του κλασσικού Β'​

 

[μάρκελλος]

Βλ. Ἐμμανουὴλ Γιαννόπουλος, «Οἱ ὕμνοι τῆς Ἁγίας Ἀναφορᾶς. Ἀναδρομὴ στὸ παρελθὸν καὶ σκέψεις γιὰ τὴν ψαλμωδία, μὲ ἀφορμὴ τὰ λεγόμενα λειτουργικά», Γρηγόριος Παλαμᾶς 735 (1990), σσ. 843-858 (περικλείεται στὸ βιβλίο τοῦ ἰδίου, Η ψαλτική τέχνη. Λόγος και μέλος στη λατρεία της ορθόδοξης Εκκλησίας, Θεσσαλονίκη 2004, σσ. 355, καὶ β΄ ἔκδ. 2008)

 

[π. Μάξιμος]

Βλ. Ἐμμανουὴλ Γιαννόπουλος, «Οἱ ὕμνοι τῆς Ἁγίας Ἀναφορᾶς. Ἀναδρομὴ στὸ παρελθὸν καὶ σκέψεις γιὰ τὴν ψαλμωδία, μὲ ἀφορμὴ τὰ λεγόμενα λειτουργικά», Γρηγόριος Παλαμᾶς 735 (1990), σσ. 843-858 (περικλείεται στὸ βιβλίο τοῦ ἰδίου, Η ψαλτική τέχνη. Λόγος και μέλος στη λατρεία της ορθόδοξης Εκκλησίας, Θεσσαλονίκη 2004, σσ. 355, καὶ β΄ ἔκδ. 2008)

Εμμ. Γιαννόπουλου : Η ψαλτική τέχνη. Λόγος και μέλος στη λατρεία της ορθόδοξης εκκλησίας ​

 

[evangelos]

Παραθέτω από την εργασία μου με τίτλο "Το δια τριών σύστημα και η Χρυσή τομή του Πυθαγόρα" του συνεδρίου της Παιανίας τον Ιούνιο του 2009

Αρετή και Μεσότητα
Βελτίωση του ανθρώπου κατά τους αρχαίους φιλοσόφους αλλά και κατά τους πατέρες της εκκλησίας είναι η αρετή. Μόνο ο ενάρετος άνθρωπος είναι πραγματικά ευτυχισμένος.
Ο Αριστοτέλης ήταν ο πρώτος που μοντελοποίησε την αρχαιοελληνική αξία του μέτρου η οποία αρχικά απασχόλησε τον Πλάτωνα.
Την όρισε στο μέσο μεταξύ δύο υπερβολών : «ἔστιν ἄρα ἡ ἀρετὴ ἕξις προαιρετική, ἐν μεσότητι οὖσα τῇ πρὸς ἡμᾶς, ὡρισμένῃ λόγῳ καὶ ᾧ ἂν ὁ φρόνιμος ὁρίσειεν». Αργότερα πολλοί πατέρες της Εκκλησίας την προσδιορίζουν με τον ίδιο τρόπο. Ο Μ. Βασίλειος λέει ότι η αρετή βρίσκεται στην μεσότητα και στη συμμετρία: «Μεσότης γάρ καί συμμετρία τις ἀρετή· αἱ δέ ἐφ' ἑκάτερα τήν ἀρετήν ἐκβαίνουσα ὑπερβολαί καί ἐλλείψεις, ἀμετρία καί αἶσχος». Ο Γρηγόριος ο Νύσσης επίσης αναφέρει ότι «πάσης αρετής μεσότητι θεωρουμένης η επί τα παρακείμενα παρατροπή κακία εστίν΄ Υφέσεως γάρ και επιτάσεως πανταχού τις το μέσον απολαβών την αρετήν εκ της κακίας διέκρινε».
Αυτή την διδασκαλία της αρετής, της συμμετρίας και της μεσότητας την συναντούμε στα μαθηματικά και στην μουσική, δύο επιστήμες οι οποίες ήταν ταυτόσημες στα αρχαία χρόνια.

Αυτό το μουσικό σύστημα που προτυπώνει το δόγμα της Αγίας Τριάδος την μεσότητα και την αρετή είναι το σύστημα του δευτέρου ήχου που είναι το διά τριών σύστημα. Σε ένα πεντάχορδο Νη-δι έχουμε δύο όμοια τρίχορδα Νη-Βου και Βου-Δι. Ο φθόγγος βου είναι ακριβώς στο μέσον έτσι ώστε σε κάθε τρίχορδο να θεμελιώνεται τέλειο τετράχορδο.

Το δια τριών σύστημα της όμοιας διφωνίας [σύστημα κυρίως του δευτέρου ήχου] είναι η μικρότερη ψηφίδα και η βάση των υπολοίπων συστημάτων. Είναι το σύστημα που προτυπώνεται η συμμετρία και η αρετή. Είναι το στημόνι της μουσικής μας.

Στην εργασία μου αλλά και σε παλαιότερες συζητήσεις στο forum μας έχω αναφερθεί την σχέση του διά τριών συστήματος με τον πλάγιο του τετάρτου καθώς και για τον τρίτο ήχο κατά το δια τριών σύστημα που είναι η χρόα του κλιτού.

Αυτή είναι η παράδοση μας. Έτσι ερμηνεύονται τα πάντα στην Λειτουργία έτσι αναγιγνώσκονται τα Ευαγγέλια και οι Απόστολοι. Στο διά τριών σύστημα.