Αρχικά, θέλω να με συγχαρείτε για τον avator που έβαλα. Είναι η κόρη μου η Μαργαρίτα, μια μικρή νεράιδα 4,5 χρονών. Και βέβαια, την ιδέα την πήρα από τον κ. Ζαχάρη και τον ευχαριστώ.
Ουφ! στο θέμα ξανά:
Στο ότι εσείς δεν γνωρίζετε την σύγχρονη μουσικολογική έρευνα και τις ανακοινώσεις που γίνονται σε συνέδρια και ημερίδες, δεν μπορώ να βοηθήσω κάπως.
§1. Ας μη βιαζόμαστε τόσο να βγάζουμε συμπεράσματα, παρακαλώ, για το τι γνωρίζει και το τι δεν γνωρίζει ο άλλος. Για το τι έχει διαβάσει, για το τι έχει ακούσει, για το πόσο καλά ακούει κ.τ.λ.
Γνωρίζω πάντως πολύ καλά, πως συμφωνία για το πως
ακριβώς, διαβάζεται η παλαιά γραφή, δεν έχει επέλθει, όχι τώρα μόνο, αλλά όταν ακόμα έκαναν τις μεταγραφές οι 3 Δάσκαλοι. Αυτό όμως που υπήρχε και ήταν
αδιαμφισβήτητο τότε (δυστυχώς όμως όχι και τώρα, τουλάχιστον όχι από όλους) είναι η προφορική παράδοση.
Επειδή η συζήτηση (με τον κ.Σπυρίδη) ήταν προφορική και δεν σημείωνα, είπα να ξαναρωτήσω για να είμαι σίγουρος. Και τελικά έχεις δίκιο (εν μέρει)!
§2. Παρακαλώ μια και βρίσκεστε τόσο συχνά με τον κ. Καθηγητή, να του στείλετε τους φιλικούς χαιρετισμούς μου.
Ναι, όπως τα λέει είναι. Τώρα βέβαια, άλλο να λέμε οτι μπορούμε να ψάλουμε 3 ηχομόρια στη σειρά και άλλο να κτυπάμε με τη φωνή, από κάποιο δεδομένο φθόγγο 12 μόρια ψηλότερα (σύμφωνα με την Επιτροπή) ή 12,7 σύμφωνα με τον Χρύσανθο. Το 2ο είναι εφικτό το 1ο όχι, λόγω και των φυσικών αρμονικών που "φαρδαίνουν" την απόλυτα τονική εκφορά της ανθρώπινης φωνής. Μπορούμε όμως να
δείξουμε καθαρά με τη φωνή μας αν θέλουμε να ψάλουμε διάστημα λ.χ. 12,7 και όχι 12 μορίων.
§3. Και εδώ ακριβώς είναι το επικίνδυνο: Τα 12 μόρια είναι ο συγκερασμένος Τόνος της Δυτικής μουσικής, ο οποίος και μας "βομβαρδίζει", είτε το θέλουμε είτε όχι, από γεννησιμιού μας. Τα 12,2346001 που είναι ο Φυσικός Μείζων Τόνος (9/8), της 72άρας κλίμακας, συγκεράστηκαν από την Επιτροπή
προς τα κάτω με το απόλυτα ακουστό και εκτελεστό διάστημα του 0,2346001 του μορίου της. Για τον παραδοσιακό ψάλτη μπορεί να μη σημαίνει τίποτα καθώς αυτός θα ψάλει το (σωστό) διάστημα που άκουσε από τους παλιούς. Για τους υπόλοιπους όμως; Που παίρνουν τον Μείζονα Τόνο από το πιάνο (ή το "παναρμόνιον"), που χρησιμοποιούν τεχνητούς Ισοκράτες, καλυπτόμενοι πλήρως από την ισχύουσα θεωρία της Επιτροπής; Ας μην προσπαθούμε να ξεγελάσουμε τους εαυτούς μας.
Ενώ, ο Μείζων Τόνος του Χρύσανθου είναι σαφώς μεγαλύτερος 12,7 στην 72άρα (μεγαλύτερος κι από τον 9/8) που δηλώνει και μια νοοτροπία. Ναι, τον συγκεράζω αν θέλω προς τα κάτω (στα 12,2346, στο Φυσικό Μ.Τ.) όταν ψάλλω διατονικές κλίμακες ή τον κρατάω ολόκληρο στα μαλακά χρωματικά. Σε καμιά περίπτωση δεν ψάλλω τον μικρό 12άρη Μ.Τ.
Άρα δεν έκαναν την διφωνία του Χρυσάνθου με 12-7 λέτε. Και το «όχι πάντα;» Πότε δηλαδή έκαναν 12-7 και πότε 12-8;
§4. Μα φυσικά, οι πορείες των μελών σε όλα τα γένη και τους ήχους, παρουσιάζουν έλξεις, μετακινήσεις φθόγγων και γενικά μια "ζωντανή" κινητικότητα. Φαντάστηκε στη δικιά μας μουσική κανείς, μια "απολιθωμένη" κλίμακα με "σταυρωμένους' φθόγγους; Μη γένοιτο!
Αν θέλουμε να πάμε σε διφωνία (λ.χ. ΔΙ-ΖΩ) το 7-12 είναι καλό. Για να κτυπήσουμε όμως τριφωνία ή τετραφωνία στον χρωματικό θα πάμε με 8-12. Τα ηχητικά έρχονται και θα τρίβετε τα ...αυτιά σας
Είπαμε ότι η φθορά είναι νεώτερη και μπαίνει για άλλο λόγο
§5. Τώρα για να σοβαρευτούμε, επειδή δεν έβαλε ο Χουρμούζιος φθορά, (κατά τη γνώμη μου είτε από λάθος ή επειδή το θεωρούσε δεδομένο), ας μην προσπαθούμε να θεωρήσουμε οτι έχουμε αποδείξει τίποτα. Ο Γρηγόριος το έγραψε την ίδια εποχή σωστά και σε όλες τις εκδόσεις που κυκλοφόρησαν "ευρέως" την εποχή αυτή, η φθορά και υπήρχε και εκτελούνταν. Και μπήκε
γι αυτόν ακριβώς το λόγο, για να δείξει μαλακό χρωματικό μέλος. Υπομονή έρχεται "σαρωτικό" παράδειγμα.
Να βοηθήσω λιγάκι ακόμα. Για το άκουσμα.
Μερικοί ψάλτες ακόμα (που είναι μετά την Επιτροπή του 1881).
§6. Μετά την Επιτροπή, νομίζω, απάντησα γιατί δικαιούται ο Στανίτσας ή οποιοσδήποτε άλλος να ψάλει ό,τι ψάλλει. Όντως όμως, οι τεθνεώτες δεν μπορούν να μας αιτιολογήσουν γιατί έλεγαν αυτό κι όχι εκείνο. Προσωπικά μου αρέσουν όλοι, τους εκτιμώ δε και τους σέβομαι βαθύτατα. Λεπτομέρειες για το τι διαστήματα λέει ο καθένας θα έδινα μόνο με Προσωπικά Μηνύματα.
Εγώ πάλι δεν ακούω όμοια διφωνία. Και το κοίταξα κι εγώ στον ταμπουρά. Ας βγάλει ο καθένας τα συμπεράσματά του.
§7. Ε, όχι δεν θα βγάλει ο καθένας τα συμπεράσματά του και για το τι ακούμε! Αυτό μετριέται και αποδεικνύεται. Αλλιώς άλλη παράδοση γίνεται σε μένα κι άλλη στον άλλο; Τι παράδοση θα ήταν αυτή;
Αρχικά να πω οτι με τον ταμπουρά δεν γίνεται. Το σχετικά κοντό μανίκι του δεν προσφέρεται για διαστήματα μικρότερα του 1ός ηχομορίου. Δοκιμάστε με ταμπούρ, αφού δεν το "πιάνετε" με το αυτί.
Τώρα, το ότι δεν "κουμπώνει" η παράδοση με τις θεωρητικές προσεγγίσεις ορισμένων, τι να πω. Κουφούς πάντως δεν μπορούν να μας βγάλουν. Για του λόγου το αληθές ας ακούσουμε τον Ιάκωβο και να
αποδείξουμε οτι τελικά
ναι, ψάλλει όμοια διφωνία μαλακού χρώματος, όπως τα πλείστα των κειμένων σημειώνουν .
Στο 1ο παράδειγμα απομονωμένες οι καταβάσεις ΠΑ-ΝΗ-ΖΩ, ΖΩ-ΚΕ-ΔΙ, ΓΑ-ΒΟΥ-ΠΑ από το "Τον Δεσπότην". Καθαρή όμοια διφωνία μαλακού χρώματος.
Για όσους δεν πείθονται (ή/και δεν μπορούν να το ακούσουν) στο 2ο παράδειγμα "σήκωσα" με το Audition το ΖΩ-ΚΕ-ΔΙ και κατέβασα το ΓΑ-ΒΟΥ-ΠΑ ώστε να ξεκινούν όλες οι καταβάσεις από το ΠΑ. Ούτε τώρα το ακούτε; Μπα δεν γίνεται!