Μαθητές του Ιακώβου Ναυπλιώτη

[Dimitri]

Δεν γνωρίζω αν μπορούσε να ψάλλει απο μουσικό κείμενο. Αυτά για την αποκατάσταση της αλήθειας.

Έχουμε σαφή μαρτυρία από μαθητή του Στ. Τσολακίδη (Γ. Μιχαλάκη) οτι διάβαζε και δίδασκε από μουσικό κείμενο (συλλογή Θ. Φωκαέως). Ο Καραμάνης σύμφωνα με τις μαρτυρίες τον εκτιμούσε σαν πηγή Πολίτικης και μάλιστα Πατριαρχικής παράδοσης όπως είπε και ο κ. Παναγιώτης νωρίτερα και γιαυτό τον ηχογραφούσε [1] και μάλιστα όπως είπατε ο Τσολακίδης έψαλλε σύμφωνα με αυτά και όπως τα θυμόταν από τους δασκάλους του. Επομένως, σύμφωνα με τις μαρτυρίες που έχουμε ως τώρα, ο Τσολακίδης παραμένει και είναι πηγή μελέτης του παραδοσιακού μέλους.

[1] Μακάρι να έρθουν στο φως όλες αυτές οι ηχογραφήσεις μια μέρα.

 

[Tzanakos_B]

Έχουμε σαφή μαρτυρία από μαθητή του Στ. Τσολακίδη (Γ. Μιχαλάκη) οτι διάβαζε και δίδασκε από μουσικό κείμενο (συλλογή Θ. Φωκαέως). Ο Καραμάνης σύμφωνα με τις μαρτυρίες τον εκτιμούσε σαν πηγή Πολίτικης και μάλιστα Πατριαρχικής παράδοσης όπως είπε και ο κ. Παναγιώτης νωρίτερα και γιαυτό τον ηχογραφούσε [1] και μάλιστα όπως είπατε ο Τσολακίδης έψαλλε σύμφωνα με αυτά και όπως τα θυμόταν από τους δασκάλους του. Επομένως, σύμφωνα με τις μαρτυρίες που έχουμε ως τώρα, ο Τσολακίδης παραμένει και είναι πηγή μελέτης του παραδοσιακού μέλους.

[1] Μακάρι να έρθουν στο φως όλες αυτές οι ηχογραφήσεις μια μέρα.

Κυριε Κουμπαρουλη
Παντα με σεβασμο στην αληθεια θα ηθελα να αναφερω τα ακολουθα σχετικα με τον αδελφο μου Π. Τζανακο και τον αειμνηστο Στ. Τσολακιδη
1) Αν πηγαμε στον Τσολακιδη, δεν το θυμαμαι, εμενε οχι σε ημιυπογειο αλλα στον 1ο η 2ο οροφο παλιας πολυκατοικιας.
2) Το συμπερασμα του αδελφου μου οτι οι τοπικοι ψαλτες τον ψιλο κοροιδευαν γιατι δεν τον καταλαβαιναν ειναι αυθαιρετο, αναληθες και προσβλητικο. Οι αειμνηστοι Γ. Σαραντακος. Μ. Μαρκεζινης και εγω τον καναμε τακτικα παρεα και μας εψαλλε διαφορα τροπαρια αλλα κατα τον Ναυπλιωτην και αλλα κατα τον Βινακην οπως ελεγε. Ηταν προφανως επηρεασμενος και απο τους δυο. Θαυμαζε επισης τον αειμνηστο Σπ. Περιστερη. Η Θεσις Χριστος Ανεστη εκ νεκρων...του στιχηρου των Αινων του Β' ηχου εψαλλετο συχνα απο τον Σπ. Περιστερην
3)Οταν ηλθε ο Καραμανης στη Σπαρτη το 1973 τον ακουσε και ειπε μαλλον αδιαφορα << ψαλλει οπως τα θυμαται>> εννοωντας οτι εκανε και λαθη. Μην ξεχναμε οτι ο Καραμανης ειχε δασκαλο τον Χαρ. Ανεστιαδη μαθητην του Ναυπλιωτη και επισης ειχε ακουσει ζωντανα πολλες φορες τον αειμνηστο Πριγγο τον οποιον εθαυμαζε και σεβοταν. Ο Καραμανης ηλθε αλλη μια φορα στην Σπαρτη το 1974 προσκεκλημενος και ψαλλαμε οι δυο μας τους Δ' Χαιρετισμους στο Μυστρα στον Αγ. Δημητριο. Εκτοτε δεν ξαναηλθε. Θεωρω υπερβολικο και αστειο! οτι μαγνητοφωνουσε με τις ωρες τον Τσολακιδη.
4) Οσοι διψουν για ηχογραφησεις Τσολακιδη θα πρεπει να απευθυνθουν στον γιο του Σαββα Τσολακιδη η στην κορη του Σαββα εγγονην του αειμνηστου Στελιου.
5) Ο αδελφος μου προσεληφθη στο Μητροπολιτικο ναο Σπαρτης κατοπιν δικης μου προτασεως στον σεβαστο φιλο και προισταμενο του ναου π. Γεωργιο Μπλαθρα και χαιρομαι που ειναι αξιος αντικαταστατης μου. Λυπαμαι μονον που δεν εχει καμιαν επικοινωνιαν με τους τοπικους ιεροψαλτες των αλλων ναων της Σπαρτης. Απ οτι ξερω ψαλλει και μετα φευγει.
Φιλικωτατα
Βασιλειος Τζανακος

 

[domesticus]

Με όλο τον σεβασμό στην ηλικία σας, θα σας γράψω μερικά πράγματα.

Σας ενημερώνω -κατά πρώτον- ότι ο κ. Παναγιώτης Τζανάκος χαίρει μεγάλης εκτιμήσεως και σεβασμού στο forum. Πολλοί από μας, μολονότι τον έχουμε γνωρίσει ψηφιακά και μόνο, τον θεωρούμε και δάσκαλο λόγω των σοφών μαθημάτων που έχει παραδώσει εδώ μέσα και ψαλτικής και συμπεριφοράς.

Η αρχοντική του παρουσία έχει εκτιμηθεί από όλους μας. Δεν αναφέρομαι στα ψαλτικά γιατί μόνο υπό πολλή πίεση επέτρεπε το ανέβασμά τους και όχι φυσικά επειδή δεν είναι ικανός. Το πατριαρχικό του ύφος σε συνδυασμό με βαθιά μελέτη των κλασικών μαθημάτων, ιδίως του Πέτρου Πελοποννησίου, και η ειλικρινής του διάθεση να μοιραστεί τις εμπειρίες του μαζί μας, τον έχουν καταστήσει σεβαστό, αποδεκτό και πρό πάντων αξιόπιστο συνομιλητή από όλους, με φήμη και εκτός Ελλάδας μέσω του διαδικτύου.

Τώρα για το θέμα του Τσολακίδη τα πράγματα είναι απλά. Οι μουσικές του γνώσεις έχουν επιβεβαιωθεί από δύο ανεξάρτητες πηγές. Από εσάς έχουμε μόνο τον λόγο σας, χωρίς άλλη επιβεβαίωση. Κάτι παραπάνω δεν μου χρειάζεται.

Τώρα για τα ψαλτικά πράγματα της Σπάρτης δεν έχω άποψη και διάσπαρτες ή κακεντρεχείς φήμες δεν ενδιαφέρουν. ΟΜΩΣ δεν αφορούσε το θέμα μας και φανερώνει εμπάθεια από μέρους σας η συγκεκριμένη αναφορά.

Τον κ. Παναγιώτη Τζανάκο τον έχουμε ζήσει -τουλάχιστον διαδικτυακά- δύο με τρία χρόνια τώρα με άριστες εντυπώσεις. Σεις είστε νεότατο -διαδικτυακά τουλάχιστον- μέλος και πέραν των προσωπικών σας ηχογραφήσεων δεν έχετε δώσει άλλο δείγμα γραφής ή προσφοράς προς την κοινότητά μας.

Ευχαριστώ.

 

[Lakedaimonios]

Καλησπέρα.

Ως γέννημα - θρέμμα αλλά και κάτοικος της Σπάρτης θέλω να εκθέσω μερικές δικές μου μαρτυρίες για την αποκατάσταση της αλήθειας όσον αφορά το συγκεκριμένο θέμα.

Κατ' αρχήν εγώ προσωπικά εδώ και περίπου ένα χρόνο, κάνω μία έρευνα για ηχογραφήσεις παλαιών ιεροψαλτών της Σπάρτης και ευρύτερα της Λακωνίας, επειδή θέλω να παρουσιάσω εν καιρώ μια ειδική εργασία. Εν προκειμένω αναζήτησα από πολλούς, ηχογραφήσεις και διάφορα άλλα στοιχεία για τον μακαρίτη κυρ Στέλιο Τσολακίδη (σχετικό μήνυμα μου στο ειδικό θέμα που υπάρχει στο forum για τους κανονάρχους του Πατριαρχείου εδώ http://analogion.com/forum/showthread.php?t=6221 σημειώνοντας πράγματα που εγώ ο ίδιος τα πληροφορήθηκα και διασταυρώνοντας πολλές μαρτυρίες παλαιών). Επίσης και ο αδελφός μου σε ανύποπτο χρόνο μαρτυρεί τα ίδια περί της αποδοχής ή μη του Τσολακίδη.

Παραθέτω το εξής ενδεικτικό όσο και αποδεικτικό γεγονός προς επιβεβαίωση των παραπάνω. Παρότι πρόσφυγας απολάμβανε το σεβασμό και την εκτίμηση της τοπικής κοινωνίας όντας παίκτης αρχικά και αργότερα προπονητής της τοπικής ομάδας της Σπάρτης που τότε αγωνιζόταν στη Γ' και Β' Εθνική κατηγορία. Κάποτε σε μια νίκη της Σπάρτης επί του ΠΑΟΚ με γκολ που πέτυχε ο αείμνηστος κυρ Στέλιος περίπου 2000 οπαδοί τον πήραν στους ώμους (!) και τον μετάφεραν απο το γήπεδο στην κεντρική πλατεία της πόλης ζητωκραυγάζοντας. Σε πλήρη αντίθεση δηλαδή με τη στάση της συντριπτικής πλειοψηφίας των ιεροψαλτών της πόλης παρότι ήξεραν πως ο αείμνηστος υπήρξε μαθητής και αυτήκοος του Ιακώβου (ακριβώς αυτό μαρτυρεί γηραιός ιεροψάλτης της Σπάρτης).

Αν πραγματικά τους ενδιέφερε ψαλτικά, θα τον είχαν μαγνητοφωνήσει έστω μια φορά. Ούτε καν τον καλούσαν για ένα «Κύριε ελέησον» στους κεντρικούς ναούς της πόλης. Μακάρι να κάνω λάθος. Θα ήταν ευχής έργον να μας παρουσίαζαν κάποιες ηχογραφήσεις - έστω και κατ οίκον ή στο εργαστήριό του.

Όσον αφορά τον γιό του Σάββα έχω μιλήσει μαζί του αρκετές φορές. Ο ίδιος κατά πάσα πιθανότητα δεν έχει καταφέρει να σώσει κάτι. Εξάλλου τον περισσότερο καιρό δεν βρίσκεται στην Σπάρτη πράγμα που σημαίνει πως, όπως ο ίδιος λέει, δεν έχει ψάξει εξαντλητικά το αρχείο του. Επίσης και το ηχητικό αρχείο του παλαιού Πρωτοψάλτη του Οσίου Νίκωνος κυρ Γιώργου Σαραντάκου, που εγώ ο ίδιος έψαξα λεπτομερώς, ουδεμία ηχογράφηση εντόπισα με τον μακαρίτη Τσολακίδη (τίποτε δεν αποκλείεται για το μέλλον καθότι και το αρχείο, το πολύτιμο αρχείο του κυρ Γιώργου είναι "διασκορπισμένο").

Παρενθετικά να σημειώσω, επειδή αναφέρθηκε το όνομα του Καραμάνη που σχετίζεται με την υπόθεση, πως ο Θεσσαλονικιός άρχοντας επισκέφθηκε τουλάχιστον 2 φορές την Σπάρτη μεταξύ των ετών 1985 - 1995.

Τέλος και παρ' ότι δεν επιθυμώ να εμπλακώ σε μία λεπτή υπόθεση θέλω να επισημάνω τα ακόλουθα:
1. Ο κ. Τζανάκος Παναγιώτης ανέλαβε την πρωτοψαλτία του Μητροπολιτικού Ναού το 2004 και ενώ είχαν διατελέσει μόνιμοι πρωτοψάλτες άλλοι τρεις.
2. Έχει άριστες σχέσεις με όλους τους εδώ Ιερωμένους και ψάλτες, χαίρει της εκτιμήσεως και σεβασμού όλων και όποτε δοθεί η ευκαιρία τα λέμε όλοι μαζί στον Κυριακάτικο καφέ.
3. Έχει άμεσες οικογενειακές υποχρεώσεις (παιδί στην Γ Λυκείου με ότι αυτό συνεπάγεται κ.λ.π.) και εννοείτε πως ανεβοκατεβαίνει στην Αθήνα.

Τα υπόλοιπα που γράφτηκαν είναι άκαιρα, άκυρα, εκτός θέματος και δεν ενδιαφέρουν κανέναν. Κρίμα...

 

[stapaman]

Βαγγέλη, ευχαριστούμε για τις σημαντικές πληροφορίες.

Όσον αφορά στις ηχογραφήσεις του μακαρίτη του Τσολακίδη, υπάρχουν και άλλοι πιθανοί κάτοχοι, αφανείς... Αλλά δεν είναι ούτε ο χώρος, ούτε ο χρόνος. Ευχής έργον θα ήταν να ξεκλείδωναν πολλά ντουλάπια στη Σπάρτη που χρόνια τώρα παραμένουν ερμητικά κλειστά, τόσο όσο αφορά στον Τσολακίδη όσο και σε άλλους... Αλλά, όπως είπα, αυτά "δια μίαν ετέραν φοράν"

Θα μου επιτρέψεις, επίσης, να προσθέσω σε όσα είπες ότι Προϊστάμενος του Ιερού Μητροπολιτικού Ναού κατά την πρόσληψη του κ. Π. Τζανάκου ήταν ο π. Χρυσόστομος Σταυρόπουλος, νυν Μητροπολίτης Τριφυλίας και Ολυμπίας.

Θα συμφωνήσω πως το θέμα είναι λεπτό και ίσως κακώς παρεμβαίνουμε, αλλά ως εντόπιοι και με γνώμονα το "Φίλος μεν Πλάτων, φιλτάτη δε η Αλήθεια", ίσως να ήταν απαραίτητο μετά τα όσα αρχικά εγράφησαν (καλώς ή κακώς, αυτό το κρίνουν άλλοι...)

Κατά τα άλλα το ήθος και το ψαλτικό βεληνεκές του αγαπητού κυρ-Παναγιώτη είναι γνωστό τόσο στη Σπάρτη όσο και σε πολλά άλλα μέρη της Ελλάδας μεταξύ των συναδέλφων μας... Αποτελεί ευτύχημα για την ιεροψαλτική οικογένεια της Σπάρτης η έλευση και η διακονία του εκεί και ας ευχόμαστε όλοι ο Θεός να τον αξιώνει για πολλά χρόνια ακόμα να προσφέρει τη γνώση και το μεράκι του στο ιστορικό αναλόγιο που κατέχει.


Φιλικά προς όλους,
Σ.Π.Μ.

 

[Dimitri]

[Σημείωμα συντονιστή] Αγαπητοί, το θέμα εδώ είναι περί των μαθητών του Ι. Ναυπλιώτη, ας επανέλθουμε. Αυτοί είναι όλοι που γνωρίζουμε; Υπάρχουν άλλοι; Θα μπορούσε κάποιος να κάνει μια λίστα με ονόματα και συνδέσμους σε αντίστοιχα θέματα/ενότητες στο Ψαλτολόγιον και να την αναρτήσει εδώ. Κάτι που χονδρικά να αντιστοιχεί στη «σχολή Ναυπλιώτη» ας πούμε. Παλαιότερα είχα προσπαθήσει κάτι ανάλογο στο analogion.com εδώ αλλά τώρα έχουμε περισσότερες γνώσεις και υλικό και ίσως μπορεί να γίνει κάτι καλύτερο.

Ευχαριστώ.

 

[domesticus]

Σχετικό θέμα με παραπομπή και στη Συμβολή από τον π. Μάξιμο.

http://analogion.com/forum/showthread.php?p=100294#post100294

 

[Tzanakos_B]

Με όλο τον σεβασμό στην ηλικία σας, θα σας γράψω μερικά πράγματα.

Σας ενημερώνω -κατά πρώτον- ότι ο κ. Παναγιώτης Τζανάκος χαίρει μεγάλης εκτιμήσεως και σεβασμού στο forum. Πολλοί από μας, μολονότι τον έχουμε γνωρίσει ψηφιακά και μόνο, τον θεωρούμε και δάσκαλο λόγω των σοφών μαθημάτων που έχει παραδώσει εδώ μέσα και ψαλτικής και συμπεριφοράς.

Η αρχοντική του παρουσία έχει εκτιμηθεί από όλους μας. Δεν αναφέρομαι στα ψαλτικά γιατί μόνο υπό πολλή πίεση επέτρεπε το ανέβασμά τους και όχι φυσικά επειδή δεν είναι ικανός. Το πατριαρχικό του ύφος σε συνδυασμό με βαθιά μελέτη των κλασικών μαθημάτων, ιδίως του Πέτρου Πελοποννησίου, και η ειλικρινής του διάθεση να μοιραστεί τις εμπειρίες του μαζί μας, τον έχουν καταστήσει σεβαστό, αποδεκτό και πρό πάντων αξιόπιστο συνομιλητή από όλους, με φήμη και εκτός Ελλάδας μέσω του διαδικτύου.
Τώρα για το θέμα του Τσολακίδη τα πράγματα είναι απλά. Οι μουσικές του γνώσεις έχουν επιβεβαιωθεί από δύο ανεξάρτητες πηγές. Από εσάς έχουμε μόνο τον λόγο σας, χωρίς άλλη επιβεβαίωση. Κάτι παραπάνω δεν μου χρειάζεται.

Τώρα για τα ψαλτικά πράγματα της Σπάρτης δεν έχω άποψη και διάσπαρτες ή κακεντρεχείς φήμες δεν ενδιαφέρουν. ΟΜΩΣ δεν αφορούσε το θέμα μας και φανερώνει εμπάθεια από μέρους σας η συγκεκριμένη αναφορά.

Τον κ. Παναγιώτη Τζανάκο τον έχουμε ζήσει -τουλάχιστον διαδικτυακά- δύο με τρία χρόνια τώρα με άριστες εντυπώσεις. Σεις είστε νεότατο -διαδικτυακά τουλάχιστον- μέλος και πέραν των προσωπικών σας ηχογραφήσεων δεν έχετε δώσει άλλο δείγμα γραφής ή προσφοράς προς την κοινότητά μας.

Ευχαριστώ.

Αν και πιστευω οτι η σιωπη πολλες φορες ειναι χρυσος, επειδη εχετε απευθυνθει ηδη 2 φορες προσωπικα σε μενα μεσα στο φορουμ, θα ηθελα φιλικα να επισημανω τα ακολουθα:
1) Οσα εγραψα για τον αειμνηστο φιλο μου Στυλιανο Τσολακιδη ειναι προσωπικες εμπειριες.
2) Οσα εγραψα για τον αδελφον μου Π. Τζανακο σχετικα με τον Στ. Τσολακιδη και την συμπεριφορα των τοπικων ιεροψαλτων στους οποιους ανηκα κι εγω τοσον οι αειμνηστοι Γ. Σαραντακος, Μ. Μαρκεζινης αλλα και εγω ημασταν φιλοι του, τακτικοι ακροατες του και τον ειχαμε φιλοξενησει στα αναλογια μας. Δεν γνωριζω αν αλλοι ιεροψαλτες τον ψιλο κοροιδευαν.
3) Δεν γνωριζω τι ακριβως συνεβη μεταξυ Καραμανη και Τσολακιδη σχετικα με ηχογραφησεις. Πιστευω οτι μοναδικη πηγη των ηχογραφησεων του αειμνηστου Τσολακιδη ειναι οι συγγενεις και οι φιλοι του. Στη Σπαρτη ο αειμνηστος ηταν πολυ γνωστος και διεπρεψε ως ποδοσφαιριστης και προπονητης.
4) Ο αδελφος μου Π. Τζανακος διαπρεπει ως πρωτοψαλτης στον Μητροπολιτικο ναο Σπαρτης και ειναι σοβαρος και παραδοσιακος ερμηνευτης. Εκει διακονησα κι εγω ως πρωτοψαλτης απο το ετος 1969 μεχρι και το ετος 1986. Μετα παραιτηθηκα για λογους οικογενειακους και ηλθα στην Αθηνα.
5) Το οτι εγραψα οτι ο αδελφος μου δεν συναναστρεφεται τους ιεροψαλτες των αλλων ναων της Σπαρτης μου το εχει δηλωσει ο ιδιος αλλα και ο φιλος μου πρωτοψαλτης του Οσιου Νικωνος Θεοδωρος Τσαγκαρουλης. Πού ειναι λοιπον << οι διασπαρτες και κακεντρεχεις φημες>> και το χειροτερο η εμπαθεια??
6) Αγαπω τον αδελφον μου τον θεωρω ανταξιον συνεχιστην της δικης μου διακονιας στο Μητροπολιτικο ναο Σπαρτης, χαιρομαι που ασχολειται με πολυ ζηλο με τα κλασσικα μουσικα κειμενα. Εμεις οι μανιατες λεμε παντα: << το αιμα νερο δεν γινεται>> και το εννοουμε!
7) Σεβομαι την ελευθερια του λογου και την καλοπιστη κριτικη. Ολα ομως εχουν τα ορια τους!

Ευχαριστω
Βασιλειος Τζανακος

 

[domesticus]

Αν και πιστευω οτι η σιωπη πολλες φορες ειναι χρυσος, επειδη εχετε απευθυνθει ηδη 2 φορες προσωπικα σε μενα μεσα στο φορουμ, θα ηθελα φιλικα να επισημανω τα ακολουθα:
1) Οσα εγραψα για τον αειμνηστο φιλο μου Στυλιανο Τσολακιδη ειναι προσωπικες εμπειριες.
2) Οσα εγραψα για τον αδελφον μου Π. Τζανακο σχετικα με τον Στ. Τσολακιδη και την συμπεριφορα των τοπικων ιεροψαλτων στους οποιους ανηκα κι εγω τοσον οι αειμνηστοι Γ. Σαραντακος, Μ. Μαρκεζινης αλλα και εγω ημασταν φιλοι του, τακτικοι ακροατες του και τον ειχαμε φιλοξενησει στα αναλογια μας. Δεν γνωριζω αν αλλοι ιεροψαλτες τον ψιλο κοροιδευαν.
3) Δεν γνωριζω τι ακριβως συνεβη μεταξυ Καραμανη και Τσολακιδη σχετικα με ηχογραφησεις. Πιστευω οτι μοναδικη πηγη των ηχογραφησεων του αειμνηστου Τσολακιδη ειναι οι συγγενεις και οι φιλοι του. Στη Σπαρτη ο αειμνηστος ηταν πολυ γνωστος και διεπρεψε ως ποδοσφαιριστης και προπονητης.
4) Ο αδελφος μου Π. Τζανακος διαπρεπει ως πρωτοψαλτης στον Μητροπολιτικο ναο Σπαρτης και ειναι σοβαρος και παραδοσιακος ερμηνευτης. Εκει διακονησα κι εγω ως πρωτοψαλτης απο το ετος 1969 μεχρι και το ετος 1986. Μετα παραιτηθηκα για λογους οικογενειακους και ηλθα στην Αθηνα.
5) Το οτι εγραψα οτι ο αδελφος μου δεν συναναστρεφεται τους ιεροψαλτες των αλλων ναων της Σπαρτης μου το εχει δηλωσει ο ιδιος αλλα και ο φιλος μου πρωτοψαλτης του Οσιου Νικωνος Θεοδωρος Τσαγκαρουλης. Πού ειναι λοιπον << οι διασπαρτες και κακεντρεχεις φημες>> και το χειροτερο η εμπαθεια??
6) Αγαπω τον αδελφον μου τον θεωρω ανταξιον συνεχιστην της δικης μου διακονιας στο Μητροπολιτικο ναο Σπαρτης, χαιρομαι που ασχολειται με πολυ ζηλο με τα κλασσικα μουσικα κειμενα. Εμεις οι μανιατες λεμε παντα: << το αιμα νερο δεν γινεται>> και το εννοουμε!
7) Σεβομαι την ελευθερια του λογου και την καλοπιστη κριτικη. Ολα ομως εχουν τα ορια τους!

Ευχαριστω
Βασιλειος Τζανακος

Ευχαριστώ για την απάντησή σας. Να είστε καλά.