Σχολιάζω κάποια προηγούμενα αποσπάσματα από άλλη συζήτηση, που σχετίζονται όμως περισσότερο με αυτό το θέμα:
Προσωπικά, εκτός Θωμάδων και Δανιηλαίων (όχι όλων!) και κάποιων άλλων επιλεγμένων από τις υπόλοιπες μονές (όπως τον π. Φιλόθεο), εγώ δεν ακούω παραδοσιακό αγιορείτικο ύφος, αλλά κάτι νεώτερο. Και δεν είναι μόνο το Βατοπέδι που ξεφεύγει. Λ.χ. στη Σιμωνόπετρα ή στο Μπουραζέρι ακούς ότι θ' ακούσεις από τον παπα-Θωμά ή το γερο Δανιήλ και το Δαμασκηνό; Ελάτε τώρα... Όπως γράφετε κι ο ίδιος παρακάτω, κάποιες φορές έχουμε κι αυτιά...
Θα συμφωνήσω ότι στο Πατριαρχείο δεν υπάρχουν οι μορφές του παρελθόντος. Ωστόσο δεν βλέπω σήμερα ότι θα μπορούσε κάποιος άλλος να αντικαταστήσει τον Λεωνίδα Αστέρη, γιατί, όπως σωστά γράφετε, δεν υπάρχει κάποιος άλλος. Με την ίδια όμως αυστηρότητα που γράφετε θα μπορούσε κάποιος να κρίνει ανάλογα το νεώτερο χαλαρό και νερόβραστο αγιορείτικο ύφος που έχει επικρατήσει έναντι που παραδοσιακού. Εγώ δέχομαι την κριτική σας (με τη σημείωση ότι θα πρέπει να δείχνουμε τον απαραίτητο σεβασμό στον εγνωσμένου κύρους σημερινό πρωτοψάλτη του πατριαρχικού ναού), αλλά αν κάποιος μιλούσε με ανάλογο ύφος για το νεώτερο "αγιορείτικο" ύφος, θα μπορούσε να πει κι αυτός πολλά... Γιατί, κακά τα ψέματα, το "ψέλνω σιγά και μόνο τους φθόγγους που έχει μέσα χωρίς να κάνω τίποτε άλλο", με λίγη σάλτσα από κακομοιρίστικο μοναστηριακό μιμητισμό, έχει αναγορευθεί από πολλούς ως "παραδοσιακό μοναστηριακό" ύφος... Κι άμα τους βάλεις Δοσίθεο και Φιρφιρή θα σκανδαλιστούν... Και μετά τους ρωτάς "γιατί πατέρες δεν τονίζετε το μέλος, όπως ο γερο Δανιήλ, ο Θωμάς, ο Φιρφιρής;" και σου απαντάνε "εμείς κάνουμε μόνο αυτά που λέει μέσα, ψέλνουμε κατανυκτικά"...
Δυστυχώς η ψαλτική σήμερα ακροβατεί ανάμεσα στο άχρωμο και το κακομοιρίστικο από τη μια και το αμανετζίδικο / σκυλάδικο από την άλλη... Και κάπου στη μέση κολλάει και η "γνωστή σχολή", αλλά και ένας υφέρπων "ακαδημαϊσμός", που έχει σκοτώσει το ψαλτικό μεράκι που ξέραμε, για να συμπληρωθεί το χάος... Το να "απαιτούμε" λοιπόν καλύτερο ψάλτη από τον Αστέρη ωσάν δεύτερο Στανίτσα, είναι μια ασήμαντη λεπτομέρεια μπροστά στην έλλειψη καλλιέργειας και την υπερβολή που παρατηρείται σήμερα. Το Πατριαρχείο επομένως δεν μας τελείωσε: έστω και με τις φωνές του Αστέρη και του Χαριατίδη, που μπορεί να μην φτάνουν στο ύψος του Πρίγγου και του Στανίτσα, όμως ψάλουν σωστά και κρατούν την παράδοση, δηλώνει ΠΑΡΟΝ. Από κει και πέρα ο καθένας από μας έχει την προσωπική του ευθύνη να υπηρετεί τη μουσική μας στην παραδοσιακή μορφή της και όχι αλλοιωμένη (μιλώ πάντα για το ψαλτικό ύφος πρώτα και δευτερευόντως για ρεπερτόριο, γιατί ο Φιλανθίδης, ο Παπανικολάου, ο Καραμάνης, ο Χατζηαθανασίου, μπορεί να μην είναι αυστηρά παραδοσιακοί, αλλά αν ψαλούν σωστά θα βγάλουν παραδοσιακό χρώμα και, σε κάθε περίπτωση, η μουσική προχωράει, δεν μένει στάσιμη!) και όσο περισσότερο στεκόμαστε στο ύψος μας σαν ψάλτες, παίρνοντας τη βασική ΨΑΛΤΙΚΗ παιδεία του αναλογίου όχι από τον κάθε τυχόντα σύγχρονο δάσκαλο γνωστής ή άγνωστης σχολής, αλλά από το ύφος των παλαιών παραδοσιακών ψαλτών (και όσων τους ακολουθούν) και προχωρώντας από κει και πέρα με σοβαρότητα, χωρίς αμανέδες, καραϊσμούς, άχρονο ψάλσιμο, αυτοσχεδιασμούς κλπ. (συνάμα όμως με ζωντάνια και όχι κακομοιριά!), τόσο θα αυξάνονται οι πιθανότητες να δούμε (ή μάλλον... ν' ακούσουμε!) κάτι καλύτερο στο μέλλον.