Εμμελής απαγγελία ή ανάγνωση του Ευαγγελίου και του Αποστόλου

Deacon

Παλαιό Μέλος
[Σημείωμα συντονιστή] Η συζήτηση αυτή ξεκίνησε με αφορμή άλλο θέμα
--------------------------------------------------------------------

Να συμπληρώσω ότι τα αναγνώσματα του Αποστόλου και του Ευαγγελίου πάντοτε λέγονται εκφώνως και ουδέποτε αναγιγνώσκονται, όπως συνηθίζουν τινές κληρικοί (ή και αναγνώστες) να κάνουν ιδίως κατά τις Ώρες της Μ. Παρασκευής ή την Μ. Πέμπτη το βράδυ ή όταν το ανάγνωσμα είναι πολύ μεγάλο, διότι αποτελούν λατρευτικά και όχι διδακτικά αναγνώσματα. Γι' αυτό εξάλλου απαγγέλλονται προς ανατολάς και όχι προς τον λαό, διότι η ανάγνωσή τους στην λατρεία είναι δοξολογική και τελετουργική και όχι διδακτική. Οι Προφητείες της Παλαιάς Διαθήκης, αναγινώσκονται χύμα για να φανεί το σκιώδες και το ατελές του παλαιού Νόμου έναντι της Καινής Διαθήκης, όπου κυριαρχεί το φως του αποκεκαλυμμένου και σαρκωθέντος Θεού και η δόξα της Βασιλείας Του. Γι' αυτό και οι "μειωμένες" εκφωνήσεις του Διακόνου από "Πρόσχωμεν", "Σοφία", "Πρόσχωμεν" του Αποστόλου σε "Σοφία", "Πρόσχωμεν" των Παλαιοδιαθηκηκών Αναγνωσμάτων.
Είναι χαρακτηριστικό, επίσης, πως η ανάγνωση που τίθεται στα Μοναστήρια κατά τις αγρυπνίες γίνεται στραμμένου του αναγνώστη (διαβαστή) προς δυσμάς, και τα κείμενα που επιλέγονται έχουν συνήθως απλούστερη γλώσσα από την λατρευτική, διότι σε αυτό το σημείο ακριβώς επιζητείται η επεξήγηση κάποιων νοημάτων ή γεγονότων σχετικών με την εκάστοτε εορτή και η διαμόρφωση, μέσω της διδασκαλίας αυτής, καλύτερων λατρευτικών προϋποθέσεων των συμμετεχόντων.
 
Last edited:

apostolos

Απόστολος Κομπίτσης
Γι' αυτό εξάλλου απαγγέλλονται προς ανατολάς και όχι προς τον λαό, διότι η ανάγνωσή τους στην λατρεία είναι δοξολογική και τελετουργική και όχι διδακτική.

Διάκονε, πολύ ωραία η απάντησή σας ως προς τας αναγνώσεις των Αποστόλων και των Ευαγγελίων, και σε ευχαριστώ πολύ. Όμως, θα ήθελα να ρωτήσω κάτι: ΓΙΑΤΙ λέτε ότι η ανάγνωσή τους στην λατρεία είναι δοξολογική και τελετουργική και όχι διδακτική; Ο ιερεύς, όταν λέει το, "Σοφία, ορθοί, ακούσωμεν...." Με αυτό το "ακούσωμεν", δεν εννοείται ότι πρόκειται για κάτι το διδακτικό; Οι αναγνώσεις Αποστόλου/Ευαγγελίου έχουνε την σειρά τους αναλόγως που βρισκόμαστε στο εκκλησιαστικό ημερολόγιο, οπότι εγώ πάντα νόμιζα ότι απαγγέλονται για να "διδάξουν" τον λαό για την γιορτη, για την Κυριακή, κλπ.

Ένα ιερεύς μια φορά κι' έναν καιρό μου είπε (σχετικά για τον Απόστολο), "Θα ψάλλης το προκείμενον στρεφόμενος προς την Ωραία Πύλη, και μετά το δεύτερο "Πρόσχωμεν" του ιερέως, θα στρέψης προς τον λαό για να αρχίσεις το "Αδελφοί".

Τις σκέψεις σας, παρακαλώ.

Απόστολος
 

Deacon

Παλαιό Μέλος
κ. Κομπίτση, Χριστός Ανέστη!
Τα αναγνώσματα αυτά δεν είναι διδακτικά με την έννοια ότι η απαγγελία τους δεν έχει αυτόν τον σκοπό εκείνη την δεδομένη στιγμή, την διανοητική επεξεργασία και κατανόηση δηλαδή ως προϋπόθεση συμμετοχής στο εκκλησιαστικό γεγονός της λατρείας. Η σωστή συμμετοχή μας στη λατρεία είναι περισσότερο θέμα καρδιακής καθαρότητας και ορθοδόξου βιωτής και ελάχιστα θέμα διανοητικό. Αν ίσχυε αυτό, όλοι οι αμόρφωτοι άνθρωποι θα ήταν "αποκλεισμένοι" από την λατρεία. Ο παπα-Νικόλας ο Πλανάς δεν είχε συνειδητή συμμετοχή στη λατρεία του Θεού; Τον εμπόδισε η αμορφωσιά του (σε σημείο που έγραφε λάθος πολλές φορές ακόμα και το όνομά του, λέει ο Παπαδιαμάντης) να βιώνει ορθόδοξα την λατρεία και να αγιάσει;

Είναι σωστό βέβαια να μελετούμε αδιαλείπτως τα ιερά κείμενα, ιδιαίτερα αυτά που πρόκειται να ακούσουμε στην Εκκλησία προσεχώς, και σίγουρα με την συνεχή και επαναλαμβανόμενη ακρόασή τους κατά τον σοφά καταρτισμένο ενιαύσιο κύκλο των αναγνωσμάτων, τα θεία νοήματα γίνονται όλο και πιό οικεία σε μας. Όποια κατανόηση πάντως έχουμε πάνω στα κείμενα αυτά, τόσο κατά την ώρα της λατρείας όσο κι εκτός, δεν θα είναι σίγουρα αποτέλεσμα της δικής μας διανοητικής προσπάθειας, αλλά αποτέλεσμα θεϊκής αποκαλύψεως.

Αυτό οπωσδήποτε δεν σημαίνει ότι δεν προσέχουμε τα ιερά λόγια και μετεωριζόμαστε αδιάφορα! Τουναντίον! Αυτή νομίζω ότι είναι και η έννοια του "ακούσωμεν". Πρέπει να είμαστε συγκεντρωμένοι και κυρίως να στεκόμαστε με περισσή ευλάβεια. Αυτή είναι και η έννοια του "Ορθοί" εξάλλου. Στα διδακτικά αναγνώσματα, όπως αυτά των αγρυπνιών, μπορούμε να καθόμαστε για να διευκολύνεται και όποια παραπάνω κατανόηση των λεγομένων. Εκεί απαιτείται όντως περισσότερος νούς. Δεν ξέρω αν γίνομαι αντιληπτός.

Εν κατακλείδι, η ειδοποιός διαφορά ημών των ορθοδόξων από τις Δυτικές "Εκκλησίες" (Παπικούς, Προτεστάντες) είναι ότι σε μας προηγείται το βίωμα και η κατανόηση έρχεται ως αποκάλυψη άνωθεν, ενώ σε αυτούς η διανοητική κατανόηση είναι αναγκαία συνθήκη για να βιώσουν το οτιδήποτε. Πλήρης νοησιαρχία δηλαδή.

Ο ενιαύσιος κύκλος των αναγνωσμάτων είναι λογικό να εναρμονίζεται με το περιεχόμενο κάθε εορτής. Η λατρεία μας δεν παύει να είναι λογική. Ορθολογική δεν είναι!

Η συμβουλή που σας έδωσε ο συγκεκριμένος ιερέας, θεωρώ πως είναι λανθασμένη για τους λόγους που εξήγησα πιό πάνω. Πάντως κι εγώ θα έκανα ό,τι μου έλεγε, έστω κι αν δεν ήταν το σωστό και ακριβές. Αυτό είναι το εκκλησιαστικά ορθότερο.

Κάντε τον κόπο να δείτε και τα συνημμένα στα περί μεταφράσεως του τροπαρίου της Κασσιανής.

Χαίρετε!
 
Last edited:

petrosgrc

Πέτρος Γαλάνης
Να συμπληρώσω ότι τα αναγνώσματα του Αποστόλου και του Ευαγγελίου πάντοτε λέγονται εκφώνως και ουδέποτε αναγιγνώσκονται, όπως συνηθίζουν τινές κληρικοί (ή και αναγνώστες) να κάνουν ιδίως κατά τις Ώρες της Μ. Παρασκευής ή την Μ. Πέμπτη το βράδυ ή όταν το ανάγνωσμα είναι πολύ μεγάλο, διότι αποτελούν λατρευτικά και όχι διδακτικά αναγνώσματα.

Δηλαδή θέλετε να πείτε ότι η πρώτη περικοπή της ακολουθίας των Αγίων Παθών πρέπει να αναγνωστεί εμμελώς:eek:; Γνωρίζετε να υπάρχει κάπου μια τέτοια παράδοση;
 

Deacon

Παλαιό Μέλος
Δηλαδή θέλετε να πείτε ότι η πρώτη περικοπή της ακολουθίας των Αγίων Παθών πρέπει να αναγνωστεί εμμελώς:eek:; Γνωρίζετε να υπάρχει κάπου μια τέτοια παράδοση;

Σε όλο το Άγιο Όρος, σε αρκετές Μονές εκτός (σε αυτές που γνωρίζω) και σε αρκετές Ενορίες ακόμα, όσο κι αν σας φαίνεται παράξενο. Το ίδιο ισχύει και στις Σλαβικές Εκκλησίες από όσο γνωρίζω.
Για το Πατριαρχείο προσωπικά δεν γνωρίζω. Αν κάποιος ξέρει, ας μας ενημερώσει.

Στο Άγιο Όρος, ακόμα και το Τετρευάγγελο που διαβάζουν κατά την Μ. Τεσσαρακοστή στις Ώρες καθημερινά, λέγεται εμμελώς και λίγο πιο απλά βέβαια από τα αναγνώσματα της Θ. Λειτουργίας. Ουδέποτε πάντως διαβάζεται χύμα Ευαγγέλιο στο Όρος γενικά, οποτεδήποτε και οπουδήποτε.

Δεν ξέρω αν αυτά αρκούν.
 
Last edited:

petrosgrc

Πέτρος Γαλάνης
Εφ' όσον εγώ δεν έχω μια πιο εμπεριστατωμένη γνώση από εσάς, δέχομαι αυτό που λέτε. Βέβαια, η συνήθεια αυτή έχει σχέση και με την ασκητικότητα της Εκκλησίας η οποία δυστυχώς έχει ατονήσει εν πολλοίς.
 

stapaman

Εφησυχάζων & ενίοτε προξενών αλγεινάς εντυπώσεις δ
Χριστός Ανέστη!

Περί της Α΄ Ευαγγελικής Περικοπής της Ακολουθίας των Αγίων Παθών στον πατριαρχικό Ναό, η οποία μάλιστα διαβάζεται από τον ίδιο τον Πατριάρχη (και έπονται διαβάζοντας τις υπόλοιπες κατά τα πρεσβεία οι Αρχιερείς του Θρόνου) είμαι κατά 99% σίγουρος, και από όσο θυμάμαι από σχετικό απόσπασμα ότι διαβάζεται και δεν απαγγέλεται εκφώνως. Δεν νομίζω να αποτελεί καινοτομία του νυν Πατριάρχου, αφού συνήθως σε κάτι τέτοια η παράδοση τηρείται κατά γράμμα στον Πατρ. Ναό...

Για το ακριβές πάντως της ιστορίας, νομίζω πως κάπου έχει ανεβάσει ο Δημήτρης ο διαχειριστής μας σχετικά videos από την Μ. Εβδομάδα στο Πατριαρχείο. Αν ανατρέξουμε εκεί νομίζω μπορούμε να δούμε τι ακριβώς είθισται. Κρατάω μια επιφύλλαξη για το αληθές του λόγου μου, καθότι ουδείς αλάνθαστος :)

Παρεμπιπτόντως, θερμά συγχαρητήρια στον Deacon για τις άριστα τεκμηριωμένες απαντήσεις και πληροφορίες που μας παραθέτει!
 
Αγαπητέ μου Χριστός Ανέστη!
Κάνεις λάθος. Το Α΄ Ευαγγέλιο της Μ. Πέμπτης απαγγέλεται εμμελώς στο ύφος του κλητού από τον Πατριάρχη, γιατί αυτή είναι η τάξη.
 

vagelis

Antonia Xristoforaki Linardaki.
Αγαπητοι Φιλοι Χριστος Ανεστη .
Επισυναπτω το Αον Ευαγγελιον , οπως τουτο ελεχθη (διαβασθηκε ή αναγνωσθηκε ή οτι προτιματε) απο τον Παναγιωτατο Οικουμενικο Πατριαρχη
κ. Βαρθολομαιο , κατα την φετινη ακολουθια των Αχραντων Παθων (Μεγαλη
Πεμτη εσπερας 24-4-08) στον πανσεπτο Πατριαρχικο Ναο Του Αγιου Γεωργιου
στο Φαναρι της Κων-λης .
ΣΗΜΕΙΩΣΗ : Εχω στην διαθεση μου ολοκληρη την ως ανω ακολουθια και αν
ενδιαφερει , να την ανεβασω σιγα-σιγα .
Δημητρη (διαχειριστα) που ακριβως να την ανεβασω ; Στο ''πατριαρχικοι εντος και εκτος Πατριαρχειου'' ;
 

Attachments

  • Track04=Αον Ευαγγελιον.mp3
    6.9 MB · Views: 193

stapaman

Εφησυχάζων & ενίοτε προξενών αλγεινάς εντυπώσεις δ
Αγαπητέ μου Χριστός Ανέστη!
Κάνεις λάθος. Το Α΄ Ευαγγέλιο της Μ. Πέμπτης απαγγέλεται εμμελώς στο ύφος του κλητού από τον Πατριάρχη, γιατί αυτή είναι η τάξη.

Αληθώς Ανέστη!

Ζητώ συγγνώμη για την παραπληροφόρηση. Προφανώς δεν θυμόμουν καλά. Να που το 1% καμιά φορά αποδεικνύεται ισχυρότερο του 99% :)
 

chanendes

Ιωάννης Π. Αχιλλιάς
"Συχώραμε διάκονε" (όπως θά' λεγαν κ στο Όρος) αλλά δεν μπορώ να "δεχτώ" ότι θα "αφήσω" (εντός εισαγωγικών, γιατί δεν εξαρτάται από εμένα) να κακοποιηθεί η πρώτη περικοπή των Αγίων Παθών, (που από θεολόγους, μελετητές, και ασκητές εχει χαρακτηριστεί ως η "Αγιοπνευματικότερη και θεολογικότερη περικοπή της Κ. Διαθήκης")
με το (προσχηματικό πολλές φορές) επιχείρημα της εμμελούς απαγγελίας...
Αυτή η εμμελής απαγγελία, πολλάκις χρησιμοποιείται από τον αναγινώσκοντα κληρικό για να καλύψει τα τυχόν λάθη της αναγώσεως, που προκύπτουν απ' το γεγονός, ότι δεν αφιέρωσε μια ώρα στο σπίτι του για να το προετοιμάσει, διαβάζοντας κ ξαναδιαβάζοντάς το προσεκτικά, μέχρι να μην κανει λάθη και να αποδίδει το νόημα.... Γιατί μπορεί "η εμμελής απαγγελία" (έως ενός ορίου, μιας και μιλάμε για "αναγνώσματα" κι όχι για "μέλη" ) να είναι τυπικά ορθότερη, αλλα σίγουρα είναι λανθασμένη και εφάμαρτη η παραποίηση του νοηματος των αναγινωσκομένων αγίων κειμένων.... (ακόμα κ όταν αυτή συνίσταται στην μή αντικατάσταση της κακόηχης πρωτότυπης αρχαίας λέξης, που στην εποχή μας έχει μεταβληθει το νόημά της... [ βλέπε: "εκλασε"* στο αποστολικό αναγνωσμα της πρωίας της Μ. Πεμπτης...]αλλά αυτό είναι άλλο θέμα...)

Προσωπικά με κάνει να βιώνω τα Παθη πραγματικά η ορθή και νοηματικά τονισμένη ανάγνωση των 12 Ευαγγελίων, κ ιδίως του Πρώτου...

περιμένω τα σχόλιά σας...

-------------------------
*σχετικά με την συγκεκριμένη φράση δε, ο πατέρας μου, (σαράντα και πλέον χρόνια ψάλτης), διηγείται το εξής: Ένας από τους παλαιότερους ψάλτες της πόλης μας ανέγνωσε τον συγκεκριμένο "Απόστολο" στην μικρή σχετικά Εκκλησία που έψαλλε, χωρίς να αλλάξει την εν λόγω λέξη("έκλασε") με το "ετεμάχισε" (που κατα την ταπεινή γνώμη εμού αλλά και του πατέρα μου, αρμόζει πλέον καλύτερα, αποδίδοντας στην εποχή μας το νόημα που είχε η φράση όταν εγράφη...)....
Μόλις λοιπόν την επρόφερε, ακούει απο μια γριούλα που καθόταν ακριβώς πίσω απ' το αναλόγιο: "Προσκυνώ και την πορδούλα σου Χριστέ μου" (sic -συγχωρεστε με! )
Από τότε και για να μη συμβεί κ σ' εμας παρόμοιο περιστατικό, επιμένουμε να αλλάζουμε τις εκφράσεις που στην εποχή μας είναι κακόηχες ως έχουσες πλέον άλλο νόημα, με σκοπό να μενει ανέπαφο το αρχικό νόημα του κειμένου....

(το περιστατικό ταίριαζε στα "ευτράπελα'' αλλά δεν ήξερα πώς να βάλω "υπερσύνδεση")
 
Last edited:

kostaeri

Μπουσδέκης Κώστας
ρε παιδιά, απίστευτο... τι ναι αυτο με τη γρια? πολύ γέλιο.........
 

Deacon

Παλαιό Μέλος
Χριστός Ανέστη κ. Αχιλλιά.
Συγχωρέστε με κι εμένα γιατί δεν καταλαβαίνω τα επιχειρήματά σας.
Γιατί πρέπει να αλλοιωθούν τα λατρευτικά κείμενα για να προσαρμοστούν στην αμάθειά μας, ή, ακόμη χειρότερα, στα πονηρά μυαλά μας, αντί εμείς να αλλάξουμε για να υποδεχθούμε μέσα μας την αλήθεια τους; Γιατί πάντα κοιτάμε το έξωθεν του ποτηρίου και ποτέ το έσωθεν, ως θα οφείλαμε;
Επίσης, αν οι ιερείς που αναφέρετε δεν μπορούν να τα απαγγείλουν σωστά εμμελώς, θα μπορέσουν να τα διαβάσουν σωστότερα;
Έχω αναφέρει αρκετά ήδη για το θέμα και δεν έχω να προσθέσω κάτι άλλο, ούτε βεβαίως έχω να σχολιάσω κάτι στα περί βιώσεως των Παθών του Κυρίου λόγω απλής αναγνώσεως της εν λόγω περικοπής.
 
Last edited:

teofilos3

Γεώργιος Παλιούρας
Χριστός Ανέστη κ. Αχιλλιά.
Συγχωρέστε με κι εμένα γιατί δεν καταλαβαίνω τα επιχειρήματά σας.
Γιατί πρέπει να αλλοιωθούν τα λατρευτικά κείμενα για να προσαρμοστούν στην αμάθειά μας, ή, ακόμη χειρότερα, στα πονηρά μυαλά μας, αντί εμείς να αλλάξουμε για να υποδεχθούμε μέσα μας την αλήθεια τους; Γιατί πάντα κοιτάμε το έξωθεν του ποτηρίου και ποτέ το έσωθεν, ως θα οφείλαμε;
Επίσης, αν οι ιερείς που αναφέρετε δεν μπορούν να τα απαγγείλουν σωστά εμμελώς, θα μπορέσουν να τα διαβάσουν σωστότερα;
Έχω αναφέρει αρκετά ήδη για το θέμα και δεν έχω να προσθέσω κάτι άλλο, ούτε βεβαίως έχω να σχολιάσω κάτι στα περί βιώσεως των Παθών του Κυρίου λόγω απλής αναγνώσεως της εν λόγω περικοπής.

Χριστός Ανέστη και απο μένα.Συμφωνώ πάτερ με τα όσα λέτε για την μη αλλοίωση των λατρευτικών κειμένων,δεν είναι,κ. Αχιλίά ανάγκη στην εμμελή απαγγελία της συγκεκριμένης φράσης του αποστολικού αναγνώσματος(έκλασε) ή και ευαγγελικής περικοπής (γαμησας)κ.λ.π. να βάλλει ο ψάλτης ή ο ιερεύς όλη την δύναμη της φωνής του μέχρι να την ακούσει (την συγκεκριμένη λέξη ή άλλη που έχει αλλοιωθεί σήμερα το νόημά τους)και ή ελλαττωμένης ακοής γριά ,αλλά όταν όπως σωστά λες δεν μπαίνουν στον κόπο (ψάλτες -ιερείς) να διαβάσουν τα κείμενα ώστε να έχουν ευχέρεια απαγγελίας τότε μας φταίνε οι λέξεις και όχι η ανικανότητά μας καθώς και τα διεστραμμένα μυαλά μας.
Αυτά εν ολίγοις και αν χρειαστεί επανέρχομαι.
 

Bασίλης

Παλαιό Μέλος
Ο ιερέας της εκκλησίας που ψάλλω...... εκφωνεί τα ευαγγέλια έμμελώς μετα κλητού..... αλλά με εξαιρετική αυστηρότητα στην ερμηνεία του κλιτού αν και δεν ξέρει τι είναι.
σε σχετική συζήτηση μου είπε...... ότι το ευαγγελιο δεν πρέπει να διαβάζετε διότι τότε ο ιερευς μπαινει στο πειρασμό να τονίζει το κείμενο και να χρωματίζει την ανάγνωση ουσιαστικά δίνοντας προσωπική ερμηνεία στο κέιμενο..... Ενώ λέγοντας το εμμελώς γίνεται απλώς το μέσον μεσω του οποίου τα λόγια του θεού περνάν στο κόσμο "αναλοίωτα".... και έτσι ο καθένας δίνει τη δική του ερμηνεια
και λέω μήπως γι'αυτό καθιερώθηκε το κλιτόν στην εμμελή απαγγελία για να εξυπηρετήσει το παραπανω σκοπό΄;;;;; Μια χαρά φαίνεται να ταιριάζουν τα δύο.......

Τη γνώμη έχετε;;;;;;;

Ευχαριστώ
 

Deacon

Παλαιό Μέλος
Ο ιερέας της εκκλησίας που ψάλλω...... εκφωνεί τα ευαγγέλια έμμελώς μετα κλητού..... αλλά με εξαιρετική αυστηρότητα στην ερμηνεία του κλιτού αν και δεν ξέρει τι είναι.
σε σχετική συζήτηση μου είπε...... ότι το ευαγγελιο δεν πρέπει να διαβάζετε διότι τότε ο ιερευς μπαινει στο πειρασμό να τονίζει το κείμενο και να χρωματίζει την ανάγνωση ουσιαστικά δίνοντας προσωπική ερμηνεία στο κέιμενο..... Ενώ λέγοντας το εμμελώς γίνεται απλώς το μέσον μεσω του οποίου τα λόγια του θεού περνάν στο κόσμο "αναλοίωτα".... και έτσι ο καθένας δίνει τη δική του ερμηνεια
και λέω μήπως γι'αυτό καθιερώθηκε το κλιτόν στην εμμελή απαγγελία για να εξυπηρετήσει το παραπανω σκοπό΄;;;;; Μια χαρά φαίνεται να ταιριάζουν τα δύο.......

Τη γνώμη έχετε;;;;;;;

Ευχαριστώ

«... Διὰ τῆς πατροπαραδότου Ἐκκλησιαστικῆς μουσικῆς ὄχι μόνον τὰ ἱερὰ ᾄσματα ἔγιναν προσφιλῆ καὶ οἰκεῖα εἰς τὴν ἀκοήν, καὶ ἡ γλῶσσα, εἰς ἣν ταῦτα εἶναι γεγραμμένα, καταληπτή, ὡς ἔγγιστα, καὶ εἰς τοὺς ἀγραμμάτους, ἀλλὰ καὶ αὐτὰ τῶν θείων Εὐαγγελίων τὰ ρήματα, διὰ τῆς αὐτῆς Μουσικῆς καὶ τοῦ λογαοιδικοῦ αὐτῆς τρόπου κατέστησαν οἰκειότερα εἰς τὴν ἀκοήν, καὶ βαθύτερον πάντοτε εἰσδύουσιν εἰς τῶν ἀκροατῶν τὰς καρδίας ... Ὁ λογαοιδικὸς οὗτος τρόπος τῆς ἀπαγγελίας εἶναι ἀρχαιότατος ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ καὶ γνησίως Ἑλληνικός, ὅπως φαίνεται καὶ εἰς τὰ παλαιὰ δράματα ... Ὁ τρόπος οὗτος τῆς ἀπαγγελίας, διὰ τῆς παρατάσεως ὅλων μὲν τῶν συλλαβῶν, ἀλλὰ μάλιστα τῆς καταλήξεως ἑκάστης περιόδου καὶ ἑκάστου κώλου, σημαίνει καὶ μιμεῖται τὸ κήρυγμα, ἤτοι τὴν φωνὴν τοῦ κήρυκος, καὶ ἀνταποκρίνεται εἰς τὴν ἐντολὴν τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, "κηρύξατε τὸ Εὐαγγέλιον πάσῃ τῇ κτίσει". Εἶναι ἄρα τὸ λογαοιδικὸν τοῦτο μέλος κανονικώτατον ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ, καὶ ἀνήκει εἰς τὸν πλ. δ΄ ἢ τὸν βαρὺν ἦχον. Ἐθίζεται δὲ νὰ ἀπαγγέλληται ὁ μὲν Ἀπόστολος μετά τινος ποικιλίας τόνων καὶ φθόγγων, τὸ δὲ Εὐαγγέλιον ἁπλούστερον καὶ ὅλως ἀπερίττως. Οἱ περὶ πάντα ἐπιπόλαιοι καὶ ἀταλαίπωροι νεωτερισταὶ κατέκριναν καὶ τὸ λογαοιδικὸν τοῦτο μέλος, καὶ εἶπαν ὅτι τοῦτο εἶναι "ἐπίρρινον" δῆθεν καὶ κακόζηλον. Εὗρον δὲ καί τινας καινοτόμους ἱερεῖς, οἵτινες πεισθέντες εἰς τὰς εἰσηγήσεις τῶν ξενοφρόνων ἐκείνων, κατήργησαν αὐθαιρέτως τὸν λογαοιδικὸν τρόπον καὶ ἀπαγγέλλουσι τὰς περικοπὰς τῶν θείων ρημάτων δι' ἁπλῆς ἀναγνώσεως. Εἰς τοὺς τοιούτους ἱερεῖς πρέπει νὰ ἀπαγορευθῇ ἁρμοδίως ἡ καινοτομία αὕτη». (Παπαδιαμάντη Ἀλ., «Ἡ Μουσικὴ καὶ τὰ Ἱερὰ Εὐαγγέλια», ἐν «Ἅπαντα», ἔκδ. «Δόμου», Ἀθῆναι 1988, τ. 5, σ. 237-8.)

«...τὸ Τυπικὸν (τῆς Ἐκκλησίας), σὲ ὅλες του τὶς λεπτομέρειες, δὲν εἶναι ἁπλὸς "τύπος", ἀλλὰ ἔχει θεολογικὸ περιεχόμενο ... (Καὶ αὐτὸ) προβλέπει τὴν ἐμμελῆ ἀνάγνωση, ὅταν πρόκειται γιὰ ἀναγνώσματα τῆς Καινῆς Διαθήκης, καὶ ὄχι "χύμα". Ἡ ἀνάγνωση ἑνὸς κειμένου μὲ σκοπὸ διδακτικὸ καὶ ἠθικοπλαστικὸ διαφέρει ριζικὰ ἀπὸ τὴν ἀνάγνωσή του μὲ μὲ πνεῦμα δοξολογικό. Στὴν πρώτη περίπτωση οἱ λέξεις συλλαμβάνονται καὶ καταλαμβάνονται ἀπὸ τὸν ἀνθρώπινο λόγο. Στὴν δεύτερη περίπτωση οἱ λέξεις "πλατύνονται", -ἐξ οὗ καὶ τὸ μέλος-, γιὰ νὰ "περιλάβουν" καὶ "καταλάβουν" αὐτὲς τὸν ἀνθρώπινο λόγο. Εἶναι φανερὸ ὅτι τὸ δεύτερο αὐτὸ εἶδος ἀναγνώσεως "τὸ δοξολογικὸ" προσκρούει εὐθέως στὸν ὀρθολογισμό, ὁ ὁποῖος ἀξιώνει τὴν "κατάληψη" τῆς ἀληθείας ἀπὸ τὸν ἀνθρώπινο λόγο ... Δὲν εἶναι τυχαῖο ὅτι οἱ ἀξιώσεις μὴ ἐμμελοῦς ἀναγνώσεως τῶν βιβλικῶν κειμένων ἐγείρονται σὲ μιὰ ἐποχή, κατὰ τὴν ὁποίαν ἡ μὲν περιρρέουσα πολιτισμικὴ ἀτμόσφαιρα εἶναι ὀρθολογική, ἡ δὲ Ἐκκλησία, ἔχοντας χάσει τὴν συνείδηση τῆς ἐσχατολογικῆς φύσεως τῆς Λειτουργίας, τὴν μετέτρεψε σὲ διδακτικὸ καὶ ἠθικοπλαστικὸ μέσον, τὸ ὁποῖο φυσικὰ τῆς ἐπιβάλλει νὰ προβαίνει σὲ καινοτομίες τοῦ εἴδους τῆς μὴ ἐμμελοῦς ἀπαγγελίας τῶν ἁγιογραφικῶν ἀναγνωσμάτων, γιὰ καλύτερη "κατανόησή" τους ... Παραλείπομε τὴν ἀναφορὰ στὸν σοβαρὸ κίνδυνο, ποὺ ἐμπεριέχεται στὴν μὴ ἐμμελῆ ἀνάγνωση, νὰ ὑπεισέλθει τὸ ὑποκειμενικὸ στοιχεῖο τῆς ἀπαγγελίας. Πρόκειται γιὰ κίνδυνο πολὺ σοβαρώτερο ἀπὸ ἐκεῖνον, ποὺ συνήθως παρατηρεῖται, τῆς ἐπιδείξεως μουσικῶν καὶ ψαλτικῶν ἱκανοτήτων τοῦ ἀναγνώστου σὲ βάρος τῆς ἐννοίας τοῦ κειμένου, κατὰ τὴν ἐμμελῆ ἀνάγνωση...» (Μητροπολίτου Περγάμου Ἰωάννου, «Συμβολισμὸς καὶ Ρεαλισμὸς στὴν Ὀρθόδοξη Λατρεία», ἐν περιοδ. «Σύναξη», Ἀθῆναι 1999, τ. 71, σ. 7, 20-1.)
 

dkalpakidis

Dimitrios Kalpakidis
Αντιγράφω τρεις παραγράφους από πορίσματα του Ε' Λειτουργικού Συμποσίου σχετικά με την εμμελή απαγγελία. Μεταξύ άλλων:

  • Ἡ ἐμμελής ἀπαγγελία εἶναι τό μοναδικό ἑλληνορθόδοξο λειτουργικό στοιχεῖο εὑρυτέρας ἀποδοχῆς.
  • Ἡ Ἐκκλησία μέσῳ τῆς ἐμμελοῦς ἀπαγγελίας προβάλλει τήν ἀξία τοῦ Θείου λόγου, διασώζει τήν ἱεροπρέπεια καί σοβαρότητα τῆς λατρείας καί ὑπηρετεῖ παιδαγωγικά καί ψυχαγωγικά τόν πιστό.
  • Ἡ ἐμμελής ἀπαγγελία εἶναι "ἴδιος" ἐκκλησιαστικός τρόπος, πού πρέπει νά διαφυλαχθεῖ.
Περισσότερα: http://www.ecclesia.gr/greek/holysynod/commitees/liturgical/liturgical-0005.htm
 
Top