Παπαδική - Κουτλουμουσίου 457

F

Firfiris

Κωστόπουλος Ευθύμιος
Ανοίγω το θέμα αυτό για μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα Παπαδική του ΙΔ΄ αιώνος που φυλάσσεται νυν εις την Ιεράν Μονήν Κουτλουμουσίου Αγίου Όρους με αρίθμηση Κουτλουμουσίου 457 (Γ.Θ.Στάθη "Τα Χειρόγραφα Βυζαντινής Μουσικής") και που εκτός των ωραιοτάτων μαθημάτων περιέχει και πλήθος επιγραφών μεγάλου ενδιαφέροντος.

Αντιγράφω μήνυμά μου από αλλού για την συμπλήρωση του 1ου μηνύματος για το εδώ θέμα:

π. Μάξιμος;18372 said:
Τελικά πόσοι λέμε τό Πληρωθήτω;
Γιατί πολεμεῖται τόσο ἡ ἀναβίωσή του στίς ἐκκλησίες τοῦ κόσμου;
Ἀφοῦ καί ἀρχαιότερος ὕμνος εἶναι καί ἀπό αὐτό τό Εἴδομεν τό φῶς καί ἀπό πολλά ἄλλα πρόσθετα τοῦ τέλους τῆς θ. λειτουργίας.
Click to expand...

Για να δούμε τι λέει και η χειρόγραφη παράδοση του ΙΔ΄ αιώνος:

Κώδικας Κουτλουμουσίου 457 (β΄ήμισυ ΙΔ΄ αιώνος, γραφέας άδηλος)

223rΕὐθύς ὁ δομέστικος ἀπ' ἔξω, ἦχος δ΄ Λεγετε, Πληρωθήτω τὸ στομα - Ἔσω οἱ ὅλοι, δ΄ Ὅπως ἀνυμνήσωμεν - Καὶ πάλιν ὁ δομέστικος ἔξω, Ὅλην τὴν ἡμέραν.

223rἝτερον κὺρ Ἀνδρέου τοῦ Σιγηροῦ, ἦχος πλ α΄ Ἀμήν, Πληρωθήτω τὀ στόμα μου

223vὝστερον δὲ οὕτως, ἦχος δ΄ Εἴη τὸ ὄνομα Κυρίου
 
Last edited:
F

Firfiris

Κωστόπουλος Ευθύμιος
π. Μάξιμος said:
Αὐτή ἡ πρόταξη στήν ἔναρξη τῆς ψαλμῳδίας τοῦ Ν΄ ψαλμοῦ, δυστυχῶς ἀπό συνήθεια, κεκτημένη ταχύτητα, ἄγνοια ἤ καί προσωπική ἐκτίμηση, ὅτι, ἔτσι εἶναι καλύτερα ἤ πιό ὡραῖα, ἐπαναλαμβάνεται καί στόν στίχο «᾿Ελέησόν με ὁ Θεός...» πρό τῶν πεντηκοσταρίων τροπαρίων. Αὐτό εἶναι λάθος, οὐδαμοῦ μαρτυρεῖται, καθ᾿ ὅσον ὁσάκις ἔχουμε πρόταξη ψαλμικοῦ στίχου πρό οἱουδήποτε τροπαρίου, αὐτός λέγεται ἀκριβῶς ὅπως ἔχει στό βιβλικό κείμενο χωρίς καμμία προσθήκη.
Ἄς προσεχθεῖ, λοιπόν, αὐτό τό σφάλμα, ὅπου γίνεται, προκειμένου πρό τῶν «πεντηκοσταρίων» τροπαρίων νά ἐκφωνεῖται/ψάλλεται εἰς τόν ἦχον τοῦ ἀκολουθοῦντος τροπαρίου ὁ στίχος «Ἐλέησόν με, ὁ Θεός, κατὰ τὸ μέγα ἔλεός Σου, καὶ κατὰ τὸ πλῆθος τῶν οἰκτιρμῶν Σου ἐξάλειψον τὸ ἀνόμημά μου» ἀμιγής, χωρίς καμμία προσθήκη.
Click to expand...

Στην Παπαδική αυτή αναφέρεται:

76rΜετὰ τὸ α΄ εὐαγγέλιον, δόξα εἰς ἦχον β΄ Δόξα Πατρί, Ταῖς τῶν ἀποστόλων - ὁ ἕτερος χορός, Καὶ νῦν, Ταῖς τῆς Θεοτόκου - Καὶ εὐθὺς ἄρχεται τὸ Ἐλέησόν με ὁ
..........Θεός, κατ' ἦχον, ἦχος α΄ Ἐλέησόν με ὁ Θεός, πλήρης ἡ σειρά


Ενδιαφέρουσα η πληροφορία ότι υπήρχαν μελοποιήσεις του "Ελέησόν με ο Θεός" κατ'ήχον.
 
Last edited:
π. Μάξιμος

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής
Firfiris said:
Στην Παπαδική αυτή αναφέρεται:

76rΜετὰ τὸ α΄ εὐαγγέλιον, δόξα εἰς ἦχον β΄ Δόξα Πατρί, Ταῖς τῶν ἀποστόλων - ὁ ἕτερος χορός, Καὶ νῦν, Ταῖς τῆς Θεοτόκου - Καὶ εὐθὺς ἄρχεται τὸ Ἐλέησόν με ὁ Θεός, κατ' ἦχον, ἦχος α΄ Ἐλέησόν με ὁ Θεός, πλήρης ἡ σειρά


Ενδιαφέρουσα η πληροφορία ότι υπήρχαν μελοποιήσεις του "Ελέησόν με ο Θεός" κατ'ήχον.
Click to expand...
Πολύ ὡραῖα! Αὐτή ἡ Παπαδική διασώζει στοιχεῖα τοῦ ᾀσματικοῦ τυπικοῦ, ὅπως διαβάζουμε καί στήν διατριβή τοῦ κ. Μπαλαγεώργου.
Ἐδῶ ἔχουμε μετά τό εὐαγγέλιο ἀμέσως τά γνωστά σήμερα εἰς ἦχον β΄ Δόξα Πατρί, Ταῖς τῶν ἀποστόλων - ὁ ἕτερος χορός, Καὶ νῦν, Ταῖς τῆς Θεοτόκου - (ὅπως τά ψάλλουμε στήν Παράκληση, ἐπειδή ἔχει προηγηθεῖ ὁ Ν΄ ψαλμός στήν ἀρχή) καί ἀκολουθεῖ ὁ Ν΄ ψαλμός ψαλλόμενος κατά στίχον καί «εἰς τόν ἐνόρδινον ἦχον», ὅπως τόν ξέρουμε στήν ᾀσματική πράξη.
Βλέπεις ποῦ καταλήγει;
Πρέπει νά καταλήγει σέ τροπάριο, τό ὁποῖον ὀνομάζεται «πεντηκοστάριον» καί προφανῶς θά εἶναι τό «Ἀναστάς ὁ Ἰησοῦς...».

 
You must log in or register to reply here.
Top