Τυπικό Κωνσταντίνου Πρωτοψάλτου

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής
Πλούσια ἡ καρποφορία τῆς Ἁγίας Πεντηκοστῆς!
Αὐτή ἡ πρώτη ἔκδοση εἶναι πολύ σημαντική, γιατί περιέχει τίς διάφορες "καινοτομίες"γιά τίς ὁποῖες ἐπικρίθηκε, ἰδιαίτερα γιά τά "καινοφανῆ" ἀντίφωνα.
Ἐγώ ἔχω τήν ἔκδοση τοῦ 1885 πού ἔγινε στήν Ἀθήνα ἀπό τήν Ἱερά Σύνοδο τῆς Ἑλλάδος, ὅπου δέν ὑπάρχουν αὐτά τά ἀντίφωνα, ἔχουν ὅμως συμπληρωθεῖ ἐλλείψεις τῆς α΄ αὐτῆς ἐκδόσεως.
Τί ἔχει νά γράψει ὁ Διονύσιος!!!;;;...
«Δίδου σοφῷ ἀφορμήν, καὶ σοφώτερος ἔσται» (Παροιμ. 9:9).
 
Last edited:

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής
Μεταφέρω ἐδῶ προβληματισμό σχετικό μέ τό Τυπικό Κωνσταντίνου Πρωτοψάλτου πού ξεκίνησε ἀλλοῦ μέ ἀφορμή ἐμπεριστατωμένο μήνυμα τοῦ ἀγαπητοῦ Διακόνου.
- Τελικά, μήπως τα Τυπικά Κωνσταντίνου και Βιολάκη δεν ήταν τίποτε άλλο από προσαρμογή και εφαρμογή του ΤΑΣ επί το ενοριακότερον, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η λογική του Ιεροσολυμητικού Τυπικού έπαψε να υφίσταται (ή, κατά περίπτωση, να εφαρμόζεται κιόλας) σε όλες τις πτυχές της λατρείας μας;
Πολύ σωστά ! Καί ὁ Κωνσταντῖνος πρωτοψάλτης καί ὁ Βιολάκης συνεχῶς ἀναφέρονται στό "ἀρχαῖον τυπικόν" πού δέν εἶναι ἄλλο ἀπό τό ΤΑΣ. Αὐτό ἐκτός ἀπό τίς ἐντός διατάξεις τό βλέπουμε καί στούς προλόγους ὅλων τῶν ἐκδόσεων τοῦ Τυπικοῦ τοῦ Κωνσταντίνου, πού εἶναι τό θέμα ἐδῶ, ἀλλά καί τοῦ Βιολάκη.
Ὅταν ἔγραψα παραπάνω "Τί ἔχει νά γράψει ὁ Διονύσιος!!!;;;..." ἐννοοῦσα ὅτι ὁ κ. Ἀνατολικιώτης ἔχει νά γράψει πολλά (ἄν θέλει) σχετικά μέ τίς διαφοροποιήσεις πού ὑπάρχουν σέ ὡρισμένα σημεῖα καί αὐτῶν τῶν ἐκδόσεων τοῦ Τυπικοῦ τοῦ Κωνσταντίνου καί τοῦ Βιολάκη στήν προσπάθεια τους ἀκριβῶς, ὅπως γράφει καί ὁ Διάκονος, νά προσαρμώσουν τό ΤΑΣ στήν ἐνοριακή πράξη. Εἶχαν διάφορες ἐμπνεύσεις..., ὄχι φυσικά αὐθαίρετες, ἀλλά παρουσιάζεται μιά ἀντίφαση καί ποικιλότητα. Δέν εἶναι κάτι σταθερό, οὔτε ὁ Κωνσταντῖνος, ἀλλά καί οὔτε ὁ Βιολάκης σέ ἀρκετά σημεῖα.
Αὐτό ἐννοοῦσα "Τί ἔχει νά γράψει ὁ Διονύσιος!!!;;;..." ἐπειδή ἐκεῖνες τίς ἡμέρες συζητοῦσαμε μία κατάστρωση τυπικῆς διατάξεως καί συναντήσαμε διαφορετικές ἀπόψεις καί στόν Κωνσταντῖνο (διάφορες ἐκδόσεις) καί στό Βιολάκη, ὁ ὁποῖος, εἰρήσθω ἐν παρόδῳ, ἔπαιρνε κάτι σωστό ἀπό τόν Κωνσταντῖνο τό ἔβαζε ἀλλοῦ καί τό χάλαγε...
Ἐπ᾿ αὐτῶν ἔγραψα τό "Τί ἔχει νά γράψει ὁ Διονύσιος!!!;;;..." μέ τήν ὡραία ἀφορμή πού μᾶς ἔδωσε καί ὁ Διάκονος.
 
Last edited:

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής
Μεταφέρω ἐδῶ προβληματισμό σχετικό μέ τό Τυπικό Κωνσταντίνου Πρωτοψάλτου ἀπό ἀλλοῦ.
καὶ εἶναι ἐπίσης ἐσφαλμένος ὁ χαρακτηρισμὸς τοῦ τυπικοῦ τοῦ Κωνσταντίνου· δὲν ἀλλοιώνει οὔτε καινοτομεῖ, ἁπλῶς καταγράφει τὴν διασῳζωμένην ἐν Κωνσταντινουπόλει παράδοσιν καὶ ἐξέλιξιν τοῦ τυπικοῦ, μὲ ὅ,τι αὐτὸ συνεπάγεται.
Τελικά, μήπως τα Τυπικά Κωνσταντίνου και Βιολάκη δεν ήταν τίποτε άλλο από προσαρμογή και εφαρμογή του ΤΑΣ επί το ενοριακότερον
Ὄχι, εἶναι ἐσφαλμένη αὐτὴ ἡ θεώρησις. καὶ ἀναφέρομαι ἰδίως στὴν ἀπολυτοποίησιν ἑνὸς κριτηρίου ἢ μιᾶς πηγῆς (στὸ «τίποτε άλλο»).
Πιστεύω σύντομα νά μπορέσω νά "ἀνεβάσω" ἀποσπάσματα ἤ ὁλόκληρο τόν Πρόλογο τοῦ Τυπικοῦ Κωνσταντίνου Πρωτοψάλτου ἀπό τήν ἔκδοση τοῦ 1851, ὅπου δικαιώνεται ὁ Διονύσιος σ᾿ αὐτά πού ὑπονοεῖ καί εἶναι ἀληθῆ, δηλαδή ὅτι "καταγράφει τὴν διασῳζωμένην ἐν Κωνσταντινουπόλει παράδοσιν καὶ ἐξέλιξιν τοῦ τυπικοῦ, μὲ ὅ,τι αὐτὸ συνεπάγεται" καί ὅτι ἡ σύνταξίς του δέν ἦτο ἀποτέλεσμα "ἑνὸς κριτηρίου ἢ μιᾶς πηγῆς".
Ὅλος ὁ Πρόλογος θά ἔχει ἐνδιαφέρον καί γιά πολλά ἄλλα.
 
Last edited:

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής
Ὅπως γράψαμε κι ἐδῶ

Τό Τυπικό Κωνσταντίνου Πρωτοψάλτου (ΤΚΠ ) ἐξεδόθη ἐπισήμως στήν ΚΠολη δύο φορές ἀπό τά Τυπογραφεῖα τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου μέ τήν ἔγκρισή του, τῷ 1838 καί τῷ 1851.
Οἱ ἐπόμενες ἐκδόσεις ἔγιναν μετά τόν θάνατο τοῦ Κωνσταντίνου καί ὄχι ἀπό Πατριαρχικούς.

Βιογραφικά: «Κωνσταντίνος Πρωτοψάλτης ο Βυζάντιος. Εγεννήθη τω 1777. Απέθανεν εις την νήσον Χάλκην εν ηλικία 85 ετών τη 30 Ιουνίου του 1862 και ενεταφιάσαθη έξωθεν της εν τη νήσω μονής του αγίoυ Γεωργίου του Κρημνού».

 
Last edited:

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής

Πλούσια ἦταν ἡ καρποφορία τῆς περσινῆς Πεντηκοστῆς σέ θέματα καί μηνύματα πού εἶχε θέσει ὁ Δημήτρης, ὁ ὁποῖος πραγματικά στηρίζει αὐτή τήν ἑνότητα τοῦ Τυπικοῦ, τήν ἐμπλουτίζει συνεχῶς μέ νέα θέματα καί δείχνει πραγματικό καί ἀξιοζήλευτο ἐνδιαφέρον.
Ἕνα θέμα ἦταν αὐτό (ὅπως ἐπισημαίνω παραπάνω) κι ἐγώ φέτος σέ ἀνάμνηση τῆς περσινῆς ἀντίστοιχης ἡμέρας θ᾿ ἀναφερθῶ στή σλαβονική μετάφραση τοῦ Τυπικοῦ τοῦ Κωνσταντίνου.
Ἠ ἔκδοση αὐτή ἔγινε τό 1853. Μεταφραστής τοῦ Τυπικοῦ τοῦ Κωνσταντίνου ἦταν ὁ Νεόφυτος Ριλλιώτης (Neofit Rilski –τῆς Μονῆς Ρίλα), σημαντικότατος Βούλγαρος κληρικός καί ἐκδότης ἕνας ἀπό τούς υἱούς τοῦ Πρωτοψάλτου Κωνσταντίνου, ὁ Γεώργιος Πρωτοψαλτίδης.
Τίς πληροφορίες τίς λαμβάνω ἀπό τήν Διδακτορική διατριβή τοῦ π. Κωνσταντίνου Τερζοπούλου, Κωνσταντίνος Πρωτοψάλτης ο Βυζάντιος και η συμβολή του στην ψαλτική παράδοση, Αθήνα 2004 (Μελέται 8). – Διδακτορική διατριβή στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, σσ. 288-290 καί 411/412.
«Ἡ μετάφραση ἔγινε ἀπό τήν β΄ ἔκδοση τοῦ ΤΚΠ (1851) καί διασκευάστηκε ὥστε νά ταιριάζει μέ τά σλαβικά ἐκκλησιαστικά λειτουργικά βιβλία, ἀπό τόν ἱερομόναχο Νεόφυτο Ριλλιώτη, καθηγητή τῆς σλαβικῆς γλώσσας στήν θεολογική ἀκαδημία τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας στή νῆσο Χάλκη καί ἐκδίδεται γιά πρώτη φορά ἀπό τόν Γεώργιο Πρωτοψαλτίδη στήν Κωνσταντινούπολη καί στό πατριαρχικό τυπογραφεῖο, 1853». Αὐτά γράφει (σέ μετάφραση) ὁ ἐπίτιτλος αὐτῆς τῆς ἐκδόσεως.
Ἡ μετάφραση τοῦ Νεοφύτου θά ἔχει μεγάλη ἐπίδραση στήν πράξη τῆς Βουλγαρικῆς Ἐκκλησίας. Ξαναεκδίδεται μέ μικροδιαφορές τοὐλάχιστον τρεῖς φορές ἀπό τή Σύνοδο τοῦ Τυρνόβου, ἀλλ᾿ ἡ πρώτη σημαντική ἐπανέκδοση θά γίνει τό 1890.

Ὁ π. Κωνσταντῖνος Τερζόπουλος, ἔχοντας πληροφορίες γι᾿ αὐτή τήν ἔκδοση ἀπό ἄλλες πηγές, χρειάστηκε πολλά χρόνια γιά νά τήν ἐντοπίσει, ἀφοῦ ἔψαξε πάρα πολλές μοναστηριακές καί πατριαρχικές βιβλιοθῆκες. Τήν ἐντόπισε μέσῳ τοῦ διαδικτύου στή Δημόσια Βιβλιοθήκη τῆς Νέας Ὑόρκης. Ἀπό ἐκεῖ παραθέτει στό βιβλίο του φωτογραφία τῆς προμετωπίδας αὐτῆς τῆς ἐκδόσεως τοῦ Τυπικοῦ τοῦ Κωνσταντίνου σέ σλαβονική μετάφραση καθώς καί φωτογραφία τοῦ Νεόφυτου Ριλλιώτη τοῦ ἔτους 1866 μέ τήν ἄδεια τῆς παραπάνω βιβλιοθήκης.

Σημ.: The New York Public Library. Ἐγώ δέν ἔχω τίς τεχνικές γνώσεις καί δυνατότητες νά εἰσέλθω σ᾿ αὐτή τήν διαδικτυακή βιβλιοθήκη καί νά ἐντοπίσω αὐτή τήν ἔκδοση. Ἄν κανείς μπορέσει, θά εἶναι εὐχῆς ἔργον.


 

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής
Ὁ π. Κωνσταντῖνος Τερζόπουλος, παραθέτει στό βιβλίο του φωτογραφία τοῦ Νεόφυτου Ριλλιώτη.
Τήν ἔχει καί ὁ Δημήτρης στό analogion.com στό θέμα Εικόνες / Ψαλτοφωτογραφίες / Gallery.
neofit-rilski.jpg

Ἐπίσης τό πορτραῖτο τοῦ Κωνσταντίνου Πρωτοψάλτου γνωστό.
Konstandinos-2.jpg


 

George

Ιεροψάλτης
Μόλις βρήκα την έκδοση του 1867, αν θέλετε να την ανεβάσω και αυτή να μου το πείτε, πρέπει να την Scanaro όμως πρώτα.
To βιβλίο είναι σε καλή σχετικά κατάσταση, εκτός από τις τελευταίες που είναι λίγο ποντικοφαγωμένες αλλά βγαίνει το νόημα.
Το παρόν βιβλίο μου το έδωσε κάποιος Γέροντας Ιερέας μόνο και μόνο για εμάς εάν το χρειαζόμαστε.
Η σφραγίδα στο βιβλίο είναι από κάποιο βιβλιοπωλείο στην Κων/πολη ονόματι Σεϊτανίδου, ενώ στο κέντρο του λέει κάτι στα Τούρκικα και από κάτω έχει την οδό και τον αριθμό 22.
Το είχαν φέρει μαζί με πολλά άλλα από την Εκκλησία τους οι κάτοικοι του Νεοχωρίου, ενώ είναι συγκινητικό του ότι ο γέροντας έχει ακόμα και την σφραγίδα από εκεί.
Μαζί με το τυπικό αυτό, έχει και όλα τα Μηναία, Πεντηκοστάριον, Τριώδιον, όλα σε καλή κατάσταση και όλα περίπου του έτους 1860-1870.
 

Attachments

  • 1.jpg
    1.jpg
    891 KB · Views: 89
  • 2.jpg
    2.jpg
    127 KB · Views: 59

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής

Πρόκειται γιά τήν πρώτη ἀπό τίς τοὐλάχιστον τέσσερεις ἐπανεκδόσεις τοῦ ΤΚΠ στή Βενετία μεταξύ τῶν ἐτῶν 1867 καί 1884. Μία ἐπιγραφόμενη τρίτη τοῦ 1881 μᾶς ὑπέδειξε ἀπό τήν Ἀνέμη ὁ Βασ. Ζάχαρης στό #7.
Ἀρκετές ἐπανεκδόσεις ἀκολούθησαν μετά τήν β΄ ἔκδοση τοῦ ΤΚΠ τοῦ 1851 καί στήν ΚΠολη. Μία ἀπό αὐτές τοῦ 1868 πάλι μᾶς ἔχει ὑποδείξει ὁ Β.Ζ.. Ἑπτά φορές τοὐλάχιστον ἐπανεκδόθηκε στήν Ἀθήνα μεταξύ τῶν ἐτῶν 1851 καί 1874 μέ τήν ὄδγοη τό 1885, τρία χρόνια πρίν τήν ἔκδοση τοῦ Βιολάκη (1888), μιά ἔκδοση πού ἤδη εἶχε ἀρχίσει θεσμικά νά συζητεῖται ἀπό τό 1880 (πρβλ. Dmitrijevskij, ΙΙI, σσ. 313- 315).

Ὁ Κωνταντῖνος Πρωτοψάλτης ὁ Βυζάντιος ἤδη ἕνα χρόνο μετά τήν β΄ ἔκδοση (τοῦ 1851) ἑτοίμασε μιά γ΄ ἔκδοση, πού ἔμεινε σέ χειρόγραφο ἕτοιμη γιά νά τήν στείλει στό τυπογραφεῖο, καί ἤδη αὐτό τό χειρόγραφο ὑπάρχει στή βιβλιοθήκη τοῦ ἀειμνήστου Κ. Ψάχου.

Σημ.: Τίς πληροφορίες τίς λαμβάνω ἀπό τήν διδακτορική διατριβή τοῦ π. Κ. Τερζοπούλου (ὅ.π.)


 

George

Ιεροψάλτης
Ανεβάζω τις 2 πρώτες σελίδες που έχει ως Είδηση, το παρόν αν και δεν λείπει καμία σελίδα δεν έχει πίνακα περιεχομένων.

Σημείωση: Γνωρίζει κάποιος για την σφραγίδα που έχω στο προηγούμενο μήνυμά μου? Ο παππούλης θέλει να μάθει.
 

Attachments

  • 3.jpg
    3.jpg
    854.4 KB · Views: 29
  • 4.jpg
    4.jpg
    904.5 KB · Views: 15

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής
Ανεβάζω τις 2 πρώτες σελίδες που έχει ως Είδηση,
Τό ἴδιο ἀκριβῶς μέ τήν ἔκδοση τοῦ 1881 Βενετίας ἀπό τήν Ἀνέμη, πού ἀνέφερα στό προηγούμενο. Καλά, ἔστω δέν ἔβαζαν καί τόν Πρόλογο κάποιας Πατριαρχικῆς ἐκδόσεως;

Σημείωση: Γνωρίζει κάποιος για την σφραγίδα που έχω στο προηγούμενο μήνυμά μου? Ο παππούλης θέλει να μάθει.
Φαίνεται ὅτι εἶναι σφραγίδα τῶν Κυριῶν τῆς Φιλοπτώχου τοῦ Νεοχωρίου τῆς Ἱ. Μητροπόλεως Μετρῶν καί Ἀθύρων τῆς Ἀνατολικῆς Θράκης.

Σημ.: Αἱ Μέτραι εἶναι ἡ πόλις Τσατάλτζα.


 
Last edited:
1842 ΕΝ ΑΘΗΝΑΙΣ ΕΚ τοῦ ΤΥΠΟΓΡΑΦΕΙΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ
1851 ΕΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΙ ΕΚ ΤΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΟΥ ΤΥΠΟΓΡΑΦΕΙΟΥ
1889 ΝΑΥΠΛΙΟΝ ΤΥΠΟΓΡΑΦΕΙΟΝ κ΄ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟΝ ΣΩΤΗΡΙΟΥ Ε. ΒΙΓΓΑ
 

Attachments

  • TK_Ath_1842.pdf
    8.9 MB · Views: 263
  • TK_Const_1851.pdf
    15.5 MB · Views: 309
  • TK_Naupl_1889.zip
    21.1 MB · Views: 182
Την έκδοση του 1851, την ανεβάζω και από άλλο βιβλίο, πάλι από τις Δημόσιες Βιβλιοθήκες, καθώς παρατήρησα ότι σε κάποιες σελίδες στο προηγούμενο αρχείο δεν φαίνεται όλο το κείμενο.
 

Attachments

  • TK_Const_1851_b.zip
    44 MB · Views: 175

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής
1842 ΕΝ ΑΘΗΝΑΙΣ ΕΚ τοῦ ΤΥΠΟΓΡΑΦΕΙΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ

Άλλη πηγή εδώ.
Εὐχαριστοῦμε. Πρόκειται γιά ἐπανατύπωση τῆς α΄ ἐκδόσεως τοῦ 1838, ἡ ὁποία διαφοροποιεῖται καί ἔχει ἐνδιαφέρον σέ σύγκριση μέ τήν β΄ ἔκδοση τοῦ 1851.


 

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής
Ὁ Κωνταντῖνος Πρωτοψάλτης ὁ Βυζάντιος ἤδη ἕνα χρόνο μετά τήν β΄ ἔκδοση (τοῦ 1851) ἑτοίμασε μιά γ΄ ἔκδοση, πού ἔμεινε σέ χειρόγραφο ἕτοιμη γιά νά τήν στείλει στό τυπογραφεῖο, καί ἤδη αὐτό τό χειρόγραφο ὑπάρχει στή βιβλιοθήκη τοῦ ἀειμνήστου Κ. Ψάχου.
Σημ.: Τίς πληροφορίες τίς λαμβάνω ἀπό τήν διδακτορική διατριβή τοῦ π. Κ. Τερζοπούλου (ὅ.π.) σελ. 287.
Πρόκειται γιά τό χφ ΒΚΨ 216 πού δέν τό βλέπω ψηφιοποιημένο στή: Συλλογή Μουσικών Χειρογράφων Κ. Α. Ψάχου
 
Top