evangelos
Ευάγγελος Σολδάτος
Το έργο του Σίμωνα Καρά είναι τεράστιο. Θα τον ευχαριστούν γενεές γενεών για τα τραγούδια που έσωσε και κατέγραψε, είτε στο χαρτί είτε με το κασετόφωνο του γυρίζοντας όλον τον Ελληνικό κόσμο. Πολλά όπως το σύστημα παρουσίασης των κλάδων των ήχων είναι αρκετά αξιόλογο επεκτείνοντας το κεφάλαιο των τριών διδασκάλων περί χορών, τα περί ρυθμού και άλλα . Μελετώντας λοιπόν σε βάθος το έργο του Σίμωνα Καρά έχω καταλάβει την τεράστια αξία του αλλά έχω εντοπίσει και μερικά σημεία τα οποία φρονώ πως πρέπει να επανεξεταστούν από όλους μας, από πρωτοψάλτες, μουσικολόγους έως και απλούς εραστές της μουσικής μας . Σε δημοσιεύσεις μου θα δείτε τις θέσεις μου για αυτά τα μουσικά ζητήματα τα οποία παραθέτω:
α) Απορρίπτει το σύστημα της ομοίας διφωνίας. Η μη αποδοχή του συγκεκριμένου συστήματος έχει αποτέλεσμα λάθος προσεγγίσεις αρκετών περιπτώσεων του β ήχου κυρίως, του βαρύ, του τετάρτου-λεγέτου (δείτε και το διάγραμμα μου για τις σχέσης των συστημάτων). Έχει γίνει αρκετά δυναμικός διάλογος εδώ,εδώ και όχι μόνο.
β)Θεωρεί μείζωνα τόνο μόνο τον επόγδοο(8/9). Ο Χρύσανθος θεωρεί περιπτώσεις του μείζωνα μεγαλύτερες των 12/68 τμημάτων. πχ Βλ κεφάλαιο χρόες και το αντίστοιχο θέμα για τον τόνο Νη Πα
γ)Πολλά από τα κενά που δημιουργούνται από την απόρριψη των παραπάνω και άλλων προσπαθεί να τα καλύψει με την θεωρία των έλξεων η οποία είναι εφεύρημα της μουσικής επιτροπής του 1881. Δείτε το αντίστοιχο θέμα περί έλξεων εδώ
δ)Η "κονσερβοποίηση" των αχρόνων υποστάσεων (χαρακτήρων ποιότητας) σε ένα συγκεκριμένο μοτίβο το οποίο μόνο από την συγκεκριμένη σχολή ακούγεται έτσι. Ο κύριος Αγγελόπουλος το συνέχισε χάριν συγχρονισμού της χορωδίας. Έτσι χάνεται η μεγάλη ποικιλία αναλύσεων των υποστάσεων και η ψαλμωδία καταντά βαρετή και μονότονη. Αυτό οφείλεται και στην
ε)Σύγχυση των εννοιών χρόνου και ρυθμού οι οποίες διαφοροποιούνται στο θεωρητικό του Χρυσάνθου αλλά και σε άλλα έντυπα όπως "Ο ΡΥΘΜΟΓΡΑΦΟΣ" του Αγαθαγγέλου Κυριαζίδου.
στ)Ακολουθώντας την εσφαλμένη θεωρία των έλξεων περιόρισε την ισχύ του εναρμονίου γένους μόνο στην απόδοση αναγνωσμάτων ,σπάνια σε παπαδικά μέλη, παραδοσιακά τραγούδια και μανέδες. Τα μέλη δε του εναρμονίου τα απέδοσε μόνο στο σύντονο-σκληρό διάτονο.
ζ)Η μή παραδοχή της συνέχειας της πατριαρχικής παράδοσης.
η)Η θεωρητική του προσέγγιση κάποιων θεμάτων υποτιμόντας την τρέχουσα παράδοση οδήγησε σε αυθερεσίες όπως:
i)Η πεποίθηση ότι οι κανόνες σε πλ β ήχο ψάλλονται σε σκληρό χρωματικό γένος κάτι που κατά την γνώμη μου δεν ισχύει για την μεγάλη μερίδα της ελληνικής παράδοσης.
ii)Η θεωρία ότι τα προσόμοια "Τον τάφον σου σωτήρ" ακολουθούσαν τον δίφωνο χρωματικό - νάο ήχο έχει αποτέλεσμα το φαινόμενο της "δημιουργικής παράδοσης" αφού δεν έχει σωθεί κάτι τέτοιο τους τελευταίους αιώνες. Επίσης η θεωρία αυτή μπορεί και να μήν ισχύει καθόλου. Περισσότερες λεπτομέριες εδώ
θ)Η ελλιπής διδασκαλία σωστής τοποθέτησης της φωνής του ιεροψάλτη και του τρόπου σύνδεσης των φθόγγων. Πιο ειδικός σε αυτά είναι ο κύριος Μιχαλάκης. Μπορείτε να διαβάσετε δημοσιεύσεις του.
ι)Η δογματοποίηση της παράδοσης και η a priori απόρριψη κάθε εξελικτικής έκφρασης της μουσικής μας όπως διαμορφώθηκε τον 20 αιώνα.
ΥΓ Τα παραπάνω είναι τα μέχρι τώρα συμπεράσματα μου από την μέχρι τώρα έρευνά και μελέτη μου, διαλόγους μου με ειδικούς μέσα και έξω από το ψαλτολόγιο, μουσικολόγους και ιεροψάλτες. Δεν θέλω να θεωρηθεί ότι είμαι απόλυτος και δογματικός ούτε ότι υποτιμώ την αξία του έργου του Σίμωνα Καρά.
α) Απορρίπτει το σύστημα της ομοίας διφωνίας. Η μη αποδοχή του συγκεκριμένου συστήματος έχει αποτέλεσμα λάθος προσεγγίσεις αρκετών περιπτώσεων του β ήχου κυρίως, του βαρύ, του τετάρτου-λεγέτου (δείτε και το διάγραμμα μου για τις σχέσης των συστημάτων). Έχει γίνει αρκετά δυναμικός διάλογος εδώ,εδώ και όχι μόνο.
β)Θεωρεί μείζωνα τόνο μόνο τον επόγδοο(8/9). Ο Χρύσανθος θεωρεί περιπτώσεις του μείζωνα μεγαλύτερες των 12/68 τμημάτων. πχ Βλ κεφάλαιο χρόες και το αντίστοιχο θέμα για τον τόνο Νη Πα
γ)Πολλά από τα κενά που δημιουργούνται από την απόρριψη των παραπάνω και άλλων προσπαθεί να τα καλύψει με την θεωρία των έλξεων η οποία είναι εφεύρημα της μουσικής επιτροπής του 1881. Δείτε το αντίστοιχο θέμα περί έλξεων εδώ
δ)Η "κονσερβοποίηση" των αχρόνων υποστάσεων (χαρακτήρων ποιότητας) σε ένα συγκεκριμένο μοτίβο το οποίο μόνο από την συγκεκριμένη σχολή ακούγεται έτσι. Ο κύριος Αγγελόπουλος το συνέχισε χάριν συγχρονισμού της χορωδίας. Έτσι χάνεται η μεγάλη ποικιλία αναλύσεων των υποστάσεων και η ψαλμωδία καταντά βαρετή και μονότονη. Αυτό οφείλεται και στην
ε)Σύγχυση των εννοιών χρόνου και ρυθμού οι οποίες διαφοροποιούνται στο θεωρητικό του Χρυσάνθου αλλά και σε άλλα έντυπα όπως "Ο ΡΥΘΜΟΓΡΑΦΟΣ" του Αγαθαγγέλου Κυριαζίδου.
στ)Ακολουθώντας την εσφαλμένη θεωρία των έλξεων περιόρισε την ισχύ του εναρμονίου γένους μόνο στην απόδοση αναγνωσμάτων ,σπάνια σε παπαδικά μέλη, παραδοσιακά τραγούδια και μανέδες. Τα μέλη δε του εναρμονίου τα απέδοσε μόνο στο σύντονο-σκληρό διάτονο.
ζ)Η μή παραδοχή της συνέχειας της πατριαρχικής παράδοσης.
η)Η θεωρητική του προσέγγιση κάποιων θεμάτων υποτιμόντας την τρέχουσα παράδοση οδήγησε σε αυθερεσίες όπως:
i)Η πεποίθηση ότι οι κανόνες σε πλ β ήχο ψάλλονται σε σκληρό χρωματικό γένος κάτι που κατά την γνώμη μου δεν ισχύει για την μεγάλη μερίδα της ελληνικής παράδοσης.
ii)Η θεωρία ότι τα προσόμοια "Τον τάφον σου σωτήρ" ακολουθούσαν τον δίφωνο χρωματικό - νάο ήχο έχει αποτέλεσμα το φαινόμενο της "δημιουργικής παράδοσης" αφού δεν έχει σωθεί κάτι τέτοιο τους τελευταίους αιώνες. Επίσης η θεωρία αυτή μπορεί και να μήν ισχύει καθόλου. Περισσότερες λεπτομέριες εδώ
θ)Η ελλιπής διδασκαλία σωστής τοποθέτησης της φωνής του ιεροψάλτη και του τρόπου σύνδεσης των φθόγγων. Πιο ειδικός σε αυτά είναι ο κύριος Μιχαλάκης. Μπορείτε να διαβάσετε δημοσιεύσεις του.
ι)Η δογματοποίηση της παράδοσης και η a priori απόρριψη κάθε εξελικτικής έκφρασης της μουσικής μας όπως διαμορφώθηκε τον 20 αιώνα.
ΥΓ Τα παραπάνω είναι τα μέχρι τώρα συμπεράσματα μου από την μέχρι τώρα έρευνά και μελέτη μου, διαλόγους μου με ειδικούς μέσα και έξω από το ψαλτολόγιο, μουσικολόγους και ιεροψάλτες. Δεν θέλω να θεωρηθεί ότι είμαι απόλυτος και δογματικός ούτε ότι υποτιμώ την αξία του έργου του Σίμωνα Καρά.
Last edited:
