Γιώργος Μ.
Γιώργος Μπάτζιος
Στο απολυτίκιο του αγίου Ιακώβου υπάρχει η δυσνόητη φράση «ὡς Μάρτυς ἔχεις τὸ ἀπαράτρεπτον».
Ὡς τοῦ Κυρίου μαθητής, ἀνεδέξω Δίκαιε τὸ Εὐαγγέλιον,
ὡς Μάρτυς ἔχεις τὸ ἀπαράτρεπτον,
τὴν παρρησίαν ὡς Ἀδελφόθεος,
τὸ πρεσβεύειν ὡς ἱεράρχης·
Πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.
Η λέξη ἀπαράτρεπτος, αν και σπάνια, απαντά και αλλού στην υμνογραφία (π.χ. ἔμεινας τὸν νοῦν ἀπαράτρεπτος) δηλώνοντας το αμετάβλητο, δηλαδή ακλόνητο φρόνημα, γι' αυτό και προσιδιάζει σε μάρτυρες. Ποια είναι όμως η συνάφειά της στο συγκεκριμένο απολυτίκιο;
Φαίνεται πως η πρόθεση του ποιητή (που αποτυπώνεται ως δομή του απολυτικίου) είναι να συνδέσει τις όντως πολλές ιδιότητες του αγίου ( α) απόστολος, β) μάρτυρας, γ) αδελφόθεος, δ) ιεράρχης) με το στερεότυπο εφύμνιο της ικεσίας (Πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ [...]), προβάλλοντάς τις ως αιτίες ικεσίας προς τον Θεό, δηλ. αιτίες για τις οποίες η δέησή του είναι ευπρόσδεκτη προς τον Θεό.
Θυμίζει τα λόγια του ίδιου του αγίου Ιακώβου στην Καθολική επιστολή του (Ιακ. 5,16): πολὺ ἰσχύει δέησις δικαίου ἐνεργουμένη.
Ὡς τοῦ Κυρίου μαθητής, ἀνεδέξω Δίκαιε τὸ Εὐαγγέλιον,
ὡς Μάρτυς ἔχεις τὸ ἀπαράτρεπτον,
τὴν παρρησίαν ὡς Ἀδελφόθεος,
τὸ πρεσβεύειν ὡς ἱεράρχης·
Πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.
Η λέξη ἀπαράτρεπτος, αν και σπάνια, απαντά και αλλού στην υμνογραφία (π.χ. ἔμεινας τὸν νοῦν ἀπαράτρεπτος) δηλώνοντας το αμετάβλητο, δηλαδή ακλόνητο φρόνημα, γι' αυτό και προσιδιάζει σε μάρτυρες. Ποια είναι όμως η συνάφειά της στο συγκεκριμένο απολυτίκιο;
Φαίνεται πως η πρόθεση του ποιητή (που αποτυπώνεται ως δομή του απολυτικίου) είναι να συνδέσει τις όντως πολλές ιδιότητες του αγίου ( α) απόστολος, β) μάρτυρας, γ) αδελφόθεος, δ) ιεράρχης) με το στερεότυπο εφύμνιο της ικεσίας (Πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ [...]), προβάλλοντάς τις ως αιτίες ικεσίας προς τον Θεό, δηλ. αιτίες για τις οποίες η δέησή του είναι ευπρόσδεκτη προς τον Θεό.
Θυμίζει τα λόγια του ίδιου του αγίου Ιακώβου στην Καθολική επιστολή του (Ιακ. 5,16): πολὺ ἰσχύει δέησις δικαίου ἐνεργουμένη.
Last edited: