Βασίλη, δύο ερωτήσεις καλοπροαίρετες:
α) θα συμφωνούσες με μια διαστηματικά ορθότατη εκτέλεση που παραβιάζει τη φυσικότητα, όπως αυτή προκύπτει από την (έγκυρη και δόκιμη) ακουστική παράδοση;
(ΣΗΜ: αν πιστεύεις ότι δεν ισχύει στο παράδειγμά μας, μη μείνεις σε αυτό, θεώρησε την ερώτηση υποθετική και μίλησε γενικά. Επίσης, μιλώντας για φυσικότητα δεν αναφέρομαι σε ύφος [π.χ. αναλύσεις κλπ], ούτε καν σε σημειωμένες έλξεις, αλλά σε διαστήματα και μόνο).
Δεν νομίζω ότι καταλαβαίνω την ερώτηση. Πως παραβιάζει την φυσικότητα το παραπάνω άκουσμα; (μην ξεχνάς ότι μάθημα κάνει-δεν ψάλλει έτσι στην εκκλησία-νομίζω έχεις ακούσει)
Υποθετικά πάντως, ένα άκουσμα που παραβιάζει την φυσικότητα, όπως αυτή ορίζεται από το σύνολο της προφορικής παράδοσης, όντως δεν είναι ορθό. Δεν υπάρχει μια και μόνη, και μόνη ορθή, προφορική παράδοση να υπενθυμίσω πάντως. Αλλά μιλάμε όταν το άκουσμα έρχεται σε σύγκρουση με ότι γνωστό έχουμε ακούσει.
Άλλωστε η θεωρία περιγράφει την πράξη και
προέρχεται από αυτήν. Η πράξη προηγείται. Κι η θεωρία έπεται και περιγράφει.
β) συμφωνείς με την έννοια της "ιδέας του ήχου" (όπως έγραψε ο Ευθύμης) σε βάρος των διαστημάτων;
Ασφαλώς και συμφωνώ. Δεν είναι όμως η "ιδέα" του ήχου σε βάρος των διαστημάτων. Άλλωστε τι είναι τα διαστήματα;
Τα διαστήματα είναι
περιγραφή επι κλίμακος του ήχου. Ο ήχος όμως
δεν είναι άκουσμα επι κλίμακος, αλλ' επί μελωδίας με όλα τα χαρακτηριστικά εκείνα που τον κάνουν να έχει δική του "ιδέα".
Παράδειγμα: ο Άγια της παπαδικής. Δι-Κε 12 μόρια σωστά; Επι κλίμακος πάντα. Στην πράξη, σιγά να μην βρεις ψάλτη να τον κάνει 12άρι (εντάξει- σε καθοδική πορεία θα βρεις)... Όλοι τον κάνουν (πολύ) μεγαλύτερο, κι αυτός ο ανεβασμένος Κε προς τον Ζω είναι και μια από τις βασικές "ιδέες" του ήχου.
Έχεις δοκιμάσει να ψάλλεις (ακόμα καλύτερα να παίξεις σε όργανο παραδοσιακό) ένα ήχο με τα διαστήματά του όπως αυτά περιγράφονται επι κλίμακος; Δεν ακούγεται!
Θυμάμαι χαρακτηριστικό παράδειγμα, τον πρώτο καιρό που είχε βγει το site του προγράμματος ΜΕΛΩΔΟΣ, είχε βγάλει ο κ.Παπαδόπουλος ως παράδειγμα του πως δουλεύει το πρόγραμμα, το κομμάτι "Την ωραιότητα" (το αργό) σε τρίτο ήχο (παιγμένο με το sampler του προγράμματος). Αλλά τα διαστήματά του ήταν επί κλίμακος. Δεν μπορούσε να καταλάβει το πρόγραμμα, αν δεν του το έβαζες, ότι υπάρχουν κι οι έλξεις... Δυστυχώς δεν το κράτησα τότε εκείνο το άκουσμα και το διορθωμένο αργότερα μετά από τις παρατηρήσεις που είχα κάνει. Δεν είχαν ουδεμία σχέση.
Ευχαριστώ.