Ἀγαπητέ μας κ. Ἀπόστολε,
Κατ᾿ ἀρχήν «Χρόνια Πολλά» καί εὐλογημένα!
Εὐχαριστοῦμε γιά τήν συνεισφορά σας καί τήν κατάθεση τῆς ἐμπειρίας σας.
Ἡ λέξη «ἐφεύρεση» πού χρησιμοποίησα εἶναι ἴσως ἄστοχος γιατί αὐτή ἡ πρακτική καταγράφεται καί στό πρῶτο Τυπικό τῆς τοῦ Χριστοῦ Μεγάλης Ἐκκλησίας, αὐτό τοῦ Κωνσταντίνου Πρωτοψάλτου τοῦ Βυζαντίου, τό ὁποῖο σαφῶς καταγράφει —καί δέν ἐφευρίσκει— παράδοση καθιερωθεῖσα, τήν ὁποία, ὅπως γράφτηκε, καταγράφει καί ὁ Ἄγγ. Βουδούρης.
Τό δεύτερο πού ἤθελα νά σημειώσω —καί νά διορθώσω— εἶναι ὅτι τελικά ὁ πρῶτος στίχος τῆς Δοξολογίας εἶναι Δόξα ἐν ὑψίστοις Θεῷ, καὶ ἐπὶ γῆς εἰρήνη, ἐν ἀνθρώποις εὐδοκία. Τό Δόξα Σοι τῷ δείξαντι τὸ φῶς εἶναι τό τελευταῖο ἀπό τά διάφορα ἐφύμνια τῶν ψαλμῶν τῶν αἴνων στόν ᾀσματικό Ὄρθρο. Τό πρῶτο εἶναι Σοὶ πρέπει ὕμνος τῷ Θεῷ, πού ἔχει παραμείνει καί στόν μοναχικό στούς δύο πρώτους στίχους. Αὐτό τό τελευταῖο ἐφύμνιο πέρασε στόν μοναχικό Ὄρθρο ὡς ἔναρξη τῆς Μ. Δοξολογίας.
Ἔτσι, λοιπόν, γιά τά Χριστούγεννα μπορεῖ, σύμφωνα μέ τό ΤΜΕ, νά διακόψει ὁ ἀριστερός στό ἀκαταπαύστως βοῶμεν καί νά ἀρχίσει ἡ Δοξολογία ἀπό τοῦ Δόξα ἐν ὑψίστοις Θεῷ. Αὐτό πρέπει νά ὑπονοεῖ καί ὁ Μ. Θεοδωράκης γιά τόν α΄ στίχο ὅταν γράφει «ἡ δὲ δοξολογία ἀρχίζει "Δόξα ἐν ὑψίστοις..."», ὁ ὁποῖος ἔχει γράψει καί στήν Συμβολή 19, 30 περί τοῦ κειμένου τῆς Μ. Δοξολογίας.
Περί τοῦ ὅτι ἡ Δοξολογία ἀρχίζει μέ τό Δόξα ἐν ὑψίστοις Θεῷ καί τοῦ ὅτι τό Δόξα Σοι τῷ δείξαντι τὸ φῶς εἶναι τό τελευταῖο ἀπό τά διάφορα ἐφύμνια τῶν ψαλμῶν τῶν αἴνων στόν ᾀσματικό Ὄρθρο, τό διαβάζουμε καί στά ἔργα Π. Ν. Τρεμπέλα, Εὐχολόγιον Β΄, σελ. 199 καί Δ. Μπαλαγεώργου, Ἡ Ψαλτική Παράδοση..., σελ. 167.
Ἡ μαρτυρία σας καί γιά τό βιβλίο τῆς ΖΩΗΣ, πού καταγράφει τήν ἤδη ἐπικρατήσασα συνήθεια εἶναι σημαντική. Καλῶς ἤ κακῶς ἔτσι γίνεται «κατέστη ἔθος καί νοηματοδοτεῖ πλέον τή διαφορετικότητα τῶν δύο αὐτῶν ἡμερῶν στή μεγ. δοξολογία» ὅπως ἔγραφα παραπάνω.
Ἡ ἔνσταση, ὅτι αὐτό δέν πρέπει νά συμβαίνει τά Θεοφάνεια, εἶναι καί αὐτή δεκτή.